انتشار این مقاله


عنکبوت های دریایی برای به گردش درآوردن اکسیژن و زنده ماندن، به حرکات روده هایشان وابسته اند نه قلبشان!

عنکبوت دریایی موجودیست با سیستم گردش موادی متفاوت!دانشجویان زیست‌شناسی به شما خواهند گفت که یک قلب تپنده نمودی است از اینکه بدن چگونه خون را پمپاژ میکند و اکسیژن را به جریان درمی آورد، اما آن‌ها هیچ‌گاه یک استثنای عجیب در این مورد را در نظر نمی‌گیرند: عنکبوت دریایی! این موجودات غیر عادی آبزی – […]

عنکبوت دریایی موجودیست با سیستم گردش موادی متفاوت!دانشجویان زیست‌شناسی به شما خواهند گفت که یک قلب تپنده نمودی است از اینکه بدن چگونه خون را پمپاژ میکند و اکسیژن را به جریان درمی آورد، اما آن‌ها هیچ‌گاه یک استثنای عجیب در این مورد را در نظر نمی‌گیرند: عنکبوت دریایی!

این موجودات غیر عادی آبزی – که بر خلاف اسم‌شان به هیچ عنوان جزو بندپایان نیستند – به عنوان یک جایگزین خاص برای قلب، از روده هایشان برای پمپاژ کردن اکسیژن در بدن ظریف‌شان استفاده می‌کنند. این توانایی تازه کشف شده می‌تواند یک راهکار تکاملی غیرمعمول به نظر بیاید ولی خود عنکبوت دریایی نیز هرگز ارگانیسمی معمولی به شمار نمی‌رود.

برخلاف ما انسان‌ها که روده‌ها در مرکز بدن‌مان قرار گرفته‌اند روده‌های عنکبوت دریایی شاخه‌شاخه شده و بخش‌هایی از روده تا انتهای تک‌تک پاها منشعب می‌شود. در واقع روده‌های عنکبوت دریایی فضای زیادی را اشغال می‌کنند و در همه جای بدنش دیده می‌شوند، همانند دستگاه گردش خون بدن ما که در اغلب نقاط بدن حضور دارد و فضای زیادی را نیز اشغال می‌کند. در حالی که منشعب شدن و حضور روده‌های عنکبوت دریایی در پاهایش پیش از این شناخته شده بود؛ تا به حال کسی نمی‌دانست که این دستگاه پیچیده گوارشی علاوه بر کارهای گوارشی به‌طور قاچاقی در اعماق دریا به‌عنوان نوعی دستگاه گردش مواد نیز عمل می‌کند!

با این‌که عنکبوت‌های دریایی قلب‌شان می‌تپد ولی این تپش ضعیف است و به نظر نمی‌رسد بتواند خون را تا خارج از سینۀ جاندار پمپ کند. در عوض به نظر می رسد که مکانیسم حرکات دودی روده‌های عنکبوت دریایی کار قلب را برای این جاندار انجام می‌دهد. برای تایید این فرضیه “Wood” و تیمش ۱۲ نمونه از عنکبوت‌های دریایی قطب جنوب و سواحل غربی آمریکا را جمع‌آوری کردند و یک رنگ شیمیایی به خونشان تزریق کردند. درهنگام دستکاری منبع اکسیژن جاندار، با کم کردن میزان اکسیژن در آب‌شان و وادار کردن آنها برای تقلای بیشتر برای نفس کشیدن، محققان متوجه شدند که حرکات دودی روده‌ها افزایش می‌یابد؛ بسیار شبیه به ضربان قلب انسان که هنگام فعالیت افزایش می یابد (تا اکسیژن لازم را به گردش درآورد).

محققان می‌گویند احتمالاً جانداران آبزی دیگری هم هستند که از همین روش استفاده می‌کنند. ولی ما هنوز نمی‌دانیم که این فرگشت خاص چگونه رخ داده است. مثلا آیا از ابتدا شاخه‌های روده در پاهای جاندار برای انجام تنفس تطبیق یافته‌اند یا ابتدا به منظور کارهای گوارش غذا فرگشت یافته‌اند و سپس وظیفه گردش مواد را عهده‌دار شده‌اند.

تحقیقات آتی و یافته‌های فسیلی احتمالا به این نوع سوالات پاسخ خواهند داد. ولی در حال حاضر روده‌های عنکبوت دریایی که به طرز شگفت آوری کار قلب جاندار را هم در کنار گوارش انجام میدهد یک نمونه بارز برای یادآوری این است که حیات از هر راه و روشی که بتواند برای بقا و زنده ماندن استفاده می‌کند.

نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید