ابلیشن سوزنی پیش‌آبراهی یا Transurethral needle ablation) TUNA) که به نام ابلیشن رادیوفرکانس نیز شناخته می‌شود؛ روش درمانی سرپایی برای درمان علایم ناشی از بزرگ شدگی پروستات است. یک وسیله تصویری-جراحی به نام سیستواسکوپ (Cystoscope) از نوک پنیس به داخل پیش‌آبراه (مجرای حمل‌کننده ادرار از مثانه به خارج) فرستاده می‌شود. پروستات پیش‌آبراه را در بر گرفته است. پزشک با استفاده از سیستوسکوپ، یک جفت سوزن را به درون بافت پروستات که پیش‌آبراه را تحت فشار قرار داده است، می‌فرستد؛ سپس امواج رادیویی مولد گرما از طریق سوزن‌ها، باعث ایجاد زخم در بافت می‌شود. محافظ‌های به خصوصی پیش‌آبراه را از گزند گرما در امان نگه می‌دارد. ایجاد زخم باعث کاهش حجم بافت پروستات شده و عبور ادرار از مجرا را تسهیل می‌کند. TUNA یکی از چندین روش غیرتهاجمی مورد استفاده در درمان بزرگ شدگی پروستات یا هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات (Benign prostatic hyperplasia / BPH) است. پزشک برای انتخاب بهترین روش، وخامت علایم، دیگر اختلالات سلامتی و اندازه و شکل پروستات بیمار را در نظر خواهد گرفت.
کاربرد
TUNA در کاهش علایم ادراری ناشی از BPH موثر است. این علایم شامل:
- نیاز مکرر و فوری به تخلیه‌ی ادرار
- سختی در شروع تخلیه‌ی ادرار
- تخلیه‌ی آهسته
- تکرر ادرار به هنگام شب
- قطع و وصل خروج ادرار به هنگام تخلیه
- احساس عدم تخلیه کامل مثانه
- عفونت مجرای ادراری
همچنین این روش در درمان و جلوگیری از رخ داد مخاطرات حاصل از انسداد تخلیه ادرار به کار گرفته می‌شود. مثال‌هایی از این موارد شامل:
- تکرر عفونت مجرای ادراری
- آسیب کلیه و مثانه
- عدم کنترل در تخلیه‌ی ادرار و یا عدم تخلیه‌ی ادرار
- سنگ مثانه
- خون در ادرار
TUNA مزایای متعددی در مقایسه با دیگر روش‌ها درمان BPH، همچون؛ برش پیش‌آبراهیِ پروستات (Transurethral resection of the prostate / TURP) و برداشتن پروستات، برخوردار است. برخی از این مزایا شامل:
- کاهش احتمال خونریزی. این روش برای مردانی که از داروهای رقیق کننده‌ی خون استفاده کرده و یا آنان که از اختلالات انعقادی رنج می‌برند؛ انتخاب مناسبی است.
- عدم بستری در بیمارستان. TUNA به صورت سرپایی انجام شده و در صورت ابتلا به دیگر بیماری‌ها این روش بهتر از جراحی است.
خطرات
این روش به طور کلی ایمن است و در صورت وجود خطرات بزرگ تعداد آن‌ها بسیار کم است. خطرات احتمالی TUNA شامل:
- شروع دوباره یا افزایش وخامت علایم ادراری. گاهی اوقات این روش موجب ایجاد عفونت مزمن در پروستات می‌شود. التهاب موجب بروز علایمی شامل؛ نیاز مکرر و فوری برای تخلیه ادرار و تخلیه دردناک خواهد شد.
- سختی در تخلیه. به مدت چند روز پس از انجام این درمان، تخلیه ادرار برای بیمار سخت خواهد بود. تا زمانی که فرد بتواند کنترل تخلیه‌ی را خود بر عهده بگیرد، برای هدایت ادرار از مثانه به خارج از بدن، لازم است از یک کاتتر نفوذی درون پنیس استفاده کند.
- عفونت مجاری ادراری. این نوع از عفونت پس از هریک از روش‌های درمان قابل انتظار است. هر چه مدت زمان وجود کاتتر طولانی‌تر باشد خطر بروز عفونت در محل نیز افزایش می‌یابد. برای درمان عفونت از آنتی‌بیوتیک استفاده می‌شود.
- اختلال در نعوظ. احتمال بروز این اختلال در روش TUNA در مقایسه با روش‌های قدیمی جراحی کم است.
- نیاز به درمان دوباره. کارایی این روش در مقایسه با دیگر روش‌های کوچک تهاجمیِ درمان علایم ادراری، کمتر است. لازم است بیمار بار دیگر نیز با روش TUNA و یا دیگر روش‌ها تحت درمان قرار بگیرد.
آماده سازی
چند روز قبل از درمان، پزشک بیمار را از مصرف داروهای افزاینده احتمال خطر خونریزی منع خواهد کرد. انواعی از این داروها مانند:
- رقیق‌کننده‌های خون؛ همچون وارفارین (کومادین) یا کلوپیدوگرل (پالویکس)
- داروهای مسکن بدون نسخه؛ همچون آسپرین، ایبوپروفن (آدویل، موترین IB و غیره) یا ناپروکسن سدیم (آلِو و غیره).
پزشک برای پیشگیری از عفونت مجاری ادراری آنتی‌بیوتیک تجویز خواهد کرد.
پس از انجام درمان بیمار نمی‌تواند با وجود کاتتر در مثانه رانندگی کند. به مدت دو الی سه روز پس از جراحی، بیمار از انجام فعالیت‌های شدید معاف است. لازم است از پزشک در مورد مدت زمان دوره نقاهت، پرسش شود.
نحوه‌ی انجام درمان
ناحیه پروستات تحت بی‌حسی موضعی قرار می‌گیرد. ماده‌ی بی‌حسی از راه نوک پنیس، و یا در ناحیه رکتوم یا فاصله بین اسکروتوم و آنوس تزریق می‌شود. به بیمار مسکن وریدی نیز تزریق شده باعث خواب‌آلودگی او می‌شود (اما هم چنان هوشیار خواهد بود).
در طول درمان
با استفاده از اسکوپ، پزشک سوزن کوچکی را به داخل پروستات فرو می‌کند. زمان عبور امواج رادیویی از داخل سوزن برای ایجاد گرما و تخریب بافت پروستات، بیمار احساس کمی درد و ناراحتی خواهد کرد.
پس از درمان
به دلیل انسداد مجرای ادراری در اثر التهاب از کاتتر استفاده خواهد شد. کاتتر پس از ۱ الی ۳ روز بعد برداشته خواهد شد. برای جلوگیری از بروز عفونت مجاری ادراری لازم است از آنتی‌بیوتیک استفاده شود.
موارد زیر انتظار خواهد رفت:
- وجود خون در ادرار. این مورد نباید بیش از چند روز به طول انجامد.
- علایم ادراری ناراحت‌کننده. نیاز مکرر و فوری برای تخلیه ادرار و تکرر ادرار شبانه. بسیاری از مردان پس از تخلیه ادرار در نوک پنیس خود احساس سوزش می‌کنند. این علایم به طور معمول در طول یک هفته از میان می‌رود.
- سختی در کنترل تخلیه. به دلیل آنکه مثانه برای تخلیه ادرار از راه پیش‌آبره تحت فشار پروستات، نیاز به اعمال نیرو داشته است؛ بی‌اختیاریِ ادراری امری قابل انتظار است. برای بسیاری از مردان این مورد در طول زمان بهبود می‌یابد.
- عفونت مجرای ادراری. این مورد پس از هر یک از انواع درمان بزرگ‌شدگی پروستات قابل انتظار است. هر چه مدت زمان وجود کاتتر در محل بیشتر باشد، احتمال بروز عفونت نیز بیشتر خواهد بود. برخی مردان پس از TUNA مکرراً به عفونت ادراری مبتلا می‌گردند.
نتایج
چندین هفته طول خواهد کشید تا فرد بهبود قابل توجهی را در علایم ادراری خود حس کند. دلیل این امر آن است که برای تجزیه و جذب بافت پروستات، بدن به زمان نیاز دارد. برای برخی مردان این مورد چندین ماه طول خواهد کشید.
