سونوگرافی برای مقاصد تشخیصی مختلف و روی اندام‌های گوناگونی انجام می‌شود. اما یکی از معمول‌ترین دلایل آن، بررسی جنین درون رحم است. به همین دلیل خواندن جواب سونوگرافی بارداری برای مادرانی که منتظر فرزند خود هستند، بسیار جذاب به نظر می‌آید. شاید بخواهید سر، دست‌ها یا جنسیت جنین را از روی تصاویر سونوگرافی تشخیص دهید؛ در این‌صورت، دانستن برخی از اصول پایه‌ی سونوگرافی شما را در راه تفسیر سونوگرافی بارداری یاری خواهد کرد.
خواندن جواب سونوگرافی بارداری مراکز ایران
در تفسیر سونوگرافی بارداری و خواندن جواب سونوگرافی بارداری چیزی که برای پزشک متخصص زنان و زایمان شما اهمیت دارد، برگه تفسیر سونوگرافی است. این برگه توسط متخصص تصویربرداری که شما را سونوگرافی می‌کند، نوشته می‌شود.
سونوگرافی بارداری اصولاً برای چند هدف در بارداری انجام می‌شود. هدف اول از سونوگرافی در ابتدای بارداری، اثبات وجود جنین در رحم و حاملگی است. چون آزمایش B-hCG که با عنوان آزمایش بارداری رواج یافته، نمی‌تواند صد در صد بارداری را اثبات کند.
اهداف بعدی غربالگری‌های بارداری است که معمولاً در هفته‌های ۱۲ و ۱۶-۱۸ برای رد آنومالی‌های جنینی انجام می‌شود. با سونوگرافی در سه ماهه اول و دوم می‌توان به وجود ناهنجاری‌های مادرزادی، مثل سندرم داون، مشکلات قبلی و غیره پی برد.
در اواخر حاملگی نیز سونوگرافی‌های متعددی برای تعیین وضعیت نهایی جنین، امکان زایمان طبیعی، نوع و محل قرارگیری جفت درخواست می‌گردد. ما یک برگه سونوگرافی عادی برای شما می‌آوریم تا خواندن جواب سونوگرافی بارداری را خودتان تمرین کنید.
نکات تفسیر سونوگرافی بارداری
تصویر یک جنین زنده با ضربان قلب FHR اولین چیزی است که به آن اشاره می‌شود و نشان دهنده‌ی زنده بودن جنین است.
- پرزانتاسیون یا نمایش جنین عضوی از بدن جنین است که در معاینه واژینال به دست می‌خورد. اهمیت پرزانتاسیون تأثیر آن بر نوع زایمان است. به طور مثال پرزانتاسیون سفال Breech طوری است که پاهای جنین در پایین قرار گرفته و امکان زایمان طبیعی در آن ضعیف است.
- محل قرارگیری جفت از لحاظ احتمال وجود جفت سرراهی و عوارض زایمانی اهمیت دارد. جفت Low Lying می‌تواند مشکل‌ساز شود.
- سن بارداری GA مخصوصاً در اولین سونوگرافی اهمیت دارد؛ چون سن جنین را تا ختم بارداری بر اساس آن حساب می‌کنند.
- حجم مایع آمنیوتیک و اندکس آن AFI از لحاظ کم یا زیاد بودن مایع دور جنین، آبریزش و محدودیت رشد جنین اهمیت دارد.
- EFW وزن تخمینی جنین است که مهم‌ترین کاربرد آن بررسی محدودیت رشد احتمالی جنین می‌باشد. EFW زیر صدک ۱۰ درصد برای بررسی محدودیت رشد فرستاده می‌شود.
- CRL، BPD و AC و دیگر مخفف‌ها، نشان دهنده‌ی اندازه‌ی اجزای مختلف بدن جنین هستند. در این بین، اندازه دور شکم جنین AC برای پزشکان از اهمیت ویژه‌تری برخوردار است.
- NT یا شفافیت پس گردن جنین که بر اساس سن جنین در هر سنی باید در یک بازه باشد، نشانگر مهمی از نظر ناهنجاری‌های کروموزومی، از جمله سندرم داون می‌باشد.
راهنمای جامع و هفته به هفته بارداری را در دکتر مجازی بخوانید
نوشته‌ها و اعداد بالای اسکن را نادیده بگیرید
بسیاری از بیمارستان‌ها و مراکز سونوگرافی از این بخش برای نوشتن جزئیاتی مثل نام بیمار، کد بیمار و تنظیمات دستگاه استفاده می‌کنند. چون این اطلاعات ارتباطی با آن‌چه در تصویر می‌بینید ندارند، می‌توانید آن‌ها را نادیده بگیرید.
از سمت بالای عکس سونوگرافی شروع کنید
بالای تصویر، محلی است که پروب سونوگرافی قرار داده شده است. به بیان دیگر، تصویری که می‌بینید، اندام یا بافت را از پهلو نشان می‌دهد.
- به عنوان مثال، اگر از رحم شما عکس سونوگرافی گرفته شده باشد، بنابراین آن‌چه در بالای تصویر دیده می‌شود، نشانگر بافت پوشاننده‌ی سطح رحم خواهد بود. هر چه به سمت پایین می‌آیید، بافت‌های عمقی‌تر مثل بافت پوشاننده‌ی درون رحم، فضای درونی رحم و دیواره‌ی پشتی رحم نمایان خواهند شد.
به تفاوت‌های رنگ تصویر دقت کنید
اغلب تصاویر سونوگرافی سیاه و سفید هستند، اما تفاوت‌های سایه‌های سفید و سیاه در اسکن سونوگرافی مشخص است. تفاوت‌های رنگ، از تفاوت چگالی مواد پرکننده آن قسمت ناشی می‌شوند.
- بافت‌های سخت مثل استخوان؛ به دلیل انعکاس امواج بیشتر، سفید دیده می‌شوند.
- بافت‌هایی که با مایع مثل مایع آمنیوتیک پر شده‌اند، سیاه دیده می‌شوند.
- سونوگرافی برای ثبت تصاویر گازها مناسب نیست. بنابراین از این روش برای مشاهده‌ی اندام‌های پر شده با گاز، مثل ریه استفاده نمی‌شود.
جهتی را که نشان می‌دهد تشخیص دهید
غالب تصاویر سونوگرافی به صورت آینه‌ای چاپ می‌شوند. به این معنی که سمت چپ بدن در سمت چپ تصویر نشان داده می‌شوند. اگر از واژن شما تصویر گرفته شده باشد (TVS)، در این صورت به حالت مستقیم تصویر را نشان خواهد داد. در تصاویر مستقیم، سمت چپ بدن در سمت راست تصویر مشخص خواهد شد.
- اگر از نوع سونوگرافی ثبت شده مطمئن نیستید، می‌توانید از متخصص سونوگرافی در این ارتباط سؤال کنید.
به افکت‌های تصاویر دقت کنید
به دلیل آن‌که تصاویر سونوگرافی به کمک امواج ثبت می‌شوند، تصاویر کاملاً واضحی نیستند. افکت‌های مختلفی با توجه به تنظیمات دستگاه، زاویه پروب یا چگالی اندام مورد بررسی، ممکن است وجود داشته باشد. برخی از افکت‌های معمول این مورد شامل:
- Enhancement. در این حالت، اندام مورد بررسی به دلیل افزایش مایع محیط اطراف آن، روشن‌تر از حالت عادی دیده می‌شود.
- Attenuation. که سایه‌دار شدن نیز گفته می‌شود، در این حالت اندام مورد بررسی تاریک‌تر از حالت عادی دیده می‌شود.
