يك مقاله ى بسيار جالب، درباره ى يك توهم بصرى كه هرگز پيش از اين توضيح داده نشده است؛ زمانى كه به نظر مى رسد بازتاب خود شما در آينه كج شده و تغيير هويت پيدا مى كند؛ به تازگى در ژورنال Perception منتشر شده است.
پيش از مطالعه ى اين مقاله، مقاله ى مرتبط را مطالعه بفرماييد.
مقاله ى مرتبط : داستان‌های شبانه (۵): آینه
براى ايجاد اين توهم، شما بايد به بازتاب خودتان در يك اتاق كم نور خيره شويد. نويسنده، روان شناس ايتاليايى، Giovanni Caputo، توضيح داد كه اين امر به طور قطع باعث ايجاد توهم مى شود:
شما به يك اتاق نياز داريد كه تنها با یک چراغ کم نور (به پيشنهاد وى يك لامپ ٢٥W) كه در پشت سرتان قرار گرفته باشد، روشن مى شود. در حالى كه شركت كننده به يك آينه ى بزرگ كه با فاصله‌ی ٤٠ سانتى‌متری مقابل او قرار دارد، خيره شده است.
شركت كننده بايد تنها به چهره ى منعكس شده ى خود در آينه چشم بدوزد و اغلب در كمتر از يك دقيقه، ناظر شروع به درك توهم چهره ى عجيب و غريب مى كند.
اين اعمال بر روى ٥٠ نفر آزمايش شد و اثراتى كه آن ها شرح دادند، كاملاً قابل توجه است:
در پایان یک جلسه ى ١٠ دقیقه ای از خيره شدن در آینه، از شركت كنندگان خواسته شد آن چه در آينه ديده بودند را بيان كنند. توصیف ها به شدت در افراد مختلف متفاوت بود و شامل :
- تغييرات بزرگى در چهره ى خود فرد ( به وسيله ى ٦٦٪ از ٥٠ نفر شركت كننده، گزارش شد.)
- تغيير به چهره ى يكى از والدين همراه با صفات آن (١٨٪ كه ٨٪ آن ها هنوز زنده بودند و ١٠٪ دچار مرگ شده بودند.)
- يك فرد ناشناخته (٢٨٪)
- چهره ای عجیب و غریب؛ مانند یک پیرمرد، یک کودک یا تصويرى از یک اجداد (٢٨٪)
- چهره ى يك حيوان؛ مانند یک گربه، خوک یا شیر(١٨٪)
- موجودات خيالى و هيولا (٤٨٪)
Caputo نشان مى دهد كه اثرات چشمگير آن، ممكن است در اثر ترکیبی از اختلالات بصری پایه، که بر سیستم تفسیر خاص صورت تاثیر می گذارد، ايجاد شود.
سیستم بصری پس از دریافت اطلاعات مشابه در طول زمان، شروع به تطبیق می کند. (به همين دليل است كه شما پس از خيره شدن طولانى به هر چيزى، تغييرات بصرى را در آن مشاهده مى كنيد) اما ما از سيستمى حرف مى زنيم كه به راحتی چهره ها را تفسیر می کند.
به همين دليل است كه ما مى توانيم چهره هايى را در ابرها، درختان يا حتى در يك نقطه و خط تشخيص بدهيم. مغز همیشه چهره ها را دنبال می کند و احتمالا ما یک سیستم تشخیص چهره ى ویژه داریم، که به ما اجازه می دهد افرادى را تشخیص دهیم که چهره ى آن ها در واقع تنها كمى از لحاظ آماری با افراد دیگر متفاوت است.
باتوجه به پيشنهاد Caputo، توهم ممکن است ناشی از نوسانات كمى در پايدارى كناره ها، سایه ها و خطوطى است که بر تعریف درک شده ى چهره تاثیر می گذارد، که توسط سیستم تشخیص چهره، به عنوان شخص دیگری تفسیر می شود.
با این حال، مرموزتر، واکنش عاطفی شرکت کنندگان به تغییرات بود:
شرکت کنندگان گزارش كردند که ظهور چهره های جدید در آینه، موجب بروز احساسات دیگری شد، زمانی که چهره جدید در آينه ظاهر مى شد، به نظر مى رسيد آن فرد ناشناخته یا عجیب و غریب به او از داخل یا خارج از آینه نگاه می کند. تمام پنجاه شرکت کننده، شکلى از این اثر تغيير هویت را، حداقل برای ظهور برخى از چهره های عجیب و غریب، تجربه کردند و اغلب پاسخ های احساسی قوی در این موارد گزارش شده است.
براى مثال، برخی از ناظران احساس کردند که، ديگرى آن ها را به طور مرموزى تماشا مى كند؛ وضعيتى كه آن ها را شگفت زده كرد. برخى از شركت كنندگان، يك حالت بدجنس را در چهره ى ديگرى ديدند و اين آن ها را مضطرب كرد. شركت كنندگان ديگر لبخند يا شادى را در چهره ى ديگرى ديدند و متقابلاً در پاسخ احساس مثبتى داشتند. ظهور والدين فوت كرده يا پرتره هاى اوليه، احساسات ترديد خاموشى را ايجاد كرد. ظهور موجودات هیولا مانند، باعث ترس و يا ناراحتى شد. تغییرات دینامیکی چهره های جدید (مانند نوسانات یا کوچک شدن، لبخند زدن یا ساييدن دندان) موجب نگرانی کلی، برای چیزهاى خارج از کنترل شد.
اگر شما هم خودتان اين توهم را تجربه كرده ايد، تجربيات خود را در اين باره با ما در میان بگذاريد.
واقعا جالب بود!!دست مریزاد خانم دکتر
خيلى ممنون…??
راستش فقط شاهد پیر تر شدن خودم شدم. زیر چشمم و بعد از مدتی کل صورتم داشت سیاه میشد.
من چند ثانیه نگاه کردم بعدش قیافم تار و محو میشد
هووم من نگاه کردم دیدم چند وقتی می شه با دقت خودمو ندیدم.مرسی .توهم نزدم ولی خوب خودم و دیدم یه دل سیر