انتشار این مقاله


دانشمندان برای اولین بار تولد یک ستاره نوترونی را به چشم دیدند

تولد ستاره نوترونی پدیده‌ای بود که ستاره شناسان پس از انفجار یک ستاره‌ی عظیم برای اولین بار مشاهده کردند.

وقتی که نابودی خشونت آمیز یک ستاره‌ی عظیم بجای انفجار با یک سوت کشیدن همراه شد، ستاره شناسان نمی دانستند که چه چیزی در انتظارشان است. حال معلوم می‌شود که این مرگ عجیب مصادف با یک پدیده ی کیهانی است که تا بحال مشابه آن را ندیده‌اند: تولد ستاره نوترونی . دو باقیمانده از ستاره ی مرده که در یک مارپیچ مرگ به هم قفل شده‌اند.

تولد ستاره نوترونی که به iPTF 14gqr معروف بود برای اولین بار در اکتبر ۲۰۱۴، در حومه‌ی یک کهکشان مارپیچی که حدود ۹۲۰ میلیون سال نوری با ما فاصله دارد، اتفاق افتاد. این رخداد از هم پاشیدگی هسته‌ی یک ابر نواختر بود که مشابهش تا آن هنگام رویت نشده بود.


بیشتر بخوانید: شاید ضعف انرژی تاریک دلیل آن باشد که ابرنواخترها ما را نکشته‌اند!


برای تبدیل یک ستاره به ابر نواختر یا انفجار خیره کننده‌‌ی آن لازم است که ستاره جرمی حداقل ۸ برابر خورشید داشته باشد. در پایان عمر آن ستاره سوختش تمام می‌شود. هسته‌اش به سرعت از هم می‌پاشد، به همین شیوه موجی تولید می‌شود که باعث انفجار قسمت بیرونی ستاره می‌شود.

همانگونه که می‌توانید تصور کنید، وقتی که انفجار بزرگی روی می‌دهد، اساسا انفجاری در جرمی چندین برابر خورشید به وقوع می‌پیوندد که مواد با ارزش زیادی را در فضا پخش  خواهد کرد. اما در iPTF 14gqr این اتفاق روی نداد. انفجار آن چنان ضعیف بود که مواد پخش شده تنها پنج برابر خورشید بود.

Mansi Kasliwal ستاره شناس Caltech گفت:

ما از هم پاشیدگی هسته ی این سیاره را مشاهده کردیم، اما انفجار آن با پراکنده ساختن مقدار کمی از ماده همراه بود.

ما این را یک ابر نواختر ناپیوسته می‌نامیم که از مدتها قبل وجود آن‌ها پیش بینی شده است. این اولین بار است که به صورت قاطعانه مشاهده کرده‌ایم که فروپاشی هسته از یک ستاره‌ی عظیم، ذرات زیادی را پراکنده نکرده است.

با این حال این متلاشی شدن چندان هم بی ضایعه نبود. ستاره بایستی آن قدر جرم داشته باشد که برای از بین رفتن هسته‌ی آن کافی باشد. پس اگر در ابر نواختر پس زدن کافی وجود نداشته باشد، ممکن است مجبور شود به مکان دیگری برود.

تیم تحقیقاتی بر اساس جرم و استحکام ابر نواختر یک ستاره که قبلا به آن توجه نشده بود یا اطلاعاتی که از ستاره‌ای مانند کوتوله سفید، سیاه چاله یا ستاره نوترونی دیگری بدست آمده بود، استنتاج کردند که ستاره بسیاری از مواد را قبل از تشکیل ابر نواختر از دست داده بود.

این به عنوان یک سناریوی قابل قبول مطرح است که همراه با یک ستاره‌ی هلیومی شاهد تولد ستاره نوترونی خواهیم بود و در واقع تیم تحقیقاتی دریافتند که یک بسته‎‌ی غنی شده‌ی هلیومی در اطراف ستاره وجود دارد و به دنبال مرگ آن در اثر پراکنده شدن از بین می‌رود.


بیشتر بخوانید: احتمالاً رد اولین ستاره‌های جهان را یافته‌ایم


این ها نشان می‌دهد همه‌ی قسمت‌های ستاره بجز لایه‌ی نازکی از هلیوم از همدیگر جدا شده که باعث تبدیل آن به ابر نواختر می‌شود. سپس این مواد پس از متلاشی شدن نهایی ستاره به فضا پراکنده می‌شوند.

این یک تصویر واضح از تولد ستاره نوترونی است. و آن‌چه که بسیار هیجان انگیز است، مرگ دوستاره‌ی نزدیک به هم است. ارسال امواج گرانشی در طول فضا نشانگر این است که دو ستاره در نهایت به هم برخورد می‌کنند.

کی؟؟؟ نمی‌دانیم. آن‌چه که می‌دانیم این است که اگرچه این اولین اتفاق خارق‌العاده در رابطه با ابرنواختر است که توسط ستاره شناسان مشاهده شده است اما احتمالا بسیار پدیده‌ی شایعی است و اینکه چرا قبلا آن را مشاهده نکرده‌ایم به دلیل سرعت بالای آن است.

محققان در مقاله‌ی خود این چنین اظهار کردند که:

این انفجارها احتمالا برای نشان دادن تنها کانال برای شکل گرفتن سیستم ستاره نوترونی-ستاره نوترونی و ستاره نوترونی-سیاه چاله هستند که به اندازه‌ی کافی برای ادغام سن جهان و تولید سیگنال تماسیِ گرانشی و الکترومغناطیسی قابل مشاهده، فشرده هستند.

با توجه به این که تنها بخش کوچکی از سیستم‌های تولید شده توسط این انفجارها در آن زمان ادغام خواهند شد، سرعت این انفجارها باید بیشتر از میزان ادغام آن‌ها باشد.

چنور مرتضی


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید