مطالعه‌ی جدیدی در دانشگاه تکنولوژی Chalmers سوئد انجام شده که دریافته است دو ترکیب رایج آهن، تشکیل بیومارکر شناخته‌شده‌ی سرطانی را افزایش می‌دهند.
این دو ترکیب رایج آهن، فریک سیترات (ferric citrate) و ferric EDTA، در مکمل‌های غذایی و به صورت افزودنی به غذا در سراسر جهان از جمله آمریکا و اروپا استفاده می‌شوند. محققان در این مطالعه فریک سیترات و فریک EDTA را تحت بررسی قرار دادند. قبلا مشخص شده بود که این دو ترکیب می‌توانند تشکیل تومور را در موش‌های مبتلا به سرطان کولون وخیم‌تر کنند. تا قبل از این مطالعه علت این اتفاق مشخص نشده و تحقیقات روی سلول‌های انسانی نیز انجام نشده بود.
این مطالعه‌ی جدید با همکاری مجتمع تحقیقات پزشکی UK و دانشگاه کمبریج انجام شده است. طی آن، تاثیرات دوزهای مکمل این دو ترکیب بر دو نوع از سلول‌های سرطان کولون کشت داده شده در آزمایشگاه تحت بررسی قرار گرفت. به عنوان مقایسه، تاثیرات فروس سیترات (ferrous sulphate)، یکی دیگر از ترکیبات رایج آهن، نیز بر این دو نوع سلول سرطانی بررسی شد.
برخلاف فروس سولفات که تاثیر خاصی بر سلول‌ها نداشت، فریک سیترات و فریک EDTA سطوح سلولی amphiregulin را افزایش می‌دهند. Amphiregulin یک بیومارکر سرطانی است. این افزایش در سطوح سلولی amphiregulin حتی در دوزهای پایین مکمل‌های آهن نام برده شده هم دیده می‌شود.
می‌توانیم اینگونه نتیجه‌گیری کنیم که فریک سیترات و فریک EDTA می‌توانند کارسینوژنیک باشند. Nathalie Scheers، استادیار دانشگاه Chalmers و سرپرست مطالعه می‌گوید:
این دو ترکیب می‌توانند سطوح بیومارکر سرطانی amphiregulin را افزایش دهند. این بیومارکر اغلب در سرطان‌های درازمدت دیده می‌شود.
امروزه مکمل‌های آهن زیاد و متنوعی وجود دارند. حداقل ۲۰ نوع مختلف ترکیب آهن‌دار وجود دارد که تحت نام‌ها و برندهای مختلف به فروش می‌رسند. فریک سولفات بسیار رایج است اما فریک سیترات (که کم‌تر به معده آسیب می‌زند) نیز به مقدار زیاد در دسترس است. فریک سیترات همچنین راحت‌تر از طریق غذا (مثل لوبیا یا آجیل) به بدن وارد شده و در بدن نیز راحت‌تر جذب می‌شود.
برای مصرف‌کننده‌ها معمولا مشکل است که بفهمند کدام ترکیب را مصرف می‌کنند. Nathalie Scheers در این مورد می‌گوید:
اغلب مغازه‌ها یا داروخانه‌ها به مصرف‌کننده‌ها نمی‌گویند کدام ترکیب آهن موجود است و فقط به گفتن “آهن” با “آهن معدنی” اکتفا می‌کنند. این موضوع می‌تواند برای مصرف‌کننده‌ها مشکل‌زا باشد.
برای مقابله با کمبود آهن، گاهی اوقات آهن به غذاها هم افزوده می‌شود. فریک EDTA در اروپا و آمریکا به عنوان یک ماده‌ی غنی‌کننده‌ی غذا استفاده می‌شود. این ماده در چین، پاکستان، برزیل، مکزیک و فیلیپین نیز به آرد افزوده می‌شود. در اروپا و فرانسه هم در قرص‌های کودکانی که سطوح آهن خونشان پایین است مورد استفاده قرار می‌گیرند.
با این مصرف گسترده‌ی فریک سیترات و فریک EDTA، بیماران یا مصرف‌کننده‌ها چگونه باید این نتایج را تحلیل کنند؟
Nathalie Scheers افزوده است:
اول باید توجه داشته باشیم این مطالعه روی سلول‌های سرطانی کشت داده شده در آزمایشگاه انجام شده و اجرای آن روی سلول‌های بدن انسان می‌تواند غیراخلاقی باشد. در مورد تاثیرات و مکانیسم‌های ممکن هنوز باید احتیاط کرده و تحقیقات بیشتری انجام دهیم. تا زمان قطعی شدن نتایج، بیماران باید توصیه‌های پزشکی در مورد مصرف آهن را اجرا کنند. به عنوان یک محقق من نمی‌توانم توصیه‌ای بکنم، چون توصیه کردن مستلزم یک موضوع قطعی و صددرصد است. اما خودم اگر به مکمل آهن نیاز داشته باشم، ترجیح می‌دهم مکملی به غیر از فریک سیترات مصرف کنم.
Nathalie Scheers بیش از این در این مورد اظهار نظری نکرده است. نکته‌ی اصلی این مطالعه این است که باید از این به بعد بین انواع گوناگون مکمل‌های آهن، تفاوت قائل شویم. Nathalie Scheers در نهایت این گونه ادامه داده است:
از این به بعد محققان و مصرف‌کننده‌ها باید بین انواع مختلف ترکیبات آهن تمایز قائل شده و توجه داشته باشند که ترکیبات مختلف می‌توانند تاثیرات بیولوژیکی مختلفی داشته باشند.
زنان در معرض خطر بیشتری هستند
بیشتر آهنی که بدن نیاز دارد از طریق غذاهایی مثل گوشت، ماهی، سبزیجات، میوه‌ها و غلات به دست می‌آید. اما گاهی اوقات این مقدار برای بدن کافی نیست. زنان باردار به آهن بیشتری نیاز دارند. افرادی که خون از دست داده‌اند یا اینکه سطوح هموگلوبین خونشان به دلایل مختلف پایین است نیز باید آهن بیشتری دریافت کنند. در بیمارانی که مشکلات کلیوی دارند نیز دوزهای بالایی از آهن موردنیاز است تا فسفات در جریان خون
