لیفت صورت یا ریتیدکتومی (rhytidectomy) نوعی جراحی زیبایی است که به بهبود شکل صورت و گردن کمک میکند. در طی این جراحی، بافت نرم صورت تقویت شده، پوست اضافی برداشته می‌شود و با عقب کشیدن آن، صورت فرم جدیدی پیدا میکند. لیفت گردن اغلب به عنوان قسمتی از لیفت صورت انجام می‌شود. یکی از نشانه‌های پیری، شل شدن و افتادگی پوست است، بنابراین اغلب افرادِ متقاضی جراحی لیفت صورت، افرادی هستند که پوستشان افتادگی دارد.
با این حال، باید بدانید که لیفت صورت تأثیری بر کیفیت پوست شما نخواهد داشت، در صورتی که پوستی آسیب‌دیده یا آفتاب سوخته دارید، باید جراحی‌های دیگری نظیر ری‌سرفیسینگ پوست (skin-resurfacing) را در نظر بگیرید.
لیفت صورت معمولا در ترکیب با سایر جراحی‌های زیبایی، مانند لیفت ابرو یا جراحی پلک انجام می‌شود.
چرا انجام می‌شود؟
با افزایش سن، پوست صورت تغییر میکند و شل و افتاده می‌شود. این جراحی می‌تواند شکل بخش پایینی صورت را بهبود بخشد و ظاهری جوان‌تر با صورتی تعریف‌شده‌تر به شما بدهد.
در صورتی که شرایط زیر را دارید، لیفت صورت را در نظر داشته باشید؛
- پوست صورتتان شل شده است
- گونه‌های شما افتاده‌اند
- چین‌های زیر پلک‌های پایین و اطراف لب‌تان عمیق‌تر شده‌اند
- پوست اضافی در ناحیه‌ی چانه‌ی شما وجود دارد
- مرزهای صورت خود را با تجمع چربی از دست داده‌اید
- باندهای پوستی عمودی گردن شما که با نام باندهای پلاتیسمال شناخته می‌شوند، نمایان شده‌اند
لیفت صورت درمانی برای چین و چروک‌های سطحی، آسیب‌های ناشی از نور خورشید، چروک‌های اطراف لب بالا و بینی یا تغییرات رنگ غیرطبیعی پوست نمی‌باشد.
ریسک‌ها
جراحی لیفت صورت همانند سایر جراحی‌ها، دارای ریسک‌هایی می‌باشد. از جمله:
زخم: برش‌های زخم حاصل از جراحی لیفت صورت معمولا دائمی هستند، اما توسط خط موها و خطوط طبیعی گوش و صورت پنهان می‌شوند، در صورتی که موهایتان بسیار کوتاه است، ممکن است پس از جراحی، به بلند کردن آن‌ها فکر کنید تا جای زخم‌ها را بپوشاند. در موارد نادری، برش‌ها می‌توانند به زخم‌های قرمز و برجسته‌ای منجر شوند که ظاهری نازیبا دارند.
التهاب و کبودی: استفاده از تزریقات داروهای کوتیکواستروئیدی یا سایر درمان‌ها می‌تواند به بهبود ظاهر بیمار کمک کند. التهاب ممکن است اجزای صورت شما را غیر طبیعی جلوه کند یا حرکات آن را محدود کند. این بخش نرمالی از پروسه‌ی ریکاوری محسوب می‌شود که پس از چند هفته از بین می‌رود. بالا قرار دادن سر و استفاده از کمپرس‌های یخ می‌تواند مفید باشد. در صورتی که جلسه یا مراسم اجتماعی مهمی را در پیش دارید، برنامه‌ریزی کنید که این عمل حداقل ۶ هفته پیش از آن انجام دهید.
تغییرات حس صورت: در حین یک لیفت صورت، تغییرات بافت صورت و گردن می‌تواند اعصاب حسی را تحت تأثیر قرار دهد. ممکن است در ناحیه‌ی گونه، پوست سر و گردن بی‌حسی را به مدت چند ماه تا دو سال تجربه کنید.
از دست دادن مو: ممکن است پس از جراحی، در محل برشی موهای خود را به شکل موقت یا دائمی از دست دهید. در صورتی که به شکل موقتی باشد، پس از چند ماه مجدداً رویش میکند. از دست دادن دائمی موها می‌تواند توسط پیوند مو اصلاح شود؛ در این روش، موها از ناحیه‌ی سر به ناحیه‌ی تحت جراحی پیوند می‌زنند. در صورتی که ناحیه‌ی مورد نظر بزرگ باشد، ممکن است قسمتی از پوست سر به همراه موها برداشته شود تا برای پیوند مورد استفاده قرار گیرد.
آسیب به اعصاب صورت: در موارد نادر، اعصاب صورت ممکن است آسیب ببینند. این امر می‌تواند سبب ضعف دائمی یا موقتی عضلات صورت شود. خوش‌بختانه، در بسیاری از موارد، عملکرد آن‌ها در طول چند ماه تا چند سال، بهتر می‌شود.
از دست دادن پوست: در موارد نادری نیز، با اختلال در خون‌رسانی عروق در حین جراحی، سبب از دست دادن پوست شود.
همانند سایر جراحی‌ها، لیفت صورت با ریسک خون‌ریزی، عفونت و واکنش‌های خطرناک به بی‌هوشی همراه است.
همه‌ی افراد کاندیدای مناسبی برای انجام دادن لیفت صورت نیستند؛ پزشک شما ممکن است برخی مراقبت‌ها را پیش از جراحی توصیه کند؛ مانند؛
- استفاده از داروهای رقیق‌کننده‌ی خون: استفاده از این داروها، نظیر کومادین، پلاویکس و… می‌تواند توانایی خون برای لخته‌شدن را تحت تأثیر قرار دهند. در این صورت، ریسک خون‌ریزی پس از جراحی افزایش می‌یابد.
- داشتن شرایط پزشکی: در صورتی که مبتلا به شرایط خاص پزشکی، نظیر شرایطی برای افزایش تمایل برای خون‌ریزی، هستید، ممکن است انجام‌دادن این جراحی برای شما غیرممکن باشند. شرایطی نظیر دیابت کنترل‌نشده یا فشار خون بالا، نیز ممکن است توانایی بهبودی شما را تحت تأثیر قرار دهند. در صورتی که ممکن باشد، اقداماتی برای بهتر شدن شرایط شما انجام دهد.
- تغییرات وزن شدبد: در صورتی که شرایطی دارید که سبب تغییرات وزن می‌شود، می‌تواند نتیجه‌ی جراحی را تحت تأثیر قرار دهد.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن ریسک از دست دادن پوست پس از جراحی را افزایش می‌دهد. در صورتی که سیگار می‌کشید، پزشک شما ممکن است پیش از جراحی و در دوره‌ی نقاهت، سیگار کشیدن را ممنوع کند.
آماده‌سازی
در ابتدا، شما با جراح خود درباره‌ی پروسه، صحبت خواهید کرد. در جلسه‌ی اول، پزشک ممکن است:
سابقه‌ی پزشکی شما را بررسی کند: برای جواب دادن به سوالت جراح درباره‌ی شرایط گذشته و حال خود، نظیر فشار خون بالا، آماده باشید. در صورت مصرف هرگونه‌ی دارو، چه با نسخه و چه بدون نسخه و یا هر گونه مکمل، حتی مکمل‌های دارویی، در گذشته یا در حال حاضر، پزشک را مطلع کنید؛ خصوصاً اگر توانایی خون در لخته شدن را تحت تأثیر قرار داده‌اند.
در صورت داشتن سابقه‌ی جراحی نیز، با او در میان بگذارید.
