انتشار این مقاله


نبرد حیوانات (نیمه نهایی ۲): شپش زبان خوار در برابر موش صحرایی برهنه

حیوانات خیلی خوبند! ولی کدام یک قهرمان بلامنازع است؟

نیمه نهایی ۲: Tongue-eating Louse vs. Naked Mole Rat

در دومین دیدار نیمه نهایی، انگلی کوچک که از علاقۀ خاصی به قطع نمودن زبان ماهی‌ها دارد به مصاف موجودی عجیب خواهد رفت که قابلیت‌های شگفت‌انگیزی در برابر مرگ دارد.

نبرد حیوانات چیست؟

حیوانات خیلی خوبند! ولی کدام یک قهرمان بلامنازع است؟ طی ۷ هفتۀ آتی، شگفت‌انگیزترین موجودات این عالم را در مقابل هم‌دیگر قرار خواهیم داد. هر هفته ۲ جانور، تن به تن، در نبردی نفس‌گیر. و شما برندۀ این مبارزه را انتخاب خواهید کرد.


توجه: این مطلب، اختصاصی WIRED بوده و ما صرفاً آن را برای‌تان فارسی کرده‌ایم! با این حال می‌توانید در بخش نظرات رأی خود را اعلام کنید. جهت شرکت در رأی‌گیری اصلی WIRED می‌توانید از این لینک استفاده کنید. فقط ۵ روز فرصت باقی‌ست.


خب، دروغ چرا؟ این مبارزه آن‌قدرها هم مبارزه نیست! آخر شما چگونه می‌توانید نتیجۀ نبرد تخیلی تاردی‌گرید (همان خرس آبی که بود …) و بی‌فک‌ماهی را تعیین کنید؟ ما فقط از شما می‌خواهیم به حیوانی که فکر می‌کنید شگفت‌انگیزترین، سرسخت‌ترین، جذاب‌ترین، زشت‌ترین، مرگ‌بارترین، عجیب‌ترین و … گزینۀ ممکن است، رأی دهید! این نبرد به مدت ۷ هفته ادامه خواهد داشت. و در پایان، شما قهرمان مسابقات را انتخاب خواهید نمود.


شپش زبان‌خوار

شپش زبان خوار

  • ویژگی اصلی: خود را جای زبان ماهی جا می‌زند
  • توانایی منحصربه‌فرد: پس از ساکن شدن در محیط مناسب، جنسیت خود را از نر به ماده تغییر می‌دهد.
  • مکان زندگی: آب‌های آزاد

این سخت‌پوست زندگی انگلی دارد. بدین ترتیب که از طریق آب‌شش ماهی وارد دهان شده و در ادامه رگ‌های تغذیه‌کنندۀ انتهای زبان ماهی را قطع می‌کند. پس از این که زبان در اثر عدم تغذیه از بین میرود، انگل از طریق پا به انتهای قطع شدۀ زبان چسبیده و در دهان ماهی ساکن می‌شود. این انگل بی‌رحم در ادامه، از طریق گاز گرفتن حفرۀ دهانی میزبان، از خون و موکوس داخل دهان تغذیه می‌کند. که … خیلی منزجرکننده است!

با این حال، عجیب است که میزبان، مشکل چندانی با این قضیه ندارد! البته ماهی‌هایی که بیش از یک شپش در دهان‌شان ساکن می‌شود، اغلب کمبود وزن پیدا می‌کنند. ولی آن‌هایی که فقط یک میهمان در دهان خود دارند، خیلی راحت به زندگی‌شان ادامه می‌دهند؛ طوری که انگار این شپش واقعاً نقش زبان را برای‌شان بازی می‌کند.

این انگل سخت‌پوست، تبحر خاصی هم در تغییر جنسیت دارد. پس از این که شپش نر در داخل دهان میزبان سکنی گزید، جنسیت خود را به ماده تغییر داده و به شکل چشمگیری رشد می‌کند. این وضعیت تا زمانی ادامه می‌یابد که انگل رقیبی در محیط نداشته باشد. طی این فرآیند، چشم شپش تحلیل می‌رود. به نظر منطقی می‌رسد، چرا که میزبان خود را یافته و دیگر نیازی به چشم ندارد.


موش صحرایی برهنه

موش صحرایی برهنه

  • ویژگی اصلی: می‌تواند در غیاب اکسیژن نیز به زندگی خود ادامه دهد.
  • توانایی منحصربه‌فرد: دردی حس نمی‌کند.
  • محل زندگی: شرق آفریقا

این موش خیلی زشت است! قرار هم نیست در مسابقات زیبایی شرکت کند. علت این ظاهر نازیبا، عدم وجود لایۀ چربی در پوست این جانور است، که باعث شده شبیه سوسیس چروکیده به نظر بیاید! ولی زیبایی در شرایط بدون اکسیژن به چه کار می‌آید؟ موش صحرایی برهنه به این سادگی مرگ را نمی‌پذیرد.

این دوست ما می‌تواند تا ۱۸ دقیقه در غیاب اکسیژن دوام بیاورد. اگر خیلی تحت تأثیر قرار نگرفته‌اید، باید بگویم که تا ۵ ساعت هم می‌تواند در شرایط کم‌اکسیژن طاقت بیاورد، شرایطی که سایر پستانداران با جثۀ مشابه را ظرف ۱۵ دقیقه می‌تواند از پای درآورد. برای حیوانی که بیشتر عمر خود را در حفره‌های زیرزمینی عمیق و کم‌اکسیژن می‌گذراند، توانایی فوق‌العاده به دردبخوری است. برای این منظور، این موش به گونه‌ای تکامل یافته که بتواند از فروکتوز – به جای گلوکز – برای تأمین انرژی بهره ببرد. سوختن فروکتوز برخلاف گلوکز، به اکسیژن نیاز ندارد.

البته این تمام ماجرا نیست. موش برهنه ترفندهای دیگری هم در چنته دارد. این موش هیچ‌گونه دردی حس نمی‌کند، حتی اگر رویش اسید بپاشید! خود محققان هم علت این قضیه را نمی‌دانند، چرا که وجود گیرنده‌های درد برای حفظ جان حیوانات از خطر، ضروری به نظر می‌رسد. عدم پردازش حس درد شاید بتواند به صرفه‌جویی در انرژی کمک کند.

آهان تا یادم نرفته! خبر خوب این که موش صحرایی برهنه نسبت به اکثر سرطان‌ها هم مقاوم است؛ که باعث شده طول عمر بیشتری نسبت به سایر پستانداران هم‌اندازه با خود، داشته باشد.

میلاد شیرولیلو


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید