سردردهای سینوسی شاید به عنوان عفونتی در سینوسها احساس شوند (سینوزیت). شاید اطراف چشمها، گونهها و پیشانی فشار احساس شود. احتمالاً در سرتان تپشی هم احساس نمائید. با این حال بسیاری از کسانی که فکر میکنند سردردشان سینوسی است؛ حتی خیلی از آنها که تشخیص داده شدهاند هم در واقع میگرن یا سردرد تنشی دارند.
نشانهها
- درد، فشار و احساس پری در گونهها، خط ابروها یا پیشانی
- دردی که با خم شدن یا دراز کشیدن بدتر شود.
- آبریزش بینی
- خستگی
- احساس درد در دندانهای بالایی
سینوزیت یا میگرن؟
میگرن و سردردهای سینوسی به راحتی با هم اشتباه گرفته میشوند؛ چون علائم و نشانههای آنها با هم همپوشانی دارد.
هم درد سردرد سینوسی و هم میگرن با خم شدن به جلو بدتر میشود. همچنین میگرن میتواند با علائم مربوط به بینی و نشانههایی شامل احتقان، فشار در صورت و ترشحات آبکی بینی همراه باشد. در واقع مطالعات نشان دادهاند که تقریباً ۹۰% کسانی به دلیل سردردهای سینوسی به پزشک مراجعه کردهاند، میگرن دارند.
اگرچه سینوزیت معمولاً ارتباطی با حالت تهوع یا استفراغ یا تحریک با صدا یا نور ندارد؛ اینها ویژگیهای شایع میگرن اند. سینوزیتها معمولاً پس از عفونت تنفسی فوقانی اتفاق میافتند و میتوانند شامل موکوس ضخیم و تغییر رنگ یافتهی بینی، کاهش حس بویایی و درد در یکی از گونهها یا دندانهای بالایی باشند.
مقالهی مرتبط: سردردهای سینوسی و میگرنی
زمان مراجعه به پزشک
اگر نشانههای سردرد بیشتر از ۱۵ روز در ماه اتفاق بیفتد یا نیازمند داروهای بدون نیاز به نسخه باشید به پزشک مراجعه کنید. در صورت داشتن درد شدید و عدم اثرگذاری داروها و همچنین بازماندن از کار یا مدرسه حتماً به پزشک مراحعه نمائید.
دلایل
سردردهای سینوسی معمولاً با میگرنها و دیگر اشکال سردرد ارتباط دارند. سردردهای سینوسی با درد و فشار در صورت و سینوسها مرتبط اند و میتوانند نشانههای مربوط به بینی را نیز موجب شوند. بیشتر این سردردها به علت عفونتهای سینوسی به وجود نمیآیند و نباید در چنین مواردی آنتیبیوتیک مصرف نمود.
عوامل خطرزا
این سردردها میتوانند هر فردی را درگیر سازند ولی اگر موارد زیر در مورد شما صادق باشد، احتمال آن بیشتر است:
- سابقهی میگرن یا سردرد در گذشته
- سابقهی میگرن و سردرد در خانواده
- تغییرات هورمونی در ارتباط با سردردها
تستها و تشخیص
تعیین دلایل سردرد میتواند دشوار باشد. پزشک برای این کار از شما سؤالاتی خواهد پرسید و بررسی فیزیکی نیز انجام خواهد داد. همچنین تستهای تصویربرداری سیتی اسکن و MRI نیز در چنین مواردی کاربرد دارند.
داروها و درمان
بیشتر افرادی که فکر میکنند سردردشان سینوسی است، به میگرن یا سردرد تنشی دچار اند.
میگرنها و سردردهای مزمن یا راجعه شاید با داروهای نسخهداری که هر روزه برای کاهش یا جلوگیری از سردردها استفاده میگردند درمان شوند. برای درمان چنین سردردهایی پرشک شاید موارد زیر را پیشنهاد دهد:
- مسکنهای بدون نیاز به نسخه: میگرن و انواع دیگر سردرد احتمالاً با مسکنهای معمولی مثل استامینوفن ((Tylenol، ناپروکسن سدیم (Aleve) و ایبوپروفن (Advil, Motrin IB) بر طرف شوند.
