گوش دادن به موسیقی میتواند سرگرم کننده باشد، اما آیا امکان دارد در سلامتی شما تاثیر گذار باشد؟ موسیقی میتواند منبع لذت و رضایت باشد، اما تحقیقات نشان داده است که مزایا و اثرات روان شناختی موسیقی ابعاد گستردهای دارد.
احتمالا این نظریه که موسیقی میتواند بر اندیشه، احساسات و رفتار شما تأثیر بگذارد به نظر بسیار عجیب نیست. اگر تا به حال در هنگام گوش دادن به موسیقی ریتم تند راک مورد علاقه خود هیجان زده شدهاید یا هنگام شنیدن یک اجرای زنده تاثیرگذار نزدیک بود به گریه بیفتید، پس به راحتی میتوانید قدرت موسیقی را در تحت تاثیر قرار دادن یا الهام بخشی درک کنید.
اما اثرات روان شناختی موسیقی میتواند از آن چه شما ممکن است تصور کنید، بسیار قویتر و گستردهتر باشد. موسيقي درماني مداخلهاي است که گاهی اوقات براي ارتقاي سلامت عاطفي، کمک به بيماران در مقابله با استرس و ارتقاء سلامت روانی افراد انجام میشود. حتی عدهای معتقدند که سلیقه شما در موسیقی میتواند جنبههای مختلف شخصیت شما را آشکار کند.
موسیقی میتواند به آرامش ذهن کمک کند، به بدن انرژی دهد و حتی در مدیریت و تحمل بهتر درد به افراد کمک کند. پس مزایای بالقوه دیگر موسیقی چه میباشد؟
۱- موسیقی میتواند مهارت شناختی فرد را بهبود بخشد.
تحقیقات نشان میدهد که موسیقی پس زمینه، یا آن آهنگی که زمانی پخش میشود که شنونده عمدتا بر روی فعالیت دیگری تمرکز دارد، میتواند عملکرد افراد مسن را در مهارتهای شناختی بهبود بخشد. به طور خاص، یک مطالعه نشان داد که پخش موسیقیهای محبوب موجب بهبود سرعت پردازش میشود در حالیکه هر دو نوع موسیقیهای محبوب و معمول فواید زیادی برای حافظه دارد.
بنابراین، دفعه بعد که در حال کار بر روی یک پروژه هستید، اگر به دنبال تقویت عملکرد ذهنی خود هستید، یک موسیقی ملایم را در پس زمینه پخش کنید. در انتخاب موسیقی به این نکته توجه کنید که به جای آهنگهایی که اشعار پیچیده دارند، که ممکن است تمرکز شما را به هم بریزد، موسیقیهای سازی را پخش کنید.
۲- موسیقی میتواند استرس شما را کاهش دهد.
از مدتها پیش توصیه میشود که موسیقی میتواند به کاهش یا مدیریت استرس کمک کند. صنعت خانگی به موسیقی آرامش بخشی که موجب آرامش ذهن و تمدد اعصاب میشود، تمرکز کرده است. خوشبختانه این روش توسط تحقیقات حمایت میشود. گوش دادن به موسیقی میتواند راهی موثر برای مقابله با استرس باشد.
در یک مطالعه که در سال ۲۰۱۳ انجام شده بود، شرکت کنندگان پیش از آن که در معرض یک شرایط استرس زا قرار بگیرند، در یکی از این سه شرایط قرار گرفته بودند و پس از آن یک آزمایش تنش روانی و اجتماعی از آنها گرفته شد. بعضی از شرکت کنندگان به موسیقی آرامش بخش و عدهای به صدای امواج آب گوش دادند و بقیه هیچ تحریک شنوایی دریافت نکردند.
نتایج نشان داد که گوش دادن به موسیقی تأثیر به سزایی بر پاسخ استرس انسان، به ویژه سیستم عصبی خود مختار دارد. کسانی که به موسیقی گوش میدادند در مقایسه با بقیه شرکت کنندگان، پس از یک شرایط استرس زا، سریعتر بهبود یافتند.
۳- موسیقی میتواند به شما کمک کند که کمتر غذا بخورید.
یکی از شگفت انگیزترین اثرات روان شناختی موسیقی این است که ممکن است یک ابزار مفید برای کاهش وزن باشد. اگر شما در تلاشید تا وزنتان را کم کنید، ممکن است گوش دادن به یک موسیقی ملایم و تاریک کردن محیط به شما در دستیابی به هدفتان کمک کند.
بر اساس یک مطالعه، افراد در رستورانهای کم نور که در آن موسیقی ملایمی پخش میشود نسبت به رستورانهای دیگر، ۱۸ درصد غذای کمتری مصرف میکنند. چرا؟ محققان بیان کردهاند که موسیقی و نورپردازی باعث ایجاد یک محیط آرامتر میشود. از آن جایی که شرکت کنندگان آرامتر و راحتتر بودند، غذا خود را آهستهتر مصرف کردند و در نتیجه از زمان سیر شدن خود بیشتر آگاه بودند.
شما در خانه میتوانند با پخش یک موسیقی ملایم هنگام خوردن شام این روش را پیاده کنید. با ایجاد یک محیط آرام، شما بیشتر مشتاق خواهید بود که به آرامی غذا بخورید و در نتیجه زودتر احساس سیری خواهید کرد.
۴- موسیقی باعث تقویت حافظه میشود
بسیاری از دانش آموزان از گوش دادن به موسیقی هنگام مطالعه لذت میبرند، اما آیا این ایدهی خوبیست؟ بعضی افراد احساس میکنند که با گوش دادن به موسیقی مورد علاقه خود هنگام مطالعه حافظه آنها تقویت میشود، در حالی که عده دیگر ادعا میکنند که این کار یک حواس پرتی شیرین را برای شما به ارمغان میآورد.
تحقیقات نشان میدهد که این کار ممکن است کمک کننده باشد، اما به عوامل مختلفی نیز بستگی دارد؛ از جمله نوع موسیقی، لذت شنونده از شنیدن آن و حتی این که شنونده تا چه اندازه دنبال کننده موسیقی است.
یک مطالعه نشان داده است که دانش آموزانی که آموزش موسیقی دیدهاند وقتی به موسیقی خنثی گوش میدهند در آزمونهای یادگیری عملکرد بهتری دارند، احتمالا به این دلیل که این نوع موسیقی کمتر تمرکز فرد را به هم میریزد و میتوان از صدای آن چشم پوشی کرد.
از سوی دیگر، دانش آموزان بی تجربه از نظر موسیقی هنگام گوش دادن به موسیقی مثبت، یادگیری بهتری دارند احتمالا به این دلیل که این آهنگها احساسات مثبت بیشتری را بدون دخالت در عملکرد حافظه موجب میشوند.
مطالعهی دیگری نشان داده است که دانش و توانایی افراد در یادگیری زبان جدید، هنگام آهنگ خواندن با کلمات و عبارات جدید در مقایسه با صحبت کردن عادی و ریتمیک، بهتر شده است.
بنابراین با این که موسیقی ممکن است بر روی حافظه تاثیر بگذارد، اما نتایج بسته به افراد میتواند متفاوت باشد. اگر با گوش دادن به موسیقی حواس شما پرت میشود، بهتر است در سکوت یا با آهنگهایی خنثی مطالعه کنید.
۵- موسیقی به مدیریت درد کمک میکند.
تحقیقات نشان داده است که موسیقی در مدیریت درد بسیار مفید است. یک مطالعه از بیماران فیبرومیالژیا نشان داد افرادی که فقط یک ساعت در روز به موسیقی گوش میدادند، در مقایسه با گروه کنترل درد کمتری تجربه میکنند.
در این مطالعه، بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا به دوگروه تقسیم شدند. یکی گروه آزمایش که به مدت چهار هفته، یک بار در روز موسیقی گوش دادند و گروه کنترل که هیچ درمان دریافت نکردند. در پایان دوره چهار هفتهای، کسانی که هر روز به موسیقی گوش داده بودند، کاهش قابل توجهی در احساس درد و افسردگی را بیان کردند. چنین نتایجی نشان میدهد که موسیقی درمانی میتواند یک ابزار مهم در درمان دردهای مزمن باشد.
بررسی تحقیقات در سال ۲۰۱۵ بر روی اثرات موسیقی در زمینه مدیریت درد نشان داد که بیمارانی که قبل عمل، در حین عمل یا حتی پس از عمل به موسیقی گوش میدادند درد و اضطراب کمتری را نسبت به کسانی که به موسیقی گوش نمیدادند، احساس کردند. با این که گوش دادن به موسیقی در هر لحظهای موثر بود، اما محققان خاطر نشان کردند که شنیدن آن قبل از عمل نتایج بهتری به همراه دارد.
این پژوهش اطلاعات بیش از ۷۰۰۰ بیمار را مورد بررسی قرار داد و بیان کرد که شنوندگان موسیقی برای کنترل دردشان به داروهای کمتری نیاز دارند. همچنین زمانی که بیماران مجاز به انتخاب موسیقی خود بودن، بهبودی بیشتری در نتایج درمان درد دیده میشد، هرچند از نظر آماری قابل استناد نیست.
