اولش سر راست به نظر می‌رسد. اما پس از کمی بررسی اندام‌های تناسلی، نوزاد صاحب جنسیت می‌شود.
اگر کمی دقیق‌تر شویم، این نظریه‌ی ساده شروع به باز شدن می‌کند. برای شروع، جنسیت زیستی همیشه واضح و مشخص نیست. تقریباً از هر ۲۰۰۰ نفر، ۱ نفر دوجنسه (هرمافرودیت) به دنیا می‌آید؛ به این معنا که اندام تناسلی یا آناتومی جنسی با الگوی نر/ماده نمی‌خواند.
از جنسیت زیستی که بگذریم، تعیین خود هویت جنسی (gender) کار دشواری است. این کلمه از لغت لاتین genus به معنای “نوع” می‌آید. تا قبل از دهه‌ی ۱۹۵۰، این کلمه فقط برای تمایز بین رده‌های مختلف اسم‌ها در برخی زبان‌ها استفاده می‌شد. این کلمه معنای جدید خود را بیشتر مدیون سکسولوژیست، جان مانی، است که کار او با افراد دو جنسه باعث شد بین جنسیت یک فرد که توسط ژن و هورمون تعیین می‌شود، با هویت جنسی تمایز قائل شود.
برای او، هویت جنسی جنبه‌های اجتماعی، روانی و رفتاری مرد یا زن بودن را معنا می‌داد. در دهه‌ی ۱۹۷۰، کارهای انسان‌شناس فمینیست، گیل روبین به ایجاد نظریه‌ای از هویت جنسی کمک کرد که آن را به عنوان یک ساخت اجتماعی، یعنی بخشی از جنسیت که توسط اجتماع تحمیل می‌شود، بیان می‌داشت.
امروزه اصطلاح‌های جنسیت و هویت جنسی اغلب به صورت قابل جایگزینی به کار برده می‌شوند و برای بسیاری مترادف به نظر می‌آید؛ مثلاً شخصی به جنسیت مؤنث به دنیا می‌آید و خودش را یک زن می‌شناسد. ولی برخی افراد، اغلب از سنین جوانی، حسی قوی دارند که هویت جنسی آن‌ها با جنسیتی که با آن به دنیا آمده‌اند، یکی نیست: مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۶ به این نتیجه رسید که ۰.۶ جمعیت ایالات متحده را افراد تراجنس (transgender) تشکیل می‌دهند. بعضی افراد هم هستند که با هیچ یک از دو جنس سازگاری ندارند.
محدوده‌ای از هویت جنسی (حس درونی ما از مرد یا زن بودن، یا هیچ کدام از این دو) که ذاتی یا بر اساس تربیت باشد، موضوع داغ تحقیقات می‌باشد و بر عمده تفکر ما درباره‌ی هویت جنسی تسلط دارد. چقدر از استعداد مهندسی مردان –اگر وجود داشته باشد- به خاطر قرار گرفتن جنین مذکر در معرض تستوسترون در رحم است و چه مقدار از آن را شرایط اجتماعی تعیین می‌کند؟
بیشتر بخوانید:
- آیا بیش از دو جنس وجود دارد؟
- چرا دانش جدید درباره‌ی جنسیت و هویت برای همه اهمیت دارد؟
- منطقه‌ای از مغز که با جهت‌گیری جنسی مردان همجنسگرا ارتباط دارد
اغلب مطالعات نشان داده‌اند که واقعیت‌های زیستی آنقدرها هم سر راست نیستند. این ایده را که پسرها فعال‌ترند و دخترها بیشتر حرف می‌زنند در نظر بگیرید. آنه فاستو-استرلینگ، زیست‌شناس متخصص هویت جنسی که به تازگی از دانشگاه براون بازنشسته شده، نشان داد که مادران پسربچه‌ها را بیشتر از دختران در فعالیت‌های فیزیکی شرکت می‌دهند و در عوض بیشتر از پسرها، با دخترهایشان صحبت می‌کنند.
مادران همین طور که با بچه‌ها بازی می‌کنند، یک حس از هویت جنسی را به آن‌ها می‌بخشند، و این، تکامل سیستم عصبی کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
تعریف حدود زیستی بین زن و مرد دشوار است؛ همان طور که انجمن بین‌المللی فدراسیون‌های ورزشکاری با پیگیری مورد کاستر سمنیا، دونده‌ی زن آفریقای جنوبی با سطوح غیرعادی تستوسترون که مدال دو ۸۰۰ متر جهان را در سال ۲۰۰۹ برد، کشف کرد. همچنین، هیچ تمایز واضحی بین مغز مؤنث و مذکر وجود ندارد. دانشمند علوم اعصاب، لیز الیوت در دانشگاه روزالیند فرانکلین می‌گوید:
هر شاخص مغزی را که ما نگاه می‌کنیم، از جمله ساختار، ارتباطات و فعالیت، بسیار بیشتر از آن که بین مغز زن و مرد تفاوت وجود داشته باشد، همپوشانی وجود دارد.
پس شاید وقت آن رسیده تا تفکر دودویی را درباره‌ی جنسیت کنار بگذاریم. تفاوت‌های جنسیتی، روی مداری پیوسته هستند، نه در دو سطل جدا.