- تریپتانها: بسیاری از کسانی که حملات میگرنی را تجربه میکنند، مسکنهای تریپتان را مصرف مینمایند. این داروها با تقویت انقباض عروق خونی و مسدود کردن مسیرهای درد کار خود را انجام میدهند. داروهایی شامل سوماتریپتان (Imitrex)، ریزاتریپتان (Maxalt)، آلموتریپتان (Axert)، ناراتریپتان (Amerge)، زولمیتریپتان (Zomig)، فروواتریپتان (Frova) و التریپتان (Relpax). برخی از تریپتانها به شکل اسپریهای بینی و تزریقی نیز علاوه بر شکل قرص در دسترس میباشند. یک برگ قرص از ترکیب سوماتریپتان و ناپروکستن سدیم ثابت شده است که در تسکین نشانههای میگرن از دیگر داروها مؤثرتر است.
- ارگوتها: ارگوتامین و داروهای ترکیبی کافئین (Migergot, Cafergot) از تریپتانها اثرگذاری کمتری دارند. ارگوتها برای کسانی توصیه میشود که دردشان بیشتر از ۷۲ ساعت طول بکشد. ارگوتامین شاید باعث شود حالت تهوع و استفراغ مربوط به میگرن تشدید گردد و همچنین ممکن است به سردردهای بازگشتی در اثر استفادهی بیش از حد از دارو منجر شود. دیهیدروارگوتامین (D.H.E. 45, Migranal) یکی از ارگوتهاست که مؤثرتر بوده و عوارص جانبی کمتری نسبت به سایر ارگوتامینها دارد. در فرم اسپری و تزریقی هم یافت میشود. عوارض جانبی آن شاید نسبت به ارگوتامین کمتر باشد و کمتر هم موجب سردردهای بازگشتی میشود.
مقالهی مرتبط: سردردهای بازگشتی
- داروهای ضد حالت تهوع: چون میگرنها بیشتر با حالت تهوع ارتباط دارند، با استفراغ یا بدون آن، داروهای ضد حالت تهوع برای این عارضه مناسب بوده و با دیگر داروها ترکیب میشوند. داروهایی که متناوباً تجویز میشوند شامل کلرپرومازین، متوکلوپرامید (Reglan) یا پروکلرپرازین هستند.
- گلوکوکورتیکوئیدها (دگزامتازون): شاید این دارو نیز برای بهبود تسکین درد در ترکیب با دیگر داروها تجویز شود. بخاطر خطر مسمومیت استروئیدی، نباید به طور مرتب از این داروها استفاده کرد.
پیشگیری
چه از داروها برای پیشگیری استفاده نمائید و چه نه، تغییر در سبک زندگی میتواند به کاهش شمار و شدت سردردها کمک نماید. چندتا از توصیههای زیر شاید به درد شما بخورد:
- از محرکها دوری کنید: اگر برخی غذاها یا بوها به نظر بیاید که سردردها را تحریک میکنند، از آنها اجتناب نمائید. شاید پزشک توصیه نماید که کافئین را هم کم کرده و از تنباکو هم استفاده نکنید.
- در کل برنامهای روتین و روزانه با الگوی خواب و وعدههای غذایی منظم تنظیم کنید. علاوه بر آن استرستان را نیز کنترل کنید.
- مرتباً ورزش کنید. ورزشهای هوازی منظم فشار را کاهش داده و به جلوگیری از سردردها کمک میکنند. اگر پزشک موافقت نماید، هر ورزش دلخواهی را میتوانید امتحان کنید؛ مثلاً پیادهروی، شنا و دوچرخهسواری. آهسته گرم کنید؛ شروع ناگهانی ورزش خود میتواند باعث سردرد شود.
مقالهی مرتبط: سردردهای ورزشی
- همچنین عقیده بر این است که چاقی عاملی برای سردرد میباشد، به همین دلیل ورزش با متعادل نگه داشتن به این مورد هم کمک میکند.
- اثرات استروژن را کاهش دهید: اگر زن هستید و سردرد دارید و به نظر میآید استروژن باعث تشدید آن میشود، شاید بهتر باشد داروهای حاوی استروژن خود را کم کنید. از جملهی این داروها میتوان به قرصهای ضدبارداری و درمان با جایگزینی هورمون اشاره کرد.