نویسنده اصلی پژوهش دکتر Catherine Meads از دانشگاه Brunel در بیانیه مطبوعاتی بیان کرد:
سالانه بیش از ۵۱ میلیون عمل در ایالات متحده آمریکا و حدود ۴.۶ میلیون عمل در انگلستان انجام شده است. موسیقی یک مداخله غیر تهاجمی، مطمئن و ارزان است که باید در اختیار تمام کسانی که جراحی انجام میدهند، قرار گیرد.
۶- موسیقی کمک میکند که بهتر بخوابید.
بی خوابی مشکلی جدیست که تمام افراد را در همه گروههای سنی تحت تأثیر قرار میدهد. در حالی که روشهای بسیاری برای درمان این مشکل و همچنین سایر اختلالات خواب رایج وجود دارد، تحقیقات نشان داده است که گوش دادن به یک موسیقی کلاسیک آرام میتواند یک راه حل مطمئن، موثر و مقرون به صرفه باشد.
در یک مطالعه که روی دانش آموزان کالج انجام شد، از میان شرکت کنندگان گروهی ۴۵ دقیقه به موسیقی آرامش بخش کلاسیک و گروهی در زمان خواب به مدت ۳ هفته به یک کتاب صوتی گوش دادند و گروه دیگر هیچ کدام از این کارها را انجام ندادند.
محققان کیفیت خواب افراد را قبل و بعد از مداخله بررسی کرده و پی بردند که دانش آموزانی که به موسیقی گوش داده بودند، نسبت به کسانی که به کتاب صوتی گوش میدادند یا هیچ مداخلهای دریافت نکرده بوند، کیفیت خواب نسبتا خوبی داشتند. از آن جا که موسیقی یک درمان مؤثر برای مشکلات خواب است، میتواند به عنوان یک استراتژی آسان و مطمئن برای درمان بی خوابی مورد استفاده قرار گیرد.
۷- موسیقی میتواند شما را باانگیزهتر کند.
دلایل خوبی وجود دارد که نشان میدهد چرا ورزش کردن هنگام گوش دادن به موسیقی راحتتر است- محققان کشف کردهاند که گوش دادن به موسیقی با ریتم تند باعث میشود افراد برای سخت کار کردن با انگیزهتر شوند.
یک آزمایش برای بررسی این اثر طراحی شده بود، به این صورت که ۱۲ دانش آموز سالم مرد در دوچرخههایی ثابت، با سرعتی که خودشان آن را کنترل میکردند، رکاب زدند. در سه شرایط مختلف، شرکت کنندگان ۲۵ دقیقه در حالی که به یک لیست ششتایی از آهنگ مختلف محبوب با سرعت و ریتمهای مختلف گوش میکردند، رکاب زدند.
محققان به صورتی که شنوندگان متوجه نشوند، تفاوتهای ظریفی در آهنگها ایجاد کردند و سپس به اندازه گیری عملکرد افراد پرداختند. تغییرات اعمال شده از این قرار بودند که موسیقی با سرعت نرمال باقی ماند، سرعتش ۱۰ درصد افزایش یافت یا ۱۰ درصد کاهش یافت.
بنابراین، تغییرات سرعت موسیقی چه تاثیری بر فاکتورهایی مانند مسافت پیموده شده، ضربان قلب و لذت بردن از موسیقی دارد؟ محققان کشف کردند که سرعت بخشیدن به آهنگها افزایش عملکرد فرد را در متغیرهایی از قبیل مسافت پیموده شده، سرعت پدال زدن، و قدرت به کار برده، در پی داشته است. برعکس، کاهش سرعت موسیقی باعث کاهش در همه این متغیرها شده است.
جالب این جاست که شرکت کنندگان هنگام گوش دادن به آهنگهایی با ریتم تند نه تنها سختتر کار میکردند، بلکه لذت بیشتری نیز از موسیقی میبردند.
بنابراین اگر در تلاشید تا به یک روال تمرینی بپیوندید، یک لیست از آهنگهایی با ریتم تند بارگیری کنید تا باعث تقویت انگیزه و لذت بردن از رژیم ورزشی شما شود.
۸- موسیقی میتواند خلق و خوی شما را بهتر کند.
یکی دیگر از مزایای علمی موسیقی این است که باعث خوشحالی میشود. در بررسی علت این که چرا مردم به موسیقی گوش می دهند، محققان به این نتیجه رسیدند که موسیقی نقش مهمی در ارتباط با برانگیختگی و خلق و خوی دارد. شرکت کنندگان قدرت موسیقی در کمک کردن به آنها برای دست یابی به خلق و خوی بهتر و آگاهی بیشتر از خود را به عنوان دو مورد از مهمترین عملکردهای موسیقی میدانستند.