- Anisotropy. این افکت بستگی به زاویه پروب دارد. به عنوان مثال، نگه‌داشتن پروب در یک زاویه‌ی درست بر روی تاندون‌ها، تصاویر روشن‌تری نسبت به حالت طبیعی ثبت می‌کند، بنابراین رعایت زاویه‌ی درست اهمیت زیادی دارد.
رحم را تشخیص دهید
حاشیه‌های سفید یا طوسی روشن دور تصویر، مشخص‌کننده‌ی حدود رحم هستند. داخل این فضا ناحیه‌ی سیاه رنگ، با مایع آمنیوتیک پر شده است.
- به خاطر داشته باشید، ممکن است حاشیه‌ی رحم در تمام تصویر مشاهده نشود. ممکن است متخصص پروب را بر روی جنین متمرکز کرده باشد. حتی اگر فقط در یک طرف یا دو طرف تصویر حاشیه‌ی خاکستری ببینید، آن نشانگر دیواره‌ی رحم است.
جنین را تشخیص دهید
جنین طوسی یا سفیدرنگ دیده خواهد شد و درون مایع آمنیوتیک شناور است. (ناحیه‌ی سیاه‌رنگ درون رحم) فضای درون رحم را از نظر بگذرانید تا صورت و اعضای جنین را درون رحم تشخیص دهید.
- جزئیات قابل مشاهده در تصویر، بستگی به هفته‌ی بارداری دارد. به عنوان مثال، در ۸ هفتگی، جنین مثل لوبیا یا آدامس خرسی دیده می‌شود. در ۱۲ هفتگی، تنها قادر به تشخیص سر جنین خواهید بود، در حالی که در ۲۰ هفتگی، ستون فقرات، چشم‌ها، پاها و قلب مشخص هستند.
جنسیت جنین را تشخیص دهید
در حدود ۱۸ الی ۲۰ هفتگی، برای بررسی وضعیت نمو و مشکلات جنین تحت سونوگرافی قرار خواهید گرفت و جنسیت او مشخص خواهد شد. لازم است به خاطر داشته باشید که ممکن است در این مرحله نوشتن جنسیت جنین در برگه سونوگرافی به تأخیر بیافتد. در این صورت باید تا زمان تولد صبر کنید.
- برای تشخیص جنسیت، متخصص سونوگرافی یا زنان زایمان، در تصویر به دنبال پنیس یا سه خط نشانگر لابیا خواهد گشت. به خاطر داشته باشید این روش تشخیص جنسیت جنین، ۱۰۰ درصد دقیق نیست. ممکن است افکت‌های تصویر، شمای پنیس را ایجاد کند یا آن را از تصویر محو کند.
واژه جنسیت در سونوگرافی با کلمه‌ی انگلیسی SEX مشخص می‌شود. اگر مقابل واژه جنسیت در سونوگرافی کلمه‌ی male نوشته بود به معنی پسر و اگر female نوشته بود، به معنی نوزاد دختر است.
سونوگرافی ۳ بعدی و ۴ بعدی
اگر بخواهید جزئیات بیش‌تری بدانید، می‌توانید از پزشک بخواهید سونوگرافی ۳ یا ۴ بعدی را تجویز کند. در نوع ۳ بعدی چهره‌ی جنین مشخص‌تر از حالت قبل خواهد بود و برخی از اختلالات مثل شکاف کام و لب نیز مشخص‌تر هستند. در نوع ۴ بعدی از همان تکنیک ۳ بعدی استفاده می‌شود اما در این حالت، یک ویدئو کوتاه نیز ضبط خواهد شد.
- بهترین زمان برای ثبت انواع ۳ یا ۴ بعدی، بین هفته‌های ۲۶ الی ۳۰ خواهد بود.
- به خاطر داشته باشید این نوع از سونوگرافی گران‌قیمت‌تر هستند و ممکن است تحت پوشش بیمه نباشند، در غیر موارد تشخیص اختلالات، اجباری به انجام وجود ندارد.
