اغلب مردم بیماری جذام را با ایزوله شدن مبتلایان از محل زندگی خود میشناسند. اسناد مربوط به این بیماری وحشتناک از ۶۰۰ سال پیش از میلاد مسیح نیز موجود اند و این موضوع نشان از قدمت بسیار بالای آن دارد.
موردی که اغلب مردم از آن اطلاعی ندارند، حضور این بیماری در جوامع امروزی است. در برخی کشورها، جذام یکی از بیماریهای مهلک برای مبتلایان و خانوادهها به شمار میآيد. مسئلهی دیگر مشکلات اجتماعی همراه با این بیماریست که موجب بازداشتن بیماران از دریافت درمان مناسب میگردد.
اولین درمان برای عامل این بیماری که به مایکوباکتریوم لپره (Mycobacterium leprae) مشهور است در دههی ۴۰ میلادی توسعه یافت. این داروی حاوی سولفور با فعالیت باکترواستاتیک (جلوگیری کننده از رشد باکتری) داپسون (Dapsone) نام داشت. با این حال همانند سایر بیماریهای عفونی، این پاتوژن پس از مدتی به این دارو مقاومت نشان داد. در نهایت در دههی ۶۰ میلادی داروی دیگری که متشکل از ریفامپین (rifampin) و کلوفازیمین (clofazimine) بود، ساخته شد. استفاده از داپسون همراه با این دو دارو، درمان چند دارویی نوینی برای جذام ایجاد نمود.
مقالهی مرتبط: عجایب ششگانۀ جذام
با وجود داروهای ساخته شده ابتلا به این عفونت هنوز، هم در سراسر جهان به وقوع میپیوندد. همچنین عوارض جانبی متعددی برای فرد مبتلا وجود خواهد داشت. این بیماری توانایی آسیب به پوست، اعصاب، بازوها، پاها و چشمان فرد را دارد. همچنین این عوارض مشکلات فراوانی برای زندگی عادی بیماران جذامی ایجاد میکند. حتی در صورت رویارویی با این مشکلات، همواره ترسی از این بیماران در جامعه وجود داشته که موجب ایزوله شدن آنها میگردد؛ چنانچه کلونیهای بیماران جذامی هنوز هم وجود دارند.
جذام بیماری مزمنی است که انسانها را برای هزاران سال مبتلا کرده است. این بیماری توسط باکتری خاصی که پوست و اعصاب را درگیر میکند، ایجاد میگردد. همچنین این بیماری موجب تغییر شکل در پا، دست و صورت میگردد. از دیگر عوارض این بیماری کوری است. با وجود که این بیماری قدرت سرایت بسیار بالایی ندارد، اما در حال حاضر بسیاری در سراسر جهان به این بیماری مبتلا هستند. با وجودی که این بیماری به کمک استفادهی طولانی مدت از آنتیبیوتیکها قابل درمان است، اما خلأ آموزشی و مشکلات اجتماعی همراه این بیماران، سبب شده تا روند تشخیصی با تأخیر فراوانی صورت گرفته و نتوان از معلولیتهای ناشی از آن ممانعت کرد. تلاشهای جهانی صورت گرفته در ۲۰ سال اخیر، با درمان بیش از ۱۴ میلیون فرد مبتلا به جذام، شیوع این بیماری را به میزان ۹۰٪ کاهش داده است. جذام قابلیت ایجاد بیماری در تمامی ردههای سنی را دارد. راه انتقال این بیماری تماس نزدیک و طولانی مدت با بیماران مبتلا به این عفونت است. معمولاً بین ۲ تا ۱۰ سال پس از آلوده شدن فرد به این عفونت زمان نیاز است تا نشانههای بیماری آشکار گردد.
علائم و نشانههای اصلی جذام
ضایعات بیرنگ یا کدر پوستی، همراه با برآمدگیهایی که از بین نمیروند. آسیب عصبی که موجب از دست دادن حس بازوها و پاها میگردد. عفونت و ترومای ثانویه نیز به علت نبود حس در آن ناحیه موجب آسیب و تغییر شکل دستها و پاها میگردد. ضعف عضلانی و فلج شدگی بهخصوص در ناحیهی دست و پا و مشکلات چشمی که ممکن است موجب کوری بیمار گردد.