دورین بوید اولین باری که نشانههای بردهداری روی زمین را از فضا دید به یاد میآورد. تصویری ماهوارهای مربوط به سال ۲۰۱۷ از ایالت راجاستهان هند یک بیضی قهوهای را نشان میداد که شبیه میدان خاکی بک مدرسه بود. ولی هیچ چیز معصومانهای در آن دیده نمیشد: او فهمید که یک کورهی آجرپزی مشاهده کرده است، یکی از دههزار کورهی آجرپزی در جنوب آسیا که با کار اجباری اداره میشوند. بوید، مدیر برنامهی دادهها در Rights Lab دانشگاه ناتینگهام، به فکرش رسید تا از این تصاویر برای کمک به تعیین آمار این کورهها استفاده کند و آنها را به منظور هدف قرار دادن بردهداران در اختیار سازمانهای مسئول قرار دهد.
ما قادر به مشاهدهی مستقیم بردهداری نیستیم، ولی میتوانیم آن را استنتاج کنیم.
افزایش ناگهانی تعداد ماهوارههای رصدکنندهی زمین، همراه با ارتقای الگوریتمهای تفسیرکنندهی انبوه دادهها، بردهداری مدرن را تحت نظر قرار داده است. هفتهی پیش، در یک کنفرانس در نیویورک که حامی مالی آن دانشگاه سازمان ملل بود، دانشمندان علوم رایانهای، متخصصان امور بردهداری و استراتژیستهای سیاسی آخرین کوششها در زمینهی خود و راههای ابتکاری همکاری با یکدیگر را ارائه کردند.
بر اساس آمار سازمان بینالمللی کار، مستقر در ژنو، در حال حاضر نزدیک به ۴۰.۳ میلیون نفر در بند زندگی میکنند. با این که رقم بزرگ است، ولی پیدا کردن آن دشوار میباشد. افرادی که در بند کار اجباری زندگی میکنند، معمولاً از چشم مراجع منطقهای پنهانند. اگرچه، بر اساس تخمین بوید، یک سوم کل بردهداریهای روی زمین را میتوان از فضا دید؛ کورهها، معادن غیرقانونی و کمپهای موقتی فرآوری ماهی از جمله جاهایی است که باید تحت نظر قرار بگیرند.
طی تلاشهای سال ۲۰۱۵، DigitalGlobe که ماهوارههای رصد زمین آن قسمت اعظم اطلاعات را برای Google Earth فراهم میکند، کاربرانی برای تمرکز روی تصاویر دریاچهی ولتا در غنا استخدام کرد؛ جایی که به نظر متخصصان، مشکوک به وادار کردن کودکان به کار اجباری ماهیگیری بود. تلاشها برای شناسایی قایقها در این دریاچهی بزرگ انجام گرفت و در کل، ۹۰,۰۰۰ کاربر ۸۰,۰۰۰ قایق، ساختمان و قفس ماهی را تشخیص دادند.
بوید هماکنون در حال بهره گرفتن از هوش مصنوعی برای سرعت بخشیدن به جستجوست. او و همکارانش در Rights Lab در یک پروژهی آزمایشی با استفاده از جمعسپاری جستجوگران بