سوراخ اوزون را به یاد دارید؟ مدارکی مبنی بر ترمیم آن وجود دارد.
دانشمندان شواهدی از کوچک شدن سوراخ اوزون و خروج از مرحله مواد شیمیایی مضر سی سال گذشته یافتهاند.
علم جدید نشان میدهد، سوراخ اوزون در قطب جنوب در حال بسته شدن است.
پس از سه دهه رصد، در نهایت دانشمندان اولین آثار ترمیم را در سوراخ اوزون نیمکرهی جنوبی پیدا کردند.
در سال ۱۹۷۴، Mario Molina و Sherwood Rowland دو شیمیدان دانشگاه Irvine کالیفرنیا، مقالهای در نشریه Nature در رابطه با تهدیدات لایه اوزون توسط کلوروفلوئوروکربن (CFC) تهیه کردند. در این زمان CFCها بیشتر در افشانه اسپریها و به عنوان خنک کننده در یخچالها استفاده میشدند و سریعا جذب اتمسفر می شدند.
تحقیق نوآورانهای که در سال ۱۹۹۵ جایزهی نوبل شیمی را برد؛ استنتاج کرد که اتمسفر دارای ظرفیت محدودی برای جذب کلر در استراتوسفر است.
یازده سال بعد از اینکه تحقیق Molina و Rowland توسط صنایع شیمیایی مورد حمله قرار گرفته بود، مورد حمایت قرار گرفت. در سال ۱۹۸۵، یک تیم از دانشمندان انگلیسی دریافتند: CFCهای اتمسفر، سوراخی در لایه اوزون ایجاد کردهاند. از دست دادن اوزون میتواند سبب افزایش میزان سرطان پوست در انسان و حیوانات شود.
مقاله مرتبط: چه راهکارهایی برای محافظت از انسانها در برابر گرمای آینده وجود دارد؟
ضرورت ترمیم اوزون
تیم تحقیقاتی Susan Solomon، چندین دلیل برای بهبودی اوزون یافتهاند که در مجله Scinece منتشر شده است.
سوراخ اوزون هرساله بیشتر در منطقه قطب جنوب شکل میگیرد، که از ماه آگوست شروع و پیک آن در خرداد است. گروه Solomon اندازههای اوزون را که با استفاده از بالون و ماهواره جمع آوری شدهاند، با شبیه سازیهای آماری پیش بینی کننده، مقایسه کردند. آنها متوجه شدهاند که در سالخای اخیر سوراخ جنوبی از دوازده کیلومتر مربع در تابستان تجاوز نمیکند که نشان میدهد؛ سوراخ سپتامبر کوچکتر شده است. در واقع این سوراخ چهار کیلومترمربع کاهش یافته است، همچنین به اندازه قبل عمیق نیست.
Solomon میگوید:
سوراخ اوزون دیرتر باز میشود، کوچکتر شده و همچنین عمق آن کمتر شده است. که همه اینها به ترمیم این سوراخ اشاره دارد.
محققان همچنین دریافتند؛ مشاهدات با مدلهای پیش بینی شده مطابقت دارد. بیش از نیمی از این کوچک شدن، میتواند منجر به کاهش کلرین اتمسفر شود.
حل مشکل
در دهه ۱۹۸۰، اوزون در اتمسفر مانند شروع اولیه درد و رنج بود. پیاده سازی پروتکل مونترال ۱۹۷۸ (که بصورت گستردهای به عنوان پیروزی در همکاریهای بین المللی محسوب میشود) به سرعت CFC های صنعتی را از بین بردو لایه اوزون را تثبیت کرد، هر چند هنوز در سطح ضعیفی بود.
اندازه سوراخ لایه اوزون بسته به تغییرات هواشناسی و آتشفشانها، که میتواند روند بهبودی را دشوار کند، هر سال متفاوت است. دانشمندان معتقدند اندازه آن در قرن بیستم نسبتا پایدار بوده ولی بزرگترین رکورد آن در اکتبر ۲۰۱۵ است.
دانشمندان مدتها فکر میکردند لایه اوزون به آرامی بهبود مییابد،اما این تیم Solomon بود که شواهد دقیق این بهبودی را کشف کرد.
اگرچه اندازه سوراخ ۲۰۱۵ غیر معمول بود، اما Solomn آن را به دلیل فوران آتشفشان در Calbuco شیلی تعبیر کرد. با اینکه آتشفشانها باعث رهاسازی کلرین به اتمسفر نمیشود، ذرات کوچک که آزاد میکنند، تعداد ابرهای قطبی استراتوسفر را افزایش میدهد که با کلرینهای ساختت انسان واکنش میدهد.
پیامدهای آینده
آنطور که Blaked توضیح میدهد، ترمیم اوزون با سرعت زمانی پیش بینی شده پیش میرود، که نشان میدهد گازهایی که اوزون را تحت تاثیر قرار میدهد رو به کاهش است.
هردوی Solomon و Blake یک روند بهبودی مداوم را انتظار دارند، اما بهبودی کامل آن تا اواسط قرن پیش بینی نمیشود. تولید CFCها در دهه ۱۹۹۰ متوقف شده، اما عمرشان ۵۰تا ۱۰۰ سال است. بنابراین مولکولهای کلر تولید شده در دهههای ۱۹۷۹ و ۱۹۸۰ هنوز در اطراف جو شناورند.
با این حال، این یافتهها یک نتیجه عالی از تلاش دانشمندان، مهندسان و دیپلماتهای سراسر جهان است.
Solomon:
تاریخ امروز، قابل توجه است و این امید را به ما میدهد که نباید نگران مشکلات بزرگ زیست محیطی باشیم.
مطمئنم واقعیت رو بهمون نمیگن خیلی موانع زیادی واسه اینکار هست یکی میگفت دهه نود یا هشتاد میلادی دو محقق که زن و شوهر هم بودن گفتن که اگه بخوایم صادق باشیم امید چندانی نیست که دوباره اوزون به حالت اول برگرده حتی اگه کل زمین همکاری کنن که خیلی محاله باز هم چند قرن طول میکشه و فجایع بعدش که گرم شدن زمینه و ممکنه بعدش عصر یخبندان بشه و فجایع بزرگتر