نگاه کلی
تب منقوط کوههای راکی یک عفونت باکتریایی میباشد که توسط کنه منتقل میگردد. بدون درمان فوری، میتواند سبب آسیب جدی به ارگانهای حیاتی مانند قلب و کلیه شود.
علائم
گرچه اغلب افراد هفته اول پس از آلودگی بیمار میشوند، اما علائم و نشانهها ممکن است تا ۱۴ روز پس از آن نیز ظاهر نشوند. علائم و نشانههای اولیه تب منقوط کوههای راکی اغلب به خصوص نیستید و میتواند مشابه دیگر بیماریها باشد:
- تب بالا
- لرز
- سردرد شدید
- درد عضلانی
- حالت تهوع و استفراغ
- سرگیجه و دیگر تغییرات عصبی
راشهای قرمز و بدون خارش مرتبط با تب منقوط کوههای راکی اغلب ۳ الی ۵ روز پس از شروع علائم، ظاهر میشوند. راش اغلب برای اولین بار روی مچ دست و پا ظاهر میشود و میتواند در هر دو جهت منتشر شود-به طرف پایین و کف دست و بالا به طرف بازو.
برخی افراد آلوده با تب منقوط کوههای راکی دچار راش نمیشوند، که تشخیص را سختتر میکند.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم
اگر فرد پس از گزش کنه بیمار شده یا دچار راش گردد، باید به پزشک مراجعه کند. تب منقوط کوههای راکی و دیگر بیماریهای عفونی منتقله به وسیله کنهها میتوانند سریعاً پیشرونده و مرگبار باشند. در صورت امکان بهتر است فرد کنه را برای تشخیص توسط پزشک با خود به مطب وی ببرد.
دلایل
تب منقوط کوههای راکی توسط باکتری ریکتزیا ریکتزی ایجاد میشود. کنههای حامل باکتری ریکتزیا ریکتزی، اصلیترین مخزن عفونت میباشند.
اگر کنه آلوده به مدت ۶ تا ۱۰ ساعت خود را به پوست چسبانده و از خون فرد تغذیه کند، وی دچار عفونت خواهد شد. اما ممکن است فرد کنه رو روی بدن خود نبیند.
این بیماری اغلب در زمان فعالیت کنهها و هنگامی که آبوهوا گرم است و افراد وقت بیشتری را در بیرون از خانه میگذرانند، رخ میدهد. این بیماری نمیتواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود.
عوامل خطرزا
عواملی که خطر ابتلا به تب منقوط کوههای راکی را افزایش میدهند، عبارتنداز:
- زندگی در نواحی که بیماری شایع است
- زمانهای خاصی از سال-بهار و اوایل تابستان که عفونت شایعتر میباشد
- مدت زمانی که فرد در چمنزارها و جنگلها میگذارند
- نگهداری از سگ و مدت زمان وقت گذرانی با سگ
اگر فرد کنه آلوده چسبیده به پوست را هنگام برداشتن کنه له کند، مایع داخل بدن کنه میتواند از طریق سوراخ ایجاد شده هنگام گزش به بدن وارد شده و از این طریق نیز فرد را آلوده میکند.
عوارض
تب منقوط کوههای راکی پوشش کوچکترین عروق خونی را نابود میسازد و سبب پارگی و لخته در آنان میگردد. این کار ممکن است سبب:
- انسفالیت
- التهاب قلب و ریهها
- نارسایی کلیوی
- عفونت منجر به قطع عضو
- مرگ: این بیماری در صورت عدم درمان مرگ بالای ۸۰ درصد را دارد.
تشخیص
تشخیص تب منقوط کوههای راکی میتواند مشکل باشد، زیرا علائم آن مشابه بسیاری از بیماریهای دیگر میباشد.
میتوان با آزمایشات تشخیصی و نمونه گیری از محل زخم و خون، ارگانیسم را شناسایی کرد. به دلیل اینکه درمان فوری با آنتیبیوتیک بسیار مهم میباشد، پزشک منتظر جواب آزمایش نخواهد ماند و پس از اینکه به این بیماری مشکوک شد، درمان را آغاز خواهد کرد.
درمان
اگر افراد مبتلا به تب منقوط کوههای راکی تا ۵ روز پس از شروع علائم درمان شوند، احتمال ابتلا به عوارض در آنان کمتر خواهد شد. به همین دلیل پزشک فرد را مجبور خواهد کرد تا مصرف آنتیبیوتیکها را قبل از دریافت نتایج آزمایشات شروع کند.
داکسیسایکلین مؤثرترین درمان برای تب منقوط کوههای راکی میباشد، اما نه برای افراد حامله. در این موارد، پزشک کلرامفنیکل را به عنوان جایگزین تجویز خواهد کرد.
پیشگیری
میتوان با انجام اقدامات زیر احتمال ابتلا به این بیماری مرگبار را کاهش داد:
- پوشیدن شلوار و پیراهن آستین بلند
- استفاده از دورکنندههای حشرات
- دور کردن کنهها از محیط حیاط و خانه
- جدا کردن کنه با موچین در صورت چسبیدن آن به پوست