شیرین‌کننده‌های مصنوعی؛ نوعی روش درمانی برای سرطان با عوارض جانبی کمتر

شیرین کننده‌های مصنوعی در غذاها و نوشیدنی‌های رژیمی مورد استفاده  قرار می‌گیرند اما می‌توانند روزی به عنوان نوعی روش‌ درمانی که کربنیک آنیدراز (CA IX) (پروتئین مرتبط با سرطان‌های مهاجم) را موردهدف قرار می‌دهند، استفاده شود. اگرچه چندین دارو که فرم‌های مشابهی از CA را مورد هدف قرار می‌دهند مورد تایید قرار گرفته‌است، آن‌ها اختصاصی نیستند و ممکن است عوارض جانبی مانند استفراغ و خستگی شدید داشته‌باشند. در حال حاضر محققان در ACS’ Journal of Medicinal Chemistry  گزارش کرده‌اند که یک شیرین‌کننده مصنوعی می‌تواند منجر به پیشرفت درمان اختصاصی‌تر شود.

مقاله مرتبط: شیرین‌کننده‌ها مصنوعی: افزایش قند خون؟

CA IX یک پروتئین روی است که معمولا تنها در دستگاه گوارش یافت می‌شود، اما در بافت‌های سرطانی بیش از حد بیان می‌شود و باعث رشد و انتشار سلول‌های بدخیم در سرطان‌های ریه، مغز و پستان می شود. اما بدن ۱۴ نوع دیگر از پروتئین CA تولید می کند که در عملکرد سلول های سالم و معمول دخیل هستند. در پروژه قبلی، Robert McKenna  و همکارانش گزارش دادند که ساخارین، شیرین‌کننده‌ی مصنوعی ®Sweet’N Low،  نسبت به  CA IX اختصاصی‌تر بوده و بنابراین می تواند گزینه امیدوار کننده‌ای برای درمان باشد. اما این تیم می‌خواست بداند که آیا شیرین کننده‌ی مصنوعی دیگر، acesulfame potassium، حتی بهتر از درمان سرطان خواهد بود. این شیرین‌کننده به نام ACE K شناخته شده‌است و با عنوان S در بازار عرضه می‌شود.

مقاله مرتبط: افسانه‌ها و تصورات غلط درباره‌ی سرطان

تصفیه‌ی پروتئین CA IX دشوار است؛ بنابراین محققان نسخه‌ای با کمک مهندسی ژنتیک ایجاد کردند که “CA IX mimic” نام دارد. آن‌ها سپس تعاملات ACE K و دیگر مهارکننده‌ها را با CA IX mimic و CA II­ (فرمی که در سراسر بدن یافت می‌شود)، مورد مطالعه قرار دادند. آن‌ها مشخص کردند که ACE K اختصاصی‌تر از ساخارین است و CA IX بسیار بیش‌تر از CA II ترجیح داده‌می‌شود. آن‌ها همچنین ویژگی‌های ACE K متصل شده به CA IX را که در مقایسه با سایر مهارکننده‌ها آن را منحصر به فرد می‎کند، بررسی کردند. به عنوان مثال، ACE K به طور کامل محل اتصال CA IX را پر می‌کند و به طور مستقیم به یون کاتالیستی روی متصل می‌شود، یک مولکول آب که هنوز در هنگام اتصال داروهای تاییدشده وجود دارد، جابجا می‌شود. این اطلاعات به محققان در اصلاح ساختار شیمیایی ACE K کمک خواهد کرد تا درمان‌های اختصاصی بیشتری حتی با عوارض جانبی کمتر ایجاد شود.