بیشترِ ما شاهد کاهش انرژی در حدود ساعت ۲ بعد از ظهر بودهایم. فرقی نمیکند این کاهش انرژی را “بی حالیِ بعد از ظهر” یا “افسردگیِ نیمروز” بنامیم؛ به هر حال این پدیده، حاصل خستگی مغز است که باعث میشود به مانیتور خیره شده و خیالپردازی کنید. بر اساس مطالعهای جدید، این کاهش انرژی را می توان طرز دیگری نیز توضیح داد: همهچیز به سیستم پاداش مغز برمیگردد؛ تمرکز مغز برای جستوجوی پاداش که باعث ایجاد انگیزه در ما میشود، در نیمروز به شدت کاهش مییابد.
مقاله مرتبط: استراحت دلپذيرتان را دوست دارید؟ میتوانید از این سلولهای مغزی تشکر کنید
“پاداش” اینجا یعنی عامل این که ما بههنگام صبح از خواب بیدار شده، سر کار رفته و با چالشها روبهرو میشویم؛ سایر کارهایی که انجام میدهیم نیز برای رسیدن به “پاداش” است. (چیزی که میخواهیم بهدست آوریم، یاد بگیریم و …). مغز طوری ساخته شده است که میتواند روی همهی انواع پاداش، تقریباً در هر زمانی، تمرکز کند؛ ولی این مطالعه نشان میدهد که با توجه به الگوی زمانیِ جستوجوی پاداش، در طول روز این امر کاهش مییابد.
محققان با استفاده از fMRI، مغز گروه کوچکی از داوطلبان را در سه زمان مختلف در طول روز (۱۰ صبح، ۲ ظهر، ۷ عصر) با تمرکز بر روی سیستم پاداش مغز، اسکن کردند. آنها پی بردند که فعالیت ناحیهای از مغز که به آن “پوتامن چپ” گفته میشود، در ابتدا و انتهای روز حداکثر و بههنگام عصر در حداقل میزان خود میباشد. پوتامن چپ نقش بزرگی در پردازش و انتظار پاداشها دارد.
مقاله ی مرتبط: ADHD: تفاوتهایی در چندین ناحیه از مغز
محققان معتقدند آنچه اتفاق میافتد این است: مغز نوعی “اشتباه در پیشبینی” در ارتباط با زمان انتظار برای پاداش تجربه میکند. انتظار پاداش در ابتدا و انتهای روز حداقل و درنتیجه انرژی برای جستوجوی پاداش حداکثر است. (اگر شما انتظار نداشته باشید پاداشی را دریافت کنید، برای بهدست آوردن آن انرژی بیشتری صرف میکنید.) دوره های “اشتباه در پیش بینی” نقش و هدف مهمی دارند: در آن زمانها به دلیل ناهماهنگیِ انتظار و پاداش، تمایل ما برای یادگیری و بهدست آوردن بیشتر است. این فقط یکی از صدها تناقض موجود در مغز ماست. این توضیح برای کاهش انرژی در طول روز، احتمالی ولی حسی قطعاً آشناست.