معاینه‌ی فیزیکی انجام دهد: برای بررسی گزینه‌های جراحی شما، پزشک پوست و ساختمان استخوانی صورت و گردن را مورد بررسی قرار می‌دهد. افرادی که ساختار استخوانی مشخص‌تری دارند، نسبت به افرادی که صورت گرد، استخوان گونه‌ی افتاده و فک کوتاهی دارند، به نتایج بهتری دست می‌یابند.
جای زخم، تغییرات پوستی و عدم تقارن را در صورتتان یادداشت کرده و تکنیکی برای اصلاح آن پیشنهاد می‌دهد. به منظور ثبت سابقه‌ی پزشکی، تصاویری از چهره‌ی شما نیز تهیه خواهند شد.
انتظارات خود را با پزشک در میان بگذارید: اطمینان حاصل کنید تمامی انتظاراتتان را از جراحی با پزشک در میان می‌گذارید؛ برای مثال، دقیقاً چه چهره‌ای را پس از جراحی برای خود متصور می‌شوید تمامی ریسک‌ها و مزایای عمل را؛ نظیر زخم و از دست دادن موها، با پزشک خود بحث کنید. همه‌ی افراد عدم تقارن‌هایی در چهره دارند که لیفت صورت آنان را برطرف نمی‌کند.
پیش از جراحی ممکن است:
- از دستورات پزشکی خاصی پیروی کنید. نیاز است اعمال خاصی را نظیر توقف مصرف آسپرین، داروهای ضدالتهاب و مکمل‌های گیاهی که ممکن است ریسک خون‌ریزی را افزایش دهند، را انجام دهید.
در صورتی که مستعد فشار خون بالا هستید، ممکن است نیاز باشد پیش از عمل، داروهای فشار مصرف کنید. - پوست و موهای خود را بشویید. پیش از جراحی نیاز است حمام کنید و موهای خود را بشویید.
- از مصرف غذا اجتناب کنید. شبِ پیش از جراحی، از شما درخواست خواهد شد که پس از نیمه شب، غذایی مصرف نکنید.
- برای کمک دریافت کردن در دوران نقاهت، برنامه‌ریزی کنید. از میان دوستان و نزدیکان خود، با فردی برای رساندن شما به خانه پس از جراحی و ماندن در کنارتان، هماهنگ کنید.
چه چیزی انتظار می‌رود؟
لیفت صورت در یک بیمارستان یا کلینیک انجام می‌شود و در برخی موارد، با بی‌حسی موضعی که به بی‌حس کردن یک ناحیه‌ی مشخص می‌پردازد، انجام شده و در موارد دیگری، تحت بی‌هوشی عمومی انجام می‌شود.
درحین پروسه
تکنیک‌های موجود برای برداشتن پوست صورت و گردن و تغییر به نتایج دلخواه شما بستگی دارد. تکنیک خاصی که جراحِ پلاستیک استفاده میکند، محل برش زخم‌ها را تعیین میکند.
پزشک شما ممکن است یک یا چند روش زیر را استفاده کند:
- لیفت صورت مرسوم. در این روش پزشک برش‌هایی در محل خط رویش مو در پیشانی ایجاد میکند و در پایین، تا جلوی گوش‌ها برش را ادامه می‌دهد، برش در پوست سر در قسمت پایین و عقب تمام می‌شود. برشی در زیر چانه برای بهبود ظاهر گردن استفاده می‌شود.
- لیفت صورت با برش محدود. پزشک شما برش‌های کوچکی در خط رویش مو پیشانی انجام می‌دهد که تا جلوی موها ادامه می‌یابد. برش‌هایی ممکن است در زیر پلک پایین تا بالای لب بالا نیز انجام دهد.
- لیفت گردن. برش‌هایی در جلوی لاله‌ی گوش ایجاد می‌شود و به همراه برشی در قسمت پایین چانه که تا قسمت پشتی پوست سر ادامه می‌یابند.
