آیا افراد نابینا در خواب میتوانند ببینند؟
افرادی که نابینا متولد میشوند و یا در سنین پایین (قبل از ۵ تا ۷ سالگی) بینایی خود را از دست میدهند، معمولاً نمیتوانند رویای بصری داشته باشند. در مقابل، افرادی که در سنین بالاتری نابینا میشوند – تا حدودی این توانایی را خواهند داشت، اما خیلی کمتر از افراد عادی.
مطالعهای که توسط محققین دانمارکی در همین زمینه صورت گرفته بود، نشان داد که هر چقدر فرد برای مدت طولانیتری نابینا باشد، احتمال تجربۀ رویای بصری نیز برای وی کمتر خواهد بود. درست است که نابینایان مادرزاد شاید اصلاً نتوانند در رویای خود چیزی را ببینند، ولی عناصر شنیداری، بویایی، چشایی و لمسی در خواب این افراد، حضور پررنگتری دارند.
سنجابها چگونه فندقهایی را که قایم کردهاند، پیدا میکنند؟
پیش از این عقیده بر این بود که سنجابها صرفاً به کمک حس بویایی و با کلی خطا فندقهای مدفون خود را پیدا میکنند؛ به طوری که شمار بالایی از این فندقها هیچگاه پیدا نمیشوند! ولی مطالعهای که دانشگاه پرینستون (Princeton) قریب به ۲۸ سال پیش انجام داد، کاشف به عمل آورد که سنجابها اتفاقاً حافظۀ خوبی دارند و میتوانند نقشهای از موقعیت تمام فندقهایی را که قایم کردهاند، در ذهن خود ترسیم نمایند. البته درست است که حس بویایی نقش به سزایی در یافتن گنجینۀ سنجابهای دیگر دارد (!) ولی خب، هر سنجابی از محل دقیق فندقهای شخص خودش آگاه است.
چرا پنیر موزارلا اینقدر کش میآید؟
شیر دارای پروتئینهایی است که ساختمان پرپیچوتابی دارند. در فرآیند تولید پنیر، شیر را واراد به انعقاد میکنند که در نهایت موجب تشکیل دَلَمههایی میشود. طی این فرآیند، پروتئینهای مذکور از هم گسیخته میشوند. کارخانۀ تولیدکنندۀ پنیر موزارلا، دلمههای حاصل از انعقاد را وارد آبنمک داغ میکند. همین مسئله باعث باز شدن پیچوتاب پروتئینهای شیر و حصول رشتههایی بلند و بدون تاب میشود. در ادامه، رشتههای پروتئینی حاصل را متناوباً فشرده کرده و سپس منبسط مینمایند. این عمل باعث میشود رشتهها در کنار یکدیگر به صف شوند، و آن بافت کشسان و خوشایند پنیر پیتزا را به وجود آورند.
آیا تا به حال کسی در فضا مقاربت داشته است؟
خیر! مکان استقرار فضانوردان در داخل فضاپیما به قدری تنگ و جلوی چشم (!) است که حق انجام هرگونۀ شیطنت در جاذبۀ صفر را از مسافرین خود سلب میکند. به علاوه، اگر فضانوردی در حین چنین عملیاتی مشاهده شود، دیگر هرگز رنگ فضا را هم نخواهد دید! هماکنون تحقیقاتی پشت درهای بسته در حال انجام است که قصد دارد با طراحی کیسهخوابهای دونفره، امکان نزدیکی را در شرایط بیوزنی فراهم آورد. ولی به شما اطمینان میدهیم که کسی تا کنون آن را امتحان نکرده است.
کالری مواد غذایی چگونه محاسبه میشود؟
کالری معیاری است برای سنجش میزان انرژی موجود در غذا، و از همین رو نقشی بسیار کلیدی در علم تغذیه ایفا میکند. در اواخر قرن ۱۹ام میلادی، دانشمندان به روش بسیار دشواری، استارت سنجش مقدار انرژی موجود در مواد غذایی را زدند. آنها مواد غذایی به خصوصی را داخل محفظههای دربستهای سوزانده و با اندازهگیری مقدار گرمای تولید شده، میزان انرژی موجود در غذای مذکور را مشخص میکردند. آنها پس از بررسی نتایج حاصل از این سبک اندازهگیری، موفق به کشف قانونی جامع شدند؛ چربی دارای ۹ کالری انرژی در هر گرم است، که تقریباً ۲ برابر مقدار کالری موجود در هر گرم پروتئین و کربوهیدرات میباشد.
همین مسئله به ابداع دستگاه آتواتر (Atwater) منجر شد، که بدون نیاز به هر گونه تست آزمایشگاهی، میتواند مقدار کالری موجود در غذا را اندازهگیری کند. قانون سادهای هم دارد؛ نسبت چربی، پروتئین و کربوهیدرات را اندازه بگیر و در “فاکتور آتواتر” مربوط به خود، ضرب کن! البته درست است که این دستگاه بسیار سریع و ارزانقیمت است، ولی نگرانیهایی در رابطه با دقت و سازوکار تکبعدی آتواتر مطرح شده است.
آیا انسان بهخرد (Homo sapiens) با نئاندرتالها آمیزش داشته است؟
بله، و حتی بیش از یک بار! بررسی نمونههای DNA نشان داده است که اولین برخورد بین دو گونه در حدود ۱۰۰ هزار سال قبل رخ داد، درست زمانی که اولین موج از انسانهای بهخرد در حال مهاجرت به خارج از آفریقا بودند. آنها در مسیر خود، نئاندرتالها را در مسیر شرق، از اروپا به آسیا، ملاقات کرده و ژنهایشان را یکدیگر مبادله نمودند.
مقالۀ مرتبط: چرا DNAهای بسیار کمتری از نئاندرتالها در ژنهای انسان باقی مانده است؟
دورههای بعدی از آمیزش بین گونهای در حدود ۵۵ و ۴۰ هزار سال قبل رخ داد و هر بار توانستیم تعداد بیشتری از ژنهایشان را به دست آوریم. در صورتی که از دودمان آفریقای سیاه نباشید، ژنوم شما محتوی ۱ الی ۴ درصد DNA نئاندرتال است.