تعریف
افزایش میزان پروتئین (hyperproteinemia) به شرایطی اطلاق می‌گردد که در آن غلظت پروتئین‌های گردش خون افزایش می‌یابد. افزایش میزان پروتئین‌های خون به خودی‌خود بیماری محسوب نمی‌گردد؛ با این‌حال ممکن است نشان‌دهنده‌ی وجود بیماری زمینه‌ای در بدن‌تان باشد.
پروتئین‌های خونی افزایش یافته در موارد نادری سبب بروز نشانه‌ها و علائمی می‌گردند. اما در اغلب موارد نشانه‌های خاصی را به دنبال نداشته و تنها هنگامی که خون فرد مورد آزمایش و ارزیابی قرار می‌گیرد، می‌توان به افزایش آن پی برد.
علل
علل شایعی که قابلیت افزایش میزان پروتئین خون را دارند عبارت‌اند از:
- بیماری‌های مغز استخوان
- میلوما
- آمیلوئیدوز
- عارضه‌ای تحت عنوان MGUS
- بیماری‌های التهابی مزمن
- ایدز/HIV
- دهیدراتاسیون (این مورد سبب افزایش کاذب غلظت پروتئین‌های پلاسما می‌گردد)
لازم به ذکر است، رژیم غذایی غنی از پروتئین در شرایط فیزیولوژیک نباید غلظت پروتئین‌های خون را افزایش دهد.
همانطور که اشاره شد افزایش میزان پروتئین‌های خون به خودی خود بیماری محسوب نمی‌گردد و هنگام بررسی‌های آزمایشگاهی کشف می‌گردد. بطور مثال، این عارضه در افرادی که مدت طولانی در معرض کم‌آبی قرار گرفته‌اند مشهود است. این بدان معناست که فرد از بیماری خاصی رنج نبرده و تنها پروتئین‌های پلاسمای وی به سبب کمبود آب تغلیظ شده‌اند.
پروتئین‌ها متعددی در گردش خون ممکن است هنگامی که بدن در حال مبارزه با عفونت‌ها و سایر عوامل بیگانه است افزایش یابند. بطور مثال افرادی که از بیماری‌های مغز استخوان همانند (multiple myeloma) رنج می‌برد، پیش از نمایش هرگونه نشانه‌ی دیگری با افزایش تولید پروتئین‌های پلاسما روبرو می‌شوند.
نقش پروتئین‌ها
پروتئین‌ها مولکول‌های درشت و پیچیده‌ای بوده که برای عملکرد صحیح تمامی بافت‌ها و سلول‌های بدن الزامی می‌باشند. این مواد در بسیاری از مکان‌های بدن ساخته شده به جریان خون آزاد می‌شوند.
پروتئین‌ها انواع متنوعی را شامل می‌شوند. بطور مثال آلبومین، آنتی‌بادی‌ها و اغلب آنزیم‌ها. همچنین این بیومولکول‌ها عملکرد‌های گوناگونی نیز داشته که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- مبارزه با عوامل بیگانه
- تنظیم عملکرد‌های بدن
- ساخت ماهیچه
- انتقال دارو‌ها و سایر مواد در سرتاسر بدن
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که پزشک شما افزایشی در میزان پروتئین‌های خونتان حین بررسی‌های بالینی و آزمایشگاهی مشاهده نمود، ممکن است درخواست انجام آزمایش‌های دیگری به منظور ریشه‌یابی علت بکند.
آزمایش کامل پروتئین قابلیت اندازه‌گیری میزان و غلظت پروتئین‌های خون را دارد. سایر تست‌ها توانایی ریشه‌یابی علت موضوع را خواهند داشت. به‌طور مثال مغز استخوان و یا کبد. روش الکتروفورز پروتئین‌های سرمی به‌منظور اندازه‌گیری مقادیر تک‌تک پروتئین‌های سرمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این متد قابلیت شناسایی مولکولی که عامل افزایش در پروتئین‌های خونی فرد شده است را دارد. پزشک شما در صورتی که احتمال وجود بیماری‌های مغز استخوانی را بدهد، ممکن است درخواست انجام آزمایش SPEP را از بیمار خود بکند.
