انتشار این مقاله


کمک‌های اولیه ۲۶: سوختگی شیمیایی

در هنگام مواجهه با سوختگی شیمیایی، انجام چه اقداماتی ضروری است؟

به گزارش گاردین، سالانه صدوپنجاه‌هزار نفر در نتیجۀ عدم دریافت کمک‌های اولیۀ مناسب جان خود را از دست می‌دهند. از طرفی، با استناد به داده‌های جمعیت هلال احمر ایران، شاخص آمادگی در برابر حوادث (HDPI) خانواده‌های ایرانی چیزی در حدود ۹.۳ از ۱۰۰نمرۀ کامل است؛ یعنی کمتر از ده درصد، و بی‌شک در این میان، مهم‌ترین نقش را عدم آگاهی کامل نسبت به کمک‌های اولیه ایفا می‌کند.

در این راستا و به‌منظور ارتقای سطح دانش عمومی، تیم دکتر مجازی تصمیم به ارائه‌ی اطلاعاتی کاربردی در زمینۀ کمک‌های اولیه و در جهت سهولت مواجهه با شرایط اورژانسی دارد. ویژه‌نامۀ کمک‌های اولیه را در دکتر مجازی دنبال کنید.


مواد گوناگون (نظیر اسیدهای قوی، لوله‌بازکن‌ها، تینر و بنزین) می‌توانند در ایجاد سوختگی‌های شیمیایی نقش داشته‌باشند. معمولاً، فرد از وجود سوختگی و علت آن مطلع است، اما گاهی اوقات ممکن است سوختگی ناشی از مادۀ شیمیایی خفیف، بلافاصله تشخیص داده‌نشود. مانند آفتاب‌سوختگی، درد و قرمزی ممکن است ساعت‌ها پس از در معرض قرار گرفتن آغاز و ظاهر شوند.

اگر بلافاصله، ابتلا به سوختگی شیمیایی را تشخیص دادید

  • مادۀ شیمیایی عامل ایجاد سوحتگی را حذف کنید. برای مواد شیمیایی خشک، مادۀ باقی‌مانده را پاک کنید. دستکش بپوشید یا از یک حوله یا ابزار مناسب دیگر (مانند قلم‌مو) استفاده کنید.
  • لباس‌ها یا زیورآلات آلوده برای جلوگیری از سوختگی بیشتر، خارج کنید.
  • بلافاصله سوختگی را شست‌وشو دهید. محل سوختگی را ۱۰ دقیقه یا بیشتر در معرض جریان ملایم آب را قرار دهید. دوش گرفتن می‌تواند راهی موثر در انجام این کار باشد. در این خصوص، همواره مراقب چشمان خود باشید.
  • با باند یا گاز، پانسمانی سُست در محل سوختگی اعمال کنید.
  • در صورت نیاز، از مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن (Advil، Motrin IB)، ناپروکسن‌سدیم (Aleve) یا استامینوفن (Tylenol) استفاده کنید.
  • واکسن کزاز بزنید. اطمینان حاصل کنید که واکسیناسیون کزازتان به‌روز است. توصیۀ پزشکان بر تزریق دوز یادآور، حداقل هر ۱۰ سال یک‌بار است.

اگر مشکوک به سوختگی شیمیایی هستید

  • اطمینان حاصل کنید که لباس یا جواهرات آلوده دیگر در تماس با پوستتان نیستند.
  • اگر فکر می‌کنید هنوز مواد شیمیایی روی پوست باقی مانده‌اند، محل را شست‌وشو دهید.
  • با باند یا گاز، پانسمانی سُست در محل سوختگی اعمال کنید.
  • در صورت نیاز، از مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن (Advil، Motrin IB)، ناپروکسن‌سدیم (Aleve) یا استامینوفن (Tylenol) استفاده کنید.
  • واکسن کزاز بزنید. اطمینان حاصل کنید که واکسیناسیون کزازتان به‌روز است. توصیۀ پزشکان بر تزریق دوز یادآور، حداقل هر ۱۰ سال یک‌بار است.

مراقبت اورژانسی

در شرایط زیر، فرد مجروح به مراقبت اورژانسی احتیاج دارد:

  • علائم شوک، مانند غش، رنگ‌پریدگی چهرۀ یا تنفس کم‌عمق در فرد دیده می‌شوند.
  • سوختگی شیمیایی اولین لایۀ پوست را سوراخ کرده و قطری بیش از ۳ اینچ (حدود ۸ سانتی‌متر) دارد.
  • سوختگی شیمیایی، اندامی را احاطه کرده یا چشم‌ها، دست‌ها، پاها، صورت، کشالۀ ران، باسن یا مفصلی اصلی را دربرمی‌گیرد.

اگر از سمی بودن ماده‌ای مطمئن نیستید، با مرکز ملی اطلاع‌رسانی داروها و سموم، سامانۀ ۱۴۹۰ تماس بگیرید. اگر به کمک اورژانسی دسترسی دارید، ظرف حاوی مادۀ شیمیائی را با خود به بخش اورژانس ببرید یا نام مادۀ شیمیایی را به خاطر بسپارید.


مقالات مرتبط: 

کمک‌های اولیه ۲۵: سوختگی الکتریکی

با انواع سوختگی و راهکارهای آن آشنا شوید


محمد‌سالار حسینی


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید