آیا زنان حامل الل آپولیپوپروتئین E۴، ریسک فاکتور ژنتیکی اصلی برای شروع دیرهنگام بیماری آلزایمر، در معرض خطر بیشتر ابتلا به بیماری آلزایمر نسبت به مردان قرار دارند؟
مقاله جدید منتشر شده در JAMA Neurology، به بررسی این پرسش میپردازد.
دیدگاه رایج این بوده است که زنان حامل نسخههای ژن ۴ الل آپولیپوپروتئین E یا APOE در معرض خطر بیشتر ابتلا به بیماری آلزایمر نسبت به مردان با همان تعداد نسخه ژن، قرار دارند.
مقاله مرتبط: سالخوردگی ذهنی؛ مردان بیشتر از زنان در خطراند!
آرتور توگا، دارای مدرک Ph.D. از دانشکدۀ پزشکی کِک در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی-لسآنجلس، و همکاران، ۲۷ مطالعۀ پژوهشی با دادههای نزدیک به ۵۸ هزار مشارکتکننده را برای مطالعه نحوه تاثیر جنسیت و ژنوتیپ APOE بر خطر ابتلا به اختلال شناختی خفیف (MCI) که معمولا مرحلۀ انتقالی از پیرشدن طبیعی شناختی به زوال عقل و آلزایمر است، بررسی کردند. مشارکتکنندگان در مطالعات، اکثرا سفیدپوست و بین سنین ۵۵ تا ۸۵ سال قرار داشتند.
زنان و مردان با یک نسخه از (ژن) الل آپولیپوپروتئین E۴، تفاوتی را در خطر ابتلا به آلزایمر از سن ۵۵ تا ۸۵ سالگی نشان ندادند ولی بنظر میرسید زنان از سن ۶۵ تا ۷۵ سالگی، در مقایسه با مردان، در معرض خطر بیشتری بودند. و طبق نتایج، در حالی که تفاوتی در خطر ابتلا به MCI بین این مردان و زنان از سن ۵۵ تا ۸۵ سالگی نبود، به نظر میرسید زنان از سن ۵۵ تا ۷۰ سالگی، در مقایسه با مردان، در معرض خطر بیشتری بودند.
مؤلفان، دلایلی را پیشنهاد میکنند که ممکن است وابسته به تفاوتهای جنسیتی باشد که با تغییرات فیزیولوژیکی مرتبط با یائسگی و کاهش استروژن، ارتباط دارد.
محدودیتهای این مطالعه، شامل تنوع در روشهای استفاده شده برای شرح بیماری آلزایمر و MCI در مجموعههای دادهها میباشند.
مولفان اذعان داشتند:
به طور خلاصه، یافتههای ما درکنار مطالعات گذشته، حکم به انجام تحقیق و بررسی بیشتر درمورد یک مجموعه پیچیده احتمالی ریسک فاکتورها با درنظرگرفتن درمانهای خاص هر جنس برای کاهش شناختی و بیماری آلزایمر، دارد. برای مثال، اگر زنان در معرض خطر بیشتر ابتلا به بیماری آلزایمر در سنین جوانتر قرار دارند، قابل قبول است که نیاز باشد درمانها برای زنان زودتر شروع شوند، مخصوصا در آنهایی که حامل آلل ۴ APOE هستند.