تاثیرات روان شناختی رنگ‌ها

روان شناسی رنگ ها که از زمان های گذشته همواره مورد توجه عموم قرار گرفته است شاخه ای از روان شناسی است که به بررسی تاثیرات رنگ ها روی تغییرات خلق و خوی و عواطف انسان می پردازد.
بسیاری از اطلاعات موجود در این زمینه اثبات نشده و برخی دیگر دارای اساس علمی می باشند، با وجود کمبود اطلاعات، امروزه این زمینه اهمیت بسیاری در هنر، معماری ،تبلیغات و… یافته است.
نکته ی حائز اهمیت در این زمینه اعمال تفاوت های فرهنگی، زمانی و شخصیتی انسان ها بر استنباط آن ها از رنگ ها و در نظر داشتن نقش سلیقه ی فردی است.

با وجود انتزاعی بودن مفهوم رنگ ها، می توان آن هارا در دوطیف عمده طبقه بندی کرد:

رنگ های گرم شامل قرمز، نارنجی و زرد

رنگ های سرد شامل آبی، سبز و بنفش

نحوه ی بهره مندی از طیف های مختلف در زندگی روزمره:

• رنگ های سرد:

اگر خلاقیت از گزینه های اجتناب ناپذیر فعالیت شماست، در انتخاب رنگ محیط حتما بنفش را مدنظر خود قرار دهید. این رنگ که ترکیبی از قرمز طیف گرم و آبی طیف سرد است برای تحریک تفکر خلاق و القای حس آرامش بسیار کاربردی است.

در صورتی که دائما دچار استرس هستید و به دنبال محیطی ساکن و صلح آمیز، سبز وآبی را فراموش نکنید.استفاده از این رنگ ها به عنوان رنگ های آرامش بخش در واقع ریشه ی علمی دارد چرا که چشم انسان روی رنگ های سبز و آبی مستقیما متمرکز شده در نتیجه فشار زیادی به ماهیچه ی چشم برای تمرکز نور سبز و آبی روی شبیکه وارد نمی شود.

همچنین استفاده از طیف سرد برای اماکن شلوغ و پر رفت وآمد و همچنین اماکنی که نیاز به مصرف زمان زیادی دارند به علت تسهیل تنفس و کاهش فشار خون بسیار مناسب است.

• رنگ های گرم:

این رنگ ها که عمدتا با عنوان رنگ های تحریک کننده شناخته می شنوند، برای استفاده شدن در رستوران ها بسیار مناسب اند.

در استفاده از رنگ های این خانواده باید توجه داشت که روشنایی زیاد این رنگ ها با توجه به تحریک بیش از حد سیستم بینایی، در طولانی مدت، می تواند اثر بازدارندگی داشته باشد.

اگر به دنبال کاهش کالری مصرفی در رژیم روزانه ی خود هستید از این رنگ ها در آشپزخانه و محل غذاخوردن خود استفاده نکنید.

نتایج برخی تحقیقات نیز در این زمینه نیز شگفت انگیز بوده است!

به عنوان مثال شواهد تجربی نشان می دهند نصب چراغ های آبی در سطح شهر میتواند باعث کاهش آماری جنایت شود یا دارو هایی که دارای رنگ های گرم می باشند در بهبود بیمار نقش موثرتری نسبت به همان دارو ها اما تولید شده در رنگ سرد را ایفا می کنند.

رنگ درمانی (chromotherapy)

شاخه ای از درمان همه جانبه (Holistic Treatment) که از طیف نورمرئی برای تاثیر بر حالات روحی و وضعیت روانی فرد استفاده میکند.هر رنگ در رده ی یک فرکانس و ارتعاشات معین قرار میگیرد که با ساتع کردن انرژی خاص می تواند بر عملکرد بدن تاثیر داشته باشد.

در این باره باید به این نکته توجه کرد که جذب نور علاوه بر اینکه از طریق بینایی انجام می شود، پوست بدن را نیز درگیر می سازد. یه عنوان مثال، احتمال دارد ورود نورها با فرکانس معین به بدن با تغییر عملکرد هورمونی باعث تغییر زنجیره ای از واکنش های شیمیایی و درنتیجه تغییر عملکرد بدن شود.

در مصر، چین، یونان باستان رنگ درمانی دارای کاربرد های مختلفی بوده است از جمله:

قرمز: تحریک فعالیت بدن و بهبود گردش خون
زرد: درمان بیماری های ریوی و افزایش سطح انرژی
آبی: آرامش بخش و کاهنده ی درد
بنفش: بهبود مشکلات پوستی

اما برخی از تحقیقات نوین نظری متفاوت در این باره دارد:

“باور های عمومی درباره ی تاثیرات رنگ ها بر روان انسان بسیار اغراق آمیز است!”

محققان به این نتیجه رسیده اند که در بسیاری از موارد اثرات رنگ ها بر تغییرات خلق و خو و روحیه ی انسان بسیار موقتی است به عنوان مثال آرامشی که رنگ آمیزی آبی یک اتاق به شما القا می کند تاثیری آنی دارد که به تدریج در مدت زمان کوتاهی محو می شود.

امید است با پیشرفت علم و فناوری در این زمینه بتوان به نظریه ای قطعی درمورد چگونگی و میزان تاثیر رنگ ها بر حالات روحی دست یافت.

منابع:

• arttherapyblog.com
• verywell.com
• ukietech.com