بسیاری از افراد، حداقل یک بار در طول عمر خود، سوختگیهای نسبتاً شدید با آب جوش یا کتری را تجربه میکنند. در چنین شرایطی، یکی از محتملترین پیامدها، باقیماندن جای زخم است. این جای زخمها ممکن است تا آخر عمر باقی بمانند و باعث تضعیف و اذیت قربانیهای سوختگیهای شدیدتر شوند. اما احتمالاً این اتفاق، به کمک ابزاری کوچک (واقعاً کوچک!) به نام نانوتکنولوژی در حال تغییر است.
مقالهی مرتبط: روز جهانی نانو تکنولوژی؛ با این تکنولوژی آشنا شوید
اما سؤالی که پیش میآید این است که چقدر کوچک؟ مقیاسی را در نظر بگیرید که در آن اشیا و مواد با اندازهی یک نانومتر یا بیلیونم متر اندازهگیری میشوند. برای فهم این اندازه، یک مو از سر خود را بکنید! این مو، قطری در حدود صدهزار نانومتر دارد.
دکتر Tristan Clemons، از محققان UWAT، تحقیقات خود را در چنین مقیاس کوچکی انجام میدهد. در حالی که کار در مقیاس نانو، مرزهای محدودیت علم و تکنولوژی موجود را به چالش میکشد، فرصتی برای کشف افقهای جدید درمانی بافتهای زخمی ایجاد میشود.
نانوتکنولوژی قابلیت حل پرسشهای بسیاری که تا امروز، بی پاسخ باقی مانده اند را دارد و فهم عملکرد مواد در مقیاس نانو، به کشف دنیایی جدید از احتمالات علمی منجر میشود.
-Tristan
ذرات کوچک- ظرفیت بزرگ
حال، لزوم کار محققان در مقیاس نانو برای کمک به ترمیم زخمهای سوختگی چیست؟
هزاران سال است که بدن انسان، زخمهای خود را ترمیم میکند، با این وجود، هرکسی که این زخمها را تجربه کرده باشد، میداند که امکان بهبود و افزایش بازده این روند وجود دارد.
مقالهی مرتبط: نفوذ به قلب واقعه: نانوژلها برای بیماران حملهی قلبی
در نخستین مرحلهی این فرایند، بدن، طی فرآیندی به نام Reseeding زخم را با سلولهای جدید میپوشاند. در مرحلهی بعد، از کلاژن برای نشاندن بافت جدید و دور نگهداشتن عفونتها استفاده میشود. با این وجود، طی زیادهروی کمی که بدن در این روند انجام میدهد،بیان زیاد کلاژن باعث سخت و فیبریشدن بافت ترمیمی زخم میشود.
تریستان و تیم او امیدوارند تا بتوانند با استفاده از نانوداربستها، فرآیند درمان زخمها را بهبود بخشند. این نانوداربستها، که ساختارهایی ۱۰۰ مرتبه کوچکتر از موی انسان هستند، امکان کنترل بهتر رشد سلولها در مرحلهی اول رسیدینگ را فراهم میکند. کنترل بهتر این رمخله نیز، به نوبهی خود، مانع از بیان اضافی کلاژن و باقیماندن جای زخم میشود.
فرصتی جدید برای زخم قدیمی
با وجود اینکه این تحقیق، پتانسیل ایجاد انقلابی در درمان زخمهای جدید و درحال بهبود دارد، اما تأثیری بر روی زخمهای قدیمی موجود نشان نمیدهد. تمرکز تیم تحقیقاتی تریستان نیز بر روی همین مسئله و درمان زخمهای قدیمی موجود است.
طبق مشاهدات قبلی، افرادی با سوختگی ۶۰ تا ۷۰ درصد کل سطح بدن، امکان زندهماندن دارند، اما جای زخمهای باقیمانده بعد از بهبود آنها بسیار وحشتناک بوده و کیفیت زندگی را به مقدار زیادی تحت تأثیر قرار میدهند. هدف تیم نیز، یافتن راههایی برای تغییر زخم با استفاده از حاملهای نانوذرهای و دستیابی به بافتهای سالمتر است.
-Tristan
این تحقیق هنوز در مراحل اولیهی خود قرار دارد و دستیابی به درمانی قطعی بر پایهی نانوتکنولوژی تقریباً به دورهای ۱۰ ساله نیاز دارد. اما تریستان امیدوار است که این یافتهها و روش آنها شروعی برای امکانات جدید باشد؛ زیرا طبق عقیدهی او، این مسئله جزو مشکلات اساسی در حوزهی بیماریهای فیبروتیک است و تغییر ایجادشده قابلیت ایجاد تحولی بزرگ در آینده را دارد.