پس از انجام دادن این برش‌ها، به بازسازی فرم صورت، خارج کردن چربی‌ها و اصلاح فرم صورت می‌پردازد. در برخی موارد، چربی از نواحی به خصوصی از بدن به برخی نقاط صورت برای کسب بهترین نتیجه منتقل می‌شوند. پس از پابان این امر، پوست به ناحیه‌ی سابقش برمی‌گردد. برای بستن زخم‌ها از چسب و بخیه‌هایی استفاده می‌شود. جراحی لیفت، معمولا دو تا چهار ساعت به طول می‌انجامد اما بسته به عواملی ممکن است تغییر کند؛ برای مثال در صورتی که همراه با سایر عمل‌های زیبایی انجام شود، بیشتر طول خواهد کشید.
پس از جراحی
پس از جراحی لیفت صورت، زخم‌ها توسط بانداژ پوشده می‌شوند که فشار اندکی برای کاهش التهاب و کبودی به زخم‌ها اعمال می‌کنند. در برخی موارد، لوله‌های کوچکی برای تخلیه‌ی هر گونه مایع اضافی در پشت گوش‌ها تعبیه می‌شوند. در چند روز اول پس از لبفت صورت:
- در حالتی که سرتان در بالا تر بدن قرار گرفته است، استراحت کنید و داروهای مسکن را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
- از قرار دادن زخم‌های خود در معرض فشار و حرکت بیش از حد خودداری کنید.
- لباس‌هایی که نیاز دارند از طریق سر پوشیده شوند را کنار بگذارید.
از پزشک خود بپرسید چه زمانی دقیقاً می‌توانید به فعالیت‌های روزانه ، نظیر شستشوی موها، دوش گرفتن و فعالیت‌های روتین فیزیکی باز گردید.
پزشک شما را پس از جراحی می‌بیند و احتمالا لوله‌های تخلیه‌کننده را خارج میکند. آنتی‌بیوتیک‌ها را اعمال و بانداژها را تعویض میکند. دو تا سه روز پس از جراحی، بانداژها با حلقه‌های الاستیکی تعویض خواهند شد.
پزشک بخیه‌ها را در ویزیت‌های که در هفته‌ی بعد انجام می‌شود، خارج میکند و با دقت، رشد موهای ناحیه را بررسی خواهد کرد، چرا که در این زمان نیاز است برداشته شوند تا ناز عفونت و التهاب جلوگیری شود.
پوسته پوسته شدن زخم‌ها، نشانه‌ی بهبودی آن‌ها است؛ این پوست اضافه را نکنید چرا که خود به خود در هنگام استحمام کنده می‌شوند.
ممکن است در طی دوره‌ی نقاهت، بخواهید در خانه بمانید. یک هفته پس از جراحی، می‌توانید از مواد آرایشی موجود جهت پنهان کردن محل زخم‌ها، کبودی یا قرمزی استفاده کنید.
تا زمان بهبودی کامل زخم‌ها، آنان را به طور کامل از نور خورشید محافظت کنید. بهتر است تا ۶ هفته پس از جراحی از شرکت در وقایع اجتماعی مهم دوری کنید.
پس از جراحی، در صورت تجربه‌ی موارد زیر بلافاصله به پزشک اطلاع دهید:
- احساس درد در ناحیه‌ای از صورت و گردن که ۱۲ ساعت بعد از جراحی از بین نمی‌رود
- تنگی نفس
- درد سینه
- ضربان قلب نامنظم
نتایج
با از برداشتن پوست شل، لیفت صورت می‌تواند ظاهری جوان‌تری به شما ببخشد. در نظر داشته باشید که نتایج این جراجی دائمی نیستند و با افزایش بیشتر سن، پوست شما ممکن است دوباره شل شود و بیافتد.
آسیب‌های ناشی از سن خورشید روند پیری پوست را سرعت می‌بخشند.