مطالعه دیگری نشان داده که تلاش آگاهانه برای تقویت روحیه با گوش دادن به موسیقی مثبت میتواند ظرف دو هفته تاثیرات خود را نشان دهد. به گروهی از شرکت کنندگان گفته شد که به مدت ۲ هفته هر روز با گوش دادن به موسیقی مثبت تلاش کنند تا روحیه خود را بهبود بخشند. شرکت کنندگان دیگر به موسیقی گوش میدادند اما به آنها گفته نشد که به طور عمدی شادتر شوند. بعدا هنگامی که از شرکت کنندگان در مورد میزان شادی آنها سوال شد، کسانی که عمدا سعی در بهبود روحیه خود داشتند پس از دو هفته احساس خوشحالی میکردند.
۹- موسیقی میتواند نشانههای افسردگی را کاهش دهد.
محققان همچنین پی بردهاند که موسیقی درمانی میتواند یک درمان مطمئن و موثر برای انواع اختلالات، از جمله افسردگی باشد. مطالعهای که در مجله جهانی روان پزشکیWorld Journal of Psychiatry منتشر شد، نشان داد که علاوه بر کاهش افسردگی و اضطراب در بیماران مبتلا به بیماریهای عصبی مانند بیماریهای دمانس، سکته مغزی، و بیماری پارکینسون، موسیقی درمانی عوارض جانبی منفی درمانهای دیگر را نشان نمیدهد، به این معنی که روش درمانی بسیار امن و کم خطری است.
مطالعهی دیگر حاکی از این است که در حالی که به طور قطعی موسیقی میتواند بر خلق و خوی فرد اثر کند، نوع موسیقی نیز مهم است. محققان دریافتند که موسیقی کلاسیک و مدیتیشن، این مزیت را به همراه دارند که تقویت کننده روحیه فرد هستند، در حالی که موسیقی متال و تکنو ناکارآمد و حتی مضر هستند.
۱۰- موسیقی میتواند استقامت و عملکرد فرد را بهبود بخشد.
یکی دیگر از مهمترین اثرات روان شناختی موسیقی، توانایی آن در تقویت عملکرد است. با این که الگوی راه رفتن و دویدن هر فرد براساس ترجیح آن فرد است، دانشمندان دریافتند گوش دادن به موسیقی قوی یا موسیقی با ریتم تند باعث میشود فرد سرعت گام برداشتن خود را بیشتر کند. دوندگان نه تنها با گوش دادن به موسیقی میتوانند با سرعت بیشتری بدوند، بلکه انگیزه بیشتری برای ادامه و استقامت نشان میدهند.
طبق نظر Costas Karageorghis از دانشگاه Brunel، سرعت ایده آل برای موسیقی تمرینی بین ۱۲۵ تا ۱۴۰ ضربه در دقیقه است. با این که تحقیقات نشان میدهد هماهنگ سازی حرکات بدن با موسیقی میتواند منجر به عملکرد بهتر و افزایش استقامت شود، این اثر در موارد تمرینات با شدت کم و متوسط با اثر بیشتری ظاهر میشود. به عبارت دیگر، احتمالا ورزشکاران غیر حرفهای بیشتر از ورزشکاران حرفهای میتوانند از مزایای گوش دادن به موسیقی بهره ببرند.
دکتر Karageorghis در گفت و گو با مجله وال استریت (The Wall Street Journal) بیان میکند:
موسیقی میتواند مانند محرکهای دارویی یا آرام بخش باعث تحریک هیجانی و فیزیولوژیک شود. موسیقی این ظرفیت را دارد که حتی پیش از رفتن به باشگاه فرد را تحریک کند.
اما چرا موسیقی عملکرد تمرینی را تقویت میکند؟ گوش دادن به موسیقی در حالی که فرد مشغول به کار است درک او را از اعمالش کاهش میدهد. شما سخت تر کار می کنید، اما شدیدتر تمرین میکنید، اما به نظر نمیرسد که تلاش بیشتری انجام دادهاید. از آن جا که توجه شما به وسیله موسیقی منحرف میشود، به احتمال زیاد متوجه علائم آشکار این کار کردن بیشتر، مانند تنفس، تعریق و درد عضلانی نخواهید شد.
جمع بندی نهایی
موسیقی دارای قدرت الهام بخشی و سرگرم کردن است. همچنین اثرات روان شناختی موسیقی بسیار قوی است به گونهای که میتواند سلامت و رفاه شما را بهبود بخشد. به جای فکر کردن به موسیقی به عنوان یک ابزار صرفا تفریحی، برخی از مزایای ذهنی بزرگی را که موسیقی در زندگی روزمره شما دارد را در نظر بگیرید. شاید در پایان کار متوجه شوید انگیزه بیشتری دارید و خوشحال و آرام هستید.