نگاه کلی
زبان مو دار یک بیماری موقتی و بی‌ضرر دهان است که سبب می‌شود زبان ظاهری تیره و خزمانند به خود بگیرد. این بیماری در نتیجه‌ی تجمع سلول‌های مرده‌ی پوستی است که روی پاپیلا‌های زبان وجود دارند. این پاپیلا‌ها که بلندتر از اندازه نرمال هستند، می‌توانند توسط باکتری‌ها، مخمرها، تنباکو، غذا و دیگر مواد رنگ بگیرند.
علائم
علائم و نشانه‌های زبان مو دار عبارتند از:
- سیاه شدن رنگ زبان، ممکن است قهوه‌ای، برنزه سبز یا زرد نیز باشد
- ظاهر زبان مو دار یا خز دار شود
- مزه دهان تغییر می‌کند یا طعم فلزات را می‌دهد
- بوی بد دهان
- احساس خارش در زبان
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم
گرچه زبان مو دار ظاهری ناخوشایند دارد، اما معمولاً موقتی و بی‌ضرر است.
می‌توانید در شرایط زیر به پزشک مراجعه کنید:
- اگر در مورد ظاهر زبان خود نگران هستید.
- اگر زبان مودار علی‌رغم شستن روزانۀ دهان و زبان برطرف نشود.
دلایل
زبان مو دار زمانی ایجاد می‌شود که پاپیلا‌های زبان درازتر می‌شوند، زیرا سلول‌های مرده پوستی را دفع نمی‌کنند. این عامل باعث می‌شود ظاهر زبان مو دار شود. مواد یاقیمانده، باکتری‌ها و دیگر ارگانیسم‌ها می‌توانند روی پاپیلا‌ها جمع شده و سبب تغییر رنگ زبان شوند.
گرچه علت ایجاد زبان مو دار همیشه نمی‌تواند مشخص باشد، اما علل احتمالی می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- تغییر باکتری‌ها و مخمرهای نرمال دهان پس از مصرف آنتی بیوتیک‌ها
- کمبود بهداشت دهان و دندان
- خشکی دهان
- استفاده منظم از دهانشویه‌های حاوی عوامل اکسید کننده مانند پراکسیداز
- مصرف دخانیات
- مصرف بیش از حد چای و قهوه
- مصرف بیش از حد الکل
تشخیص
تشخیص زبان مو دار برا اساس ظاهر و عوامل مستعد کننده و مشارکت کننده است. همچنین شامل حذف دیگر عواملی است که می‌توانند ظاهر مشابهی ایجاد کنند، مانند:
- تغییرات معمول در رنگ زبان
- غذاها و داروهایی که سبب رنگ شدن زبان می‌شوند
- عفونت‌های قارچی و ویروسی
- زخم‌های دهانی که روی زبان ایجاد می‌شوند مانند oral hairy leukoplakia
- زبان سیاه شده ناشی از استفاده مواد حاوی بیسموت مانند پپتو بیسمول
درمان
زبان مو دار معمولاً نیازی به درمان پزشکی ندارد. گرچه این بیماری ظاهری ناخوشایند دارد اما موقتی و بی‌ضرر می‌باشد.
رعایت بهداشت دهان و دندان و حذف عواملی مانند استعمال دخانیات که منجر به بیماری می‌شوند به بهبود زبان مو دار کمک می‌کنند. به یاد داشته باشید که قبل از استعمال هر نوع دارو با پزشک خود مشورت کنید.
پیشگیری
برای کمک به بهداشت دهان و دندان و جلوگیری از تغییر رنگ زبان:
- هنگام مسواک زدن دندان‌ها، زبان خود را نیز مسواک کنید.
- روزانه حداقل دوبار مسواک بزنید.
- روزانه حداقل یکبار از نخ دندان استفاده کنید.
- مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید.
- رژیم غذایی مناسبی داشته باشید.
