برترین وقایع علمی هفته (۶۰)

۲۸ سپتامبر – ۵ اوکتبر ۲۰۱۸

لئون لدرمن، پدر ذره خدا (هیگز بوزون) از دنیا رفت

لئون لدرمن، فیزیکدان برنده‌ی جایزه‌ی نوبل و مدافع پر شوق و ذوق آموزش علمی که اصطلاح “ذره‌ی خدا” را او برای اولین بار به کار برده است، هفته‌ی پیش در ۹۶ سالگی از دنیا رفت. لدرمن همچنین رهبر گروهی بود که توانستند ذره‌ای به نام کوارک پائین را کشف کنند. لئون لدرمن برای بیش از یک دهه اداره‌ی لابراتوار شتاب‌دهنده ملی فرمی در ایلینویز، یکی از برجسته‌ترین لابراتوارهای فیزیک ذرات پر انرژی در جهان، را نیز بر عهده داشت.

جریان های ستاره ای برای ما از گذشته‌ی خشن کهکشان و احتمالاً ماده‌ی تاریک نامرئی آن خبر دارند

جریان‌ های ستاره ای، بقایای رشته‌ای کهکشان‌ها و خوشه‌های ستاره‌ای که مدت‌ها پیش در دام گرانشی راه شیری افتاده‌اند، طلیعه‌ی عصری جدید در “باستان‌شناسی کیهانی” هستند. این جریانات به دانشمندان اجازه می‌دهند تا ساعت کیهانی را به عقب برگردانده و شکل‌گیری راه شیری را بازسازی نمایند. ۶۰ جریان ستاره ای تاکنون کشف شده که از آن‌ها به عنوان مقیاس‌هایی با حساسیت ظریف برای سنجش جرم کهکشان و آشکارسازی ماده تاریک نیز استفاده می‌شود.

ایمونوتراپی سرطان نوبل پزشکی را از آن خود کرد

جیمز آلیسون از مرکز سرطان دانشگاه تگزاس ام‌ای اندرسون و تاسوکو هونجو از دانشگاه کیوتو ژاپن نوبل ۲۰۱۸ پزشکی یا فیزیولوژی را به نام خود ثبت کردند. هر دو دانشمند راه‌هایی را برای از بین بردن “ترمز”های سیستم ایمنی پیدا کرده‌اند که جلوی حمله به سلول‌های سرطانی را می‌گیرند. این اکتشافات به ایمونوتراپی‌هایی انجامیده که در درمان برخی از انواع سرطان انقلاب محسوب می‌شود؛ سرطان‌هایی که پیش از این تقریباً لاعلاج بودند اکنون آنقدر کوچک می‌شوند تا نابود گردند.

سیاره نهم کشف شد: سیاره جنّ

بسیار دورتر از آنجایی که پلوتو به دور خورشید می‌گردد،  ستاره‌شناسان سیاره‌ی کوتوله‌ای را کشف کرده‌اند که در دورترین مدار شناخته شده به دور خورشید می‌چرخد؛ ۲,۳۰۰ برابر بیشتز از فاصله زمین تا خورشید. این سیاره “جن” (The Goblin) نام گرفته؛ چون حوالی هالووین ۲۰۱۵ کشف شده است. سیاره‌ی نهم در مداری حرکت می‌کند که فرض می‌شد وجود دارد ولی تابه‌حال مشاهده نشده بود.

تزریق باکتری به تومور در درمان سرطان موفق ظاهر شد

به نظر می‌آید برخی از باکتری‌های زنده وقتی به توده‌های سرطان تزریق می‌شوند، توانایی توقف رشد تومور را دارند. اینطور که مشاهدات می‌گوید، این تزریقات پاسخی ایمنی را فعال می‌کند که تومور را هم هدف قرار می‌دهد. با وجود سؤالاتی درباره‌ی امنیت این روش، چنین تزریق‌هایی برای ترکیب باکتری‌ها با ایمونوتراپی‌های معمول در کارآزمایی‌های بالینی توجه کافی را جلب کرده‌اند.