نزدیک به ۵۰ درصد تنوعی که در تحرک اجتماعی (Social Mobility) خانواده‌ها دیده می‌شود، مربوط به تفاوت‌های ژنتیکی است.
یکی از بهترین روش‌های پیش‌بینی سطح تحصیلات فرزندان یک خانواده در آینده، میزان تحصیلات والدین می‌باشد. در گذشته گمان می‌رفت که دلیل اصلی این ارتباط، عوامل محیطی و موقعیتی است که فرزندان در آن پرورش می‌یابند، نه عوامل ژنتیکی. چون برای مثال، والدین دارای درجات تحصیلی بالاتر معمولاً به منابع آکادمیک و اجتماعی بهتری دسترسی دارند و می‌توانند نسبت به والدین دارای تحصیلات پایین‌تر، فرصت‌های تحصیلی بهتری برای فرزندان خود فراهم کنند.
این مطالعه جدید، شواهد فراوانی درباره تأثیر عوامل ژنتیکی بر سطح تحصیلات فرزندان آشکار می‌کند و می‌تواند نتایح مهمی در جهت کاهش نابرابری تحصیلی داشته باشد.
با استفاده از نمونه‌ای شامل ۶۰۰۰ دوقلو، انتخاب شده از Twins Early Development Study، محققان ارتباط پس‌زمینه ژنتیکی این دوقلو‌ها را با چهار دسته‌بندی اصلی تحرکات اجتماعی، مورد بررسی قرار دادند. چهار نوع حرکت اصلی حول نردبان اجتماعی، عبارتند از:
- تحرک نزولی (Downwardly Mobile): فرزندانی که موفق به دریافت مدرک تحصیلی GCE Advanced Level (مدرک پایان تحصیلات دوره متوسطه در سیستم آموزشی بریتانیا) نشده‌اند ولی والدینی با تحصیلات دانشگاهی دارند
- تحرک صعودی (Upwardly Mobile): فرزندانی که تحصیلات Advanced Level را به پایان رسانده‌اند ولی والدین آن‌ها تحصیلات دانشگاهی ندارند.
- ثبات تحصیلات (Stably Educated): فرزندانی که تحصیلات Advanced Level را به پایان رسانده‌اند و والدین آن‌ها نیز دارای تحصیلات عالیه هستند.
- ثبات فقدان تحصیلات (Stably Uneducated): فرزندانی که موفق به کسب مدرک Advanced Level نشده و والدین آن‌ها نیز فاقد تحصیلات دانشگاهی هستند.
محققان برای بررسی اثر ژنتیک بر تحرک اجتماعی، منحصراً روی مجموعه‌ای از مارکر‌های DNA تمرکز کردند که اثرات شناخته‌شده‌ای در توسعه یافتن تواناییهای ذهنی انسان دارند و تحت عنوان امتیاز ژنومی چند‌ژنی (genome-wide polygenic scores) شناخته می‌شوند. مشاهده شد که فرزندان دارای امتیاز پلی‌ژنیک بالاتر، معمولاً موفق به کسب مدرک Level A می‌شوند، حتی اگر در خانواده‌ای با والدین بدون تحصیلات دانشگاهی بزرگ شده باشند. بالاترین امتیاز‌های پلی‌ژنیک در فرزندانی دیده شد که در خانواده‌های دارای ثبات تحصیلات بزرگ شده بودند، و پایین‌ترین امتیاز‌های پلی‌ژنیک در فرزندان خانواده‌های دارای ثبات فقدان تحصیلات مشاهده می‌شد، و امتیاز فرزندان خانواده‌های دارای تحرک نزولی و صعودی مابین امتیاز‌های دو گروه قبل قرار گرفت.
Ziada Ayorech، از اساتید انستیتو روان‌پزشکی، روانشناسی و علوم عصبی دانشگاه King’s college لندن و مؤلف ارشد این مطالعه، در توضیح نتایج می‌گوید:
در گذشته گمان می‌رفت نقش تحصیلات والدین در تحصیلات فرزندان، صرفاً یک تأثیر محیطی است، ولی نتایج مطالعه ما نقش عظیم عنصر وراثت را نیز آشکار می‌کند. بر‌حسب نتایج، می‌توان تقریباً ۵۰ درصد تفاوت‌هایی که در تحرک اجتماعی خانواده‌ها وجود دارد را به تفاوت‌های ژنتیکی بین آن‌ها نسبت داد… برای کاهش نابرابری تحصیلی، مهم است که تواناییهای ذاتی افراد را که ریشه در ژن‌های آن‌ها دارد، در نظر گرفت تا بتوان افراد نیازمند حمایت تحصیلی بیشتر را شناسایی کرد…
Sophie von Stumm، از اساتید دانشگاه Goldsmith لندن و یکی از مؤلفان این مطالعه، در ادامه می‌گوید:
کشف تأثیر این عوامل ژنتیکی در تحرک اجتماعی، بیش از این که شاخصی دال بر نابرابری باشد، شاخصی برای برابری است. به این خاطر که تفاوت‌های ژنتیکی تنها زمانی در سطح تحصیلی افراد تأثیر می‌گذارد، که شرایط محیطی برای همه افراد (صرف‌نظر از تفاوت‌های فردی) دقیقاً یکسان باشد.
