Chamath Palihapitiya، نایب رئیس سابق دپارتمان افزایش کاربر فیسبوک، در مصاحبهی خود اظهار دارد که درحالی پلتفورمهایی نظیر فیسبوک و توئیتر میتوانند رابطههای بینفردی نزدیکتری را ایجاد کنند، قابلیت ایجاد تأثیرات منفی نیز بر روابط را دارند.
چرخهی معیوب
در کنفرانسی که اخیراً در استنفورد برگزار شده است، نایب رئیس سابق در بخش افزایش کاربر فیسبوک، نگرانی خود را در رابطه با اثرات شبکههای اجتماعی بر روابط انسانی بیان کرده و میگوید: “این ابزارها، در حال تخریب بافت اجتماعی هستند.”
Palihapitiya مثالی از کمپین WhatsApp hoax در هند در نظر گرفته که به یک فاجعه تبدیل شد. با این حال، اثرات مثبت رشد تکنولوژیهای جدید بر روابط انسانها نیز غیرقابل انکار هستند.
“بازخوردهای تکرارشوندهی کوتاهمدتی که توسط دوپامین ایجاد شده و در شبکههای اجتماعی مشاهده میشود، در حال نابودی بنای اجتماع هستند. اعمالی نظیر “لایک کردن” تصاویر یا توئیتها شاید بیانکنندهی خشنودی کوتاهمدت باشند تا روابط و ارتباطات معنادار. لیزبت ام. کیم۱، کاندیدای دکتر در روانشناسی اجتماعی، زنان و جنسیت، در مصاحبهای با Futurism میگوید: “من تصور میکنم Pallhapitiya یکی از مشکلات بسیار واقعی رسانههای اجتماعیِ ناشی از خوشنودی سریع را بیان میکند. من پیام ایشان را به عنوان یادآوری مهم از تصویری که همگان در حال فراموشی آن هستند، در نظر میگیرم.” وی تأکید میکند که پلتفورم معاصر شبکههای اجتماعی به همهی افراد امکان ارسال پیامهایی برای شنیده شدن، مورد تأکید واقع شدن و افزایش اعتبار را میدهد. در نتیجه امکان فراگیر شدن پیامها و محتوای نامناسب و یا خشونتهای سایبری نیز به تبع آن افزایش مییابد. به سادگی میتوان دریافت که گروههای تروریستی چگونه از لایکهای شبکههایی نظیر توئیتر، فیسبوک و یوتوب برای افزایش اعتبار و کسب اعضای جدید خود استفاده میکنند یا استفاده از گوشیهای هوشمند ارتباط مستقیمی با افسردگی در نوجوانان دارد. هرچند برنامههایی برای طراحی هوش مصنوعی که از کاربران در معرض خطر محافظت کند، وجود دارند. باید در نظر داشت که تأثیر هر شبکهی اجتماعی انعکاسی از خود کاربر است. همواره در هر رسانه، ظرفیتی برای سوء استفادهی افراد سود جو وجود دارد و در مقابل، مزایای فراوانی برای کاربران دیگر دارد.
سلسله مراتب اجتماعی
در حالی که ممکن است توجه عمومی ممکن است به معایب و مضرات شبکههای اجتماعی معطوف شده باشد، نباید فواید آنان فراموش شود؛ مزایایی نظیر در اختیار قرار دادن اطلاعات سودمند، کمک به ساخت گروههای مختلف با اهداف گوناگون و امکان ارتباط بین گروههای اجتماعی مختلف. رفتار مردم در شبکههای اجتماعی تنها یک طرف معادله است و بازخورد این رفتارها را نیز باید در نظر گرفت.
کیم پژوهشی انجام داده است که در آن، افراد، کامنتی ساختگی را با محتوای تبعیض جنسیتی میبیند. پاسخ به این تهدیدها بسته به جنسیت افراد متفاوت بود، برخی از افراد آنان را تنها تائید نکرده و برخی دیگر، مشمئز شدند. همین امر میتواند رفتارهای گوناگون در شبکههای اجتماعی را نشان دهد.
پینوشت
۱. Lizbeth M. Kim