انتشار این مقاله


یائسگی در حیوانات

قلمرو حیوانات مملو از استراتژی‌های تولیدمثلی نا آشنا است. اما وقتی صحبت از یائسگی به میان می‌آید انسان‌ها جزو موارد خارق‌العاده محسوب می‌گردند. تنها ۳ گونه شناخته شده در سیاره ما وجود دارد که قدرت باروری‌شان بنا بر روالی طبیعی قبل از مرگ متوقف می‌شود. در انسان‌ها زنان نزدیک به ۱/۳ عمر خود را بعد از یائسگی می‌گذرانند.

قلمرو حیوانات مملو از استراتژی‌های تولیدمثلی نا آشنا است. اما وقتی صحبت از یائسگی به میان می‌آید انسان‌ها جزو موارد خارق‌العاده محسوب می‌گردند. تنها ۳ گونه شناخته شده در سیاره ما وجود دارد که قدرت باروری‌شان بنا بر روالی طبیعی قبل از مرگ متوقف می‌شود. در انسان‌ها زنان نزدیک به ۱/۳ عمر خود را بعد از یائسگی می‌گذرانند.

دکتر Virpi Lumma، زیست‌شناس تکاملی از دانشگاه Sheffield اظهار داشت:

بسیاری از موجودات با افزایش سن، قدرت باروری‌شان کاهش می‌یابد. بطور مثال شامپانزه‌های مونث در دهه سوم زندگی دچار کاهشی در توانایی تولید‌مثلی شده و در ۴۵ سالگی قدرت باروری‌شان تقریبا به صفر می‌رسد. نکته‌ای که انسان‌ها و برخی از نهنگ‌ها را از سایر حیوانات از جمله شامپانزه‌ها متفاوت می‌سازد مدت زمان زندگی پس از دوران کاهش توانایی جنسی می‌باشد. انسان‌ها نسبت بزرگی از عمر خود را پس از دوران یائسگی می‌گذرانند در حالی که معمولا زمان زیادی پس از کاهش قدرت باروری سایر موجودات، برای زنده ماندن وجود ندارد.

نهنگ قاتلِ ماده قبل از ۵۰ سالگی به دوران یائسگی رسیده اما توانایی زندگی تا ۹۰ سالگی را نیز داراست. نهنگ خلبان نیز با وجود به پایان رسیدن دوران باروری در ۳۶ سالگی می‌تواند تا ۶۵ سال عمر کند.

با این حال دانشمندان در علت محدود بودن این پدیده به چند گونه خاص به نتیجه‌ای واحد نرسیده‌اند. برخی از پژوهشگران علت را، ساختار خانوادگی این گونه‌ها می‌دانند.

در انسان‌ها زنان در سنی خاص خانواده خود را ترک نموده و وارد گروهی تحت عنوان «خانواده شوهر» می‌شوند. در ابتدا فرد ماده با خانواده‌ای که وارد آن شده است از منظر ژنتیکی نامرتبط می‌باشد اما با انجام تولیدمثل ارتباط با سایر اعضا محکم‌تر می‌گردد.

همانطور که در مقاله علت یائسگی اشاره شده، ممکن است این پدیده به منظور ایجاد فرصت برای نسل بعدی فراهم شده باشد. این فرضیه با نام «مادر بزرگ» شناخته می‌شود. نسل‌های متوالی که مکان زندگی (ویا منافع و منابع مشترک در زندگی مدرن از جمله تامین‌کننده هزینه مشترک) آن‌ها یکسان است به‌دلیل اشتراک در منابع و محدود بودن آن شانس تولید‌مثل کاملا موفقی نخواهند داشت.

عرفان گلشن


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید