در غار مخروبه‌ی سراشیبی غربی کوه کارمِل در اسرائیل، محققان مؤفق به کشف استخوان فک انسانی باستانی شده‌اند. این انسان، شاید یکی از اولین اعضای مدرن گونه‌ی ما باشد که آفریقا را ترک کرده‌اند. این جا، درون غاری در کرانه‌ی مدیترانه، انسان‌های باستانی تخم لاک‌پشت و شترمرغ طبخ می‌کردند و با سنگ چخماق ابزار سنگی می‌ساختند. اگر قدمت ۱۷۷,۰۰۰ تا ۱۹۴,۰۰۰ سال برای این استخوان درست تخمین زده شده باشد، به آن معناست که انسان مدرن ۴۰,۰۰۰ سال پیش‌تر از چیزی که فکر می‌کردیم آفریقا را ترک کرده است.
تا قبل از این اکتشاف، قدیمی‌ترین فسیل‌های انسان مدرن، بیرون از آفریقا، نردیک غار Skhul در کوه کارمل و غار Qafzeh در اسرائیل پیدا شده بود و قدمت آن‌ها چیزی بین ۸۰,۰۰۰ تا ۱۲۰,۰۰۰ سال تخمین زده می‌شد. بر اساس آخرین عمرسنجی صورت گرفته روی جمجمه‌ی مراکشی، ردپای گونه‌ی ما را می‌توان ۳۰۰,۰۰۰ سال پیش در آفریقا گرفت. قبل از این نیز بر اساس قطعات فسیلی و ابزار سنگی یافت شده در خاورمیانه، عربستان و چین، دانشمندان خروج انسان‌ها را پیش‌تر از محاسبات از آفریقا ادعا می‌کردند. با این حال شواهد قطعی فسیل انسان که مورد قبول دانشمندان باشد، خارج از آفریقا موجود نبود.
این استخوان فک فوقانی که روز گذشته توصیفاتش در Science منتشر شد، سال ۲۰۰۲ توسط دانشجویانی پیدا شده بود که مشغول کندن زمین در غار مخروبه‌ی میسلیا در ۱۲ کیلومتری جنوب حیفا در اسرائیل بودند. در اولین نگاه، ردیف کامل دندان‌ها در سمت چپ خودنمایی می‌کند. دانشمندان این فک را متعلق به گونه‌ی ما (انسان خردمند یا Homo sapiens) می‌دانند؛ دندان نیش و سایر دندان‌های این انسان شبیه دندان‌های فسیل‌های انسان امروزی در Skhul و Qafzeh است. همچنین ویژگی دندان‌های نئاندرتال‌‌ها را ندارد.
این استخوان فک در همان لایه‌ی رسوبی پیدا شده که هزاران فسیل و ابزار سنگیِ در حد موزه از درون آن خارج شده‌اند. طراحی ابزارها با روشی پیچیده صورت گرفته که تکنولوژی Levallois نام دارد. این روش مستلزم تفکر انتزاعی است. برخی محققان پیشنهاد کرده‌اند که این روش توسط انسان خردمند ابداع شده و شاید حضور گونه‌ی ما و خروج زودهنگامش از آفریقا را ثابت نماید.
سه تیم تحقیقاتی به طور مستقل کار عمرسنجی را با استفاده از کاهش ایزوتوپ‌های اورانیوم و چندین متد لومینسانس بر عهده گرفتند. این روش‌ها آخرین باری که ذرات معدنی در معرض نور قرار گرفته‌اند را تعیین می‌کنند. آن‌ها قدمت ابزارهای سنگی سوخته را ۱۷۹,۰۰۰ سال (با خطای ۴۸,۰۰۰ سال کمتر یا بیشتر) ارزیابی کرده‌اند که با ۱۴۰,۰۰۰ تا ۲۵۰,۰۰۰ سال عمر ابزار لوالوئیسی مطابقت دارد.
به نظر می‌آید قدمت ابزارهای سنگی درست باشد ولی راجع به خود فسیل تردیدهایی مطرح است. قسمتی از این ادعا به این دلیل است که فک باستانی سه بار زیر سی‌تی اسکن رفته؛ محققان می‌گویند اشعه‌ی X می‌تواند روی مقدار پرتوی که در مینای دندان به دام افتاده، اثر بگذارد. متخصص قدمت‌سنجی اورانیوم، Alistair Pike از دانشگاه ساوتمپتون انگلستان یادآور می‌شود که پوسته‌ی روی این استخوان فک به شدت آلوده به ضایعات است. این آلودگی می‌تواند کارهای محاسباتی را مختل کرده باشد. برخی محققان در صورت آلودگی قدمت ۷۰,۰۰۰ سال را پیش‌بینی می‌کنند. همچنین استدلال به قدمت ابزارهای سنگی مشکل‌ساز است؛ چون این امکان وجود دارد که در طول زمان استخوان با لایه‌ی حاوی ابزار ممزوج شده باشد.
محققان به شدت از یافته‌های خود دفاع می‌کنند. آن‌ها کار دقیق خود را در استخراج و لایه‌ی مشابه رسوبی که ابزارها و استخوان فک از آن درآمده‌اند، شاهد می‌گیرند.
اگر قدمتی که آن‌ها تعیین کرده‌اند، درست باشد، “مخ آدم باید سوت بکشد”. باستان‌شناس مؤسسه‌ی ماکس پلانک آلمان برای علوم تاریخ انسان، Michael Petraglia، می‌گوید این یافته‌ها پیشنهاد می‌کند که انسان‌ها در چندین نوبت از آفریفا به سوی خاورمیانه مهارجرت کرده‌اند. شاید آن‌ها وقتی آفریقا را ترک کرده‌اند (۱۹۰,۰۰۰ تا ۲۴۴,۰۰۰ سال پیش) که آب و هوا مرطوب‌تر بود، و با خشک شدن دوباره‌ی آن منقرض شده‌اند.
نتیجه‌گیری‌های این یافته‌ها برای یکی از محققان انسان‌شناس، Hershkovitz، حتی فراتر از این‌هاست. او می‌گوید که این یافته‌ها شاهدی است بر این که اجداد ما قدیمی‌تر هستند. “اگر گونه‌ی ما ۲۰۰,۰۰۰ سال پیش در اسرائیل بوده، پس نشان می‌دهد ما خیلی قدیمی هستیم؛ نه فقط انسانی ۳۰۰,۰۰۰ ساله”.
