در اسطورههای یونانی، کایمرا به هیولایی گفته میشود که ترکیبی از شیر، بز و اژدها است و از دهانش آتش میبارد. اما درمورد انسانها کایمرا فردی است که دارای دو مجموعهی کاملاً متفاوت DNA در درون بدن خود است. البته این نوع کایمرا شور و هیجان کمتری نسبت به یک هیولا با نفسهای آتشین دارد ولی به نوبهی خود یک پدیده خارقالعاده است. عجیبتر آنکه کایمرای انسانی نتیجهی دستکاری ژنتیکی در آینده نیست. آنها میتوانند به طور طبیعی وجود داشته باشند و برخی حتی نمیدانند که ۲نوع DNA دارند. در ادامه به این که چگونه یک فرد میتواند کایمرا باشد خواهیم پرداخت.
پس از پیوند مغز استخوان
مغز استخوان بافتی درون استخوان است که مسئولیت ساخت گلبولهای سفید، گلبولهای قرمز و پلاکتها را بر عهده دارد. در پیوند مغز استخوان پزشک معالج با استفاده از شیمیدرمانی و یا تابش اشعه، مغز استخوان فرد دریافتکننده پیوند را به طور کامل از بین میبرد. سپس مغز استخوان سالم فرد اهداکننده جای آن را میگیرد.
براساس گزارش Scientific American، فرد گیرنده بعد از پیوند، به ساخت گلبولهای خونی با استفاده از DNA فرد اهداکننده ادامه میدهند. ژورنال Nature نیز توضیح میدهد در کایمریسم کامل ۱۰۰ درصد سلولهای خونی فرد گیرنده دارای DNA اهداکننده است. اما خون میتواند مخلوطی از سلولهای خونی با محتوای ژنتیکی متفاوت باشد که این نوع کایمریسم مخلوط خوانده میشود.
مقاله مرتبط: کایمرا؛ آیندۀ اعضای پیوندی
کایمریسم مخلوط الهامبخش داستانهای جالبی در فرهنگ پاپ است. فیلم Bad Blood در سال ۲۰۱۵ درباره بیماری سرطانی است که به خاطر وجود DNA فرد دیگری در خونش به یک قاتل سریالی تبدیل میشود.
زمانیکه دوقلوهای دوتخمه درون رحم هستند
Scientific American توضیح میدهد هنگامیکه مادری باردار دارای دوقلوهای دوتخمه باشد، ممکن است یکی از رویانها زودتر از بین برود. سپس رویان دیگر میتواند سلولهای رویان مرده را جذب کرده و دارای دو مجموعه مختلف از DNA باشد که البته بعضی اوقات این نوع از کایمراها خبرساز میشوند؛
- در سال ۲۰۱۵ مردی از واشنگتن بعد از تست تعیین هویت از قسمت داخلی دهان فهمید که عملاً عموی پسرش است! تستهای بیشتر نشان دادند که مرد DNA متفاوتی در بزاق و اسپرم خود دارد. در نظر کارشناسان ژنتیک، او یک کایمرای انسانی است.
- زنی به نام کارن کیگان نیز در موقعیت مشابه قرار گرفت. براساس تستها او مادر بیولوژیکی فرزندانش نبود اما بعدها مشخص شد که DNA خون و تخمدانهای او متفاوت از یکدیگر هستند. داستان او در سال ۲۰۰۲ در ژورنال پزشکی New England Journal of Medicine گزارش شد.
از آنجا که در ۲۱ الی ۳۰ درصد از حاملگیها یکی از دوقلوها از بین میرود پس ممکن است بسیاری از مردم کایمرا باشند، درحالیکه از آن هیچ اطلاعی نداشته باشند.
در حاملگی طبیعی نیز میتوان کایمرا مشاهده کرد
حدود سال ۱۹۹۰ دانشمندان کشف کردند یک زن باردار ممکن است برخی از DNA فرزند خود را در درون بدنش حفظ کند. درواقع این زمانی امکانپذیر ایست که برخی از سلولهای جنینی به خارج از رحم مادر مهاجرت کنند. نیویورک تایمز این پدیده را سوغات بارداری (pregnancy souvenir) نامید درحالیکه بهطور علمی به عنوان یک پدیده میکروکایمریسم شناخته شده است.
سادهترین روش برای اثبات این فرضیه بررسی سلولهایی با کروموزوم Y در بدن مادرانی است که فرزند پسر دارند. در مطالعهای محققان از ۲۶ زن که در دوران بارداری یا پس از زایمان فوت کردند، نمونهبرداری بافتی انجام دادند. آنها در هر نمونه غلظت کمی از سلولهایی با کروموزوم Y یافتند.
در مطالعهی دیگری به بررسی مغز مادرانی که پسر داشتند، پرداخته شد. Scientific American گزارش داد که در ۶۳ درصد از مادران DNA مردان یافته شده است. این نشان میدهد که میکروکایمریسم حتی مدتها بعد از بارداری نیز میتواند ادامه داشته باشد.