۱۶۱ سال پیش در روز دهم جولای مردی پا به جهان نهاد که تأثیر به سزایی در دنیای فعلی ما دارد؛ نیکولا تسلا، فیزیکدان و مهندس آمریکایی صرب‌تبار، که بدون او امروزه نمی‌توانستید در خانه‌هایتان چراغی روشن کنید یا حتی این نوشته‌ها را بخوانید.
تسلا در طول زندگی ۸۶ ساله‌ی خویش بیش از ۳۰۰ اختراع ثبت کرد و اختراعات او راه را برای ایجاد جریان متناوب (AC)، موتورهای الکتریکی، رادیوها، لامپ‌های فلوئوروسنت، کنترل‌های از راه دور و بسیاری از اختراعات و نوآوری‌های دیگر هموار کرد.
با این وجود برخی از ایده‌های او در زمان حال نیز عجیب به نظر می‌رسند؛ او یک بار نقشه‌ای را برای ساخت پرتوهای مرگ توصیف کرده بود و در جایی دیگر، به ایده‌ای برای ساخت دیوار نیروی غیرقابل نفوذ اشاره کرده بود که به وسیله‌ی آن، از حملات خارجی جلوگیری کند.
در این‌جا نگاهی به زندگی جالب توجه یکی از نوابغ مهم و غیرعادی تاریخ می‌اندازیم:
نیکولا تسلا (Nicola Tesla) در دهم جولای سال ۱۸۵۶ میلادی در اسمیلجان (Smiljan) در امپراطوری اتریش- مجارستان متولد شد (کرواسی فعلی). پدر او میلوتین تسلا (Milutin Tesla) یک کشیش ارتدوکس صربی بود و مادر او جوکا مندیک (Djuka Mandic) سازنده‌ی لوازم خانگی بود.
در دانشگاه، تسلا در ابتدا به مطالعه‌ی فیزیک و ریاضیات علاقه‌مند شد ولی به زودی جذب بحث الکتریسیته گشت.
او در ۱۸۷۳ به مدرسه‌ای در کارل‌اشتات آلمان، مؤسسه‌ی پلی تکنیک در گراز (Graz) در اتریش و دانشگاه پراگ مراجعه کرد. در سال ۱۸۸۱ وی به عنوان یک مهندس الکتریک در شرکت تلفن بوداپست مجارستان مشغول به کار شد.
ایده‌ی ساخت موتور القایی هنگامی که با دوستش در پارک مشغول قدم زدن بود، به ذهنش رسید. بعدها، زمانی که او در سال ۱۸۸۳ به استراسبورگ در فرانسه رفت، یک نمونه‌ی اولیه از موتور القایی را ساخت (موتور با جریان متناوب یا AC که نیرویش توسط القای الکترومغناطیسی تأمین می‌شود) و آن را با موفقیت آزمایش کرد. به دلیل این که هیچ‌کس در اروپا زا اختراع او استقبال نکرد، تسلا به آمریکا رفت تا در نیویورک برای توماس ادیسون کار کند.
رؤیای کودکی تسلا به کنترل درآوردن نیروی آبشار نیاگارا بود. در سال ۱۹۸۵، او نخستین نیروگاه برق‌آبی را برای کار در آبشار طراحی کرد که پیروزی مهمی برای جریان متناوب بود. بعدها در جزیره‌ی Goat در همان نزدیکی آبشار نیاگارا، مجسمه‌ای به افتخار او برپا شد.
با وجود استعداد فراوان، تسلا بسیار عجیب و غریب بود؛ او به طور ناگهانی خورن غذای خشک را متوقف کرد. او عسل زیاد می‌خورد، چندین کاسه شیر در روز می‌نوشید و معجونی از سبزیجاتی مانند کنگر و کرفس می‌ساخت. وی همین‌طور ادعا کرده که در هربار خواب هیچگاه بیش از دو ساعت نخوابیده است! ولی به هر حال، تسلا اقرار کرده بود که گاهی چرت می‌زد تا باتری‌هایش را مجدداً پر کند! با استناد به یک گزارش، او یک بار به مدت ۸۴ ساعت بدون استراحت کار کرده بود!!
در سال ۱۸۸۲، تسلا چرخش میدان مغناطیسی را کشف کرد؛ یک اصل در فیزیک که به عنوان پایه‌ای برای تمامی دستگاه‌هایی که از جریان متناوب استفاده می‌کنند، به کار می‌رود. او از این اصل برای ساخت موتور القایی با جریان متناوب و سیستم چندفازی برای تولید، انتقال، توزیع و استفاده از نیروی الکتریکی استفاده کرد.
زمانی که تسلا در آزمایشگاه ادیسون در نیوجرسی کار می‌کرد، میان این دو نفر نزاعی بر سر این که کدام حالت از جریان الکتریکی بهترین است، آغاز شد. ادیسون از جریان برق مستقیم یا DC (که در یک جهت منتشر می‌شود) طرفداری می‌کرد در حالی که تسلا از جریان برق متناوب یا AC (که به صورت دوره‌ای جهتش تغییر می‌کند) جانب‌داری می‌کرد. این امر به جنگ جریان‌های الکتریکی منجر شد که در نهایت تسلا پیروز این نبرد شد چرا که جریان متناوب قدرت بیشتری داشت.
تسلا هم‌چنین با صنعت‌گر و مخترعی به نام جورج وستینگ‌هاوس (George Westinghouse) همکاری نزدیکی داشت و همکاری آنان به گسترش الکتریسیته در آمریکا کمک کرد. تسلا در سال ۱۸۸۸ مقاله‌ای با عنوان سیستم جدید موتورها و مبدل‌های جریان متناوب نوشت که در آن مفهوم موتورها و سیستم‌های الکتریکی را معرفی کرده بود. این کار توجه وستینگ‌هاوس را جلب کرد و همکاری آنان در نهایت باعث انتقال برق به سایر قسمت‌های کشور شد.
سیستم انتقال AC تسلا، هنوز هم به عنوان سیستم استاندارد انتقال الکتریسیته در دنیا مورد قبول است. وی هم‌چنین سیم‌پیچ تسلا را اختراع کرد که به طور گسترده در رادیوها، دستگاه‌های تلویزیون و سالیر لوازم الکترونیکی استفاده می‌شود.
در ۱۸۹۱، تسلا یک سیم‌پیچ القایی ساخت که جریان متناوب با فرکانس بالا تولید می‌کرد که با نام سیم‌پیچ تسلا نیز شناخته می‌شود. او از این سیم‌پیچ در آزمایشات خود برای ایجاد جرقه‌های الکتریکی، پرتوی X و نیروی بی‌سیم استفاده کرد و تبدیل به پایه‌ی رادیو و تلویزیون شد. امروزه از سیم‌پیچ‌ها بیشتر در آموزش و سرگرمی استفاده می‌شود.
تسلا سیستم اولیه‌ی رادیو را در سال ۱۸۹۶ اختراع کرد. اختراع رادیو گاهی به گوگلیمو مارکونی (Guglielmo Marconi) نسبت داده می‌شود؛ کسی که توانست نخستین فرستنده‌ی رادیویی را بسازد که با آن‌سوی اقیانوس اطلس نیز بتواند ارتباط برقرار کند ولی تسلا امتیاز ساخت اجزای اساسی رادیو را به نام خود ثبت کند که بعدها توسط مارکونی مورد استفاده قرار گرفتند و این موضوع باعث نزاع حقوقی میان این دو شخص شد.
تسلا هم‌چنین دو طرح در رویای خود داشت که به طور نظری باقی ماندند و عملی نشدند: یکی پرتوهای مرگ و دیگری دیوار نیروی غیرقابل نفوذ که جلوی حملات خارجی را بگیرد. FBI پرونده‌ای برای تسلا در طول زمان اقامتش در آمریکا تشکیل داده بود ولی تا سال ۲۰۱۱ آن را منتشر نکرده بود. در این سال پلیس ۲۵۰ صفحه از این پرونده را منتشر کرد.
در ۱۹۴۳ که تسلا از دنیا رفت، یک مهندس برق و محقق فناوری نظامی به نام جان ترامپ (John Trump) تلاش‌های تسلا را مورد بررسی قرار داد و یافته‌های خود را به FBI گزارش داد. در گزارش او این‌چنین آمده است:
افکار تسلا و تلاش‌های او طی ۱۵سال اخیر، در درجه‌ی اول او را انسانی متفکر، فلسفی و دارای شخصیت انگیزشی نشان می‌دهد ولی هیچ‌گونه اصول و روش مؤثری برای درک این نتایج شگفت‌انگیز علمی مشخص نمی‌کند.
تسلا در طول زندگی‌اش اصلاً ازدواج نکرد ولی یک بار اقرار کرد که عاشق یک کبوتر شده است. تسلا برای غذا دادن به کبوترها تا پارک پیاده می‌رفت و ارتباطی نامتعارف با یک کبوتر سفید برقرار کرد و سعی می‌کرد که هر روز آن را ببیند. او مکرراً می‌گفت:
من عاشق آن کبوتر بودم همان‌گونه که یک مرد یک زن را دوست می‌دارد. تا زمانی که او را داشتم، هدفی برای زندگی‌ام در نظر گرفته بودم.
