انتشار این مقاله


شاید ضعف انرژی تاریک دلیل آن باشد که ابرنواخترها ما را نکشته‌اند!

این موضوع رابطه‌‍ای جدید بین انرژی تاریک و اخترفیزیک ایجاد می‌کند که قبلاً فکر می‌کردیم زمینه‌های بسیار متفاوتی باشند.

وجود ما در جهان، حداقل برای خودمان هیچ تعجبی ندارد و آن را لازم می‌دانیم. ولی اکنون محققان این واقعیت وجودی ما (و این که چرا طومارمان با انفجار ابرنواخترها در هم پیچیده نمی‌شود) را به حساب ضعف معماگونه‌ی انرژی تاریک گذاشته‌اند. انرژی تاریک نیروی مرموزی است که گمان می‌رود عامل شتاب‌دهنده به گسترش جهان باشد.

تومونوری توتانی (Tomonori Totani)، ستاره‌شناس دانشگاه توکیو و نویسنده‌ی ارشد مقاله‌ی این تحقیق می‌گوید:

این موضوع رابطه‌‍ای جدید بین [انرژی تاریک] و اخترفیزیک ایجاد می‌کند که قبلاً فکر می‌کردیم زمینه‌های بسیار متفاوتی باشند.

بیشتر افراد فکر نمی‌کنند که انرژی تاریک، نیروی پرنفوذی که کهکشان‌ها را از هم جدا کرده است، به طور ویژه‌ای ضعیف باشد. ولی بر اساس ادعاهای مکانیک کوانتوم و معادلات انشتین برای گرانش، دانشمندان تخمین زده‌اند که انرژی تاریک باید حداقل ۱۲۰ برابر قوی‌تر از چیزی باشد که واقعاً هست.


مقاله‌ی مرتبط: آخرین مقاله استیون هاوکینگ منتشر شد: گریز از تورم کیهانی


اگر انرژی تاریک آنقدر قوی بود، در همان آغاز جهان کل ماده را متلاشی می‌کرد و اصلاً اجازه نمی‌داد که کهکشان‌ها، ستارگان و موجودات زنده‌ی پا به دنیای وجود بگذارند. این موضوعات برخی از دانشمندان را به قانون آنتروپیک سوق داده است که پیشنهاد می‌کند، که قوانین فیزیک در جهان ما طوری طراحی شده‌اند تا حیات به وجود بیاید.

توتانی و همکارانش قبلاً تکامل جهان را با قدرت‌های مختلف انرژی تاریک شبیه‌سازی کرده و مدل‌هایی را که به کهکشان‌ها قابلیت میزبانی حیات را می‌دهند، شناسایی نموده‌اند. نتایج آن‌ها حاکی از این است که مقدار در نظر گرفته شده برای انرژی تاریک از شبیه‌سازی‌ها، ۲۰ تا ۵۰ برابر مقدار واقعی است. این نتایج پیشرفت بزرگی محسوب می‌شوند ولی هنوز از توضیح این مقدار ضعف نیز در انرژی تاریک عاجزیم.

محققان در محاسبات جدید خود، نگاهی نزدیک‌تر به مدل‌هایی داشته‌اند که در آن‌ها انرژی تاریک تقریباً ۵۰ برابر قوی‌تر از چیزی بود که واقعاٌ هست. در چنین جهانی کهکشان‌ها می‌توانند به وجود بیایند ولی طولی نمی‌کشد که همه چیز از هم متلاشی گردد. چون جهان اولیه نسبتاً متراکم است، کهکشان‌هایی که شکل می‌گیرند، ستاره‌هایی دارند که ۱۰ برابر چگال‌تر از آن‌هایی است که در کهکشان راه شیری هستند.

در این کهکشان‌های چگال، ستاره‌های معمولی بسیار نزدیک‌تر به هم‌جواران خود هستند. ستاره‌های متراکم، که زندگی کوتاهی دارند و مثل ابرنواخترهای آتش‌زا منفجر می‌شوند، دوزهای کشنده‌ای از پرتو را به سیارات می‌فرستند که مجالی برای حیات باقی نخواهد گذاشت.


مقاله‌ی مرتبط: وقتی انرژی تاریک به تقابلی ناخواسته با انبساط جهان بر می‌خیزد!


محاسبات محققان حاکی از آن است که این تأثیر، که قبلاً در نظر گرفته نمی‌شد، جهان را از حیات خالی نگه می‌دارد. بنابراین، ضعف مشاهده شده در انرژی تاریک، دلیل وجود ما در این جهان است. توتانی می‌گوید اگر اخترزیست‌شناسان در آینده به این نتیجه برسند که حیات، در مناطق چگال‌تر جهان بسیار بیشتر نادر است، در واقع صحه‌ای بر یافته‌های او گذارده‌اند.

تسوی پیران (Tsvi Piran)، اخترفیزیک‌دان دانشگاه هبرو در اورشلیم که او هم درباره‌ی اثر اصل آنتروپیک روی مرزهای انرژی تاریک کار می‌کند، می‌گوید یک جای کار می‌لنگد. برای مثال، قدرت کشنده‌ی اصلی ابرنواخترها اشعه‌ی گامای آن‌هاست. ولی فقط قسمتی از انرژی آن‌ها به صورت پرتوی گاما آزاد می‌شود و این، ابرنواختر را به قاتلی ناشی تبدیل می‌کند. چیزی که کشندگی بالایی دارد، انفجارهای اشعه‌ی گاما است، ولی این‌ها خیلی نادرند. با این حال، مطالعه‌ی جدید این مسأله را در نظر نگرفته است.

علی تقی‌زاده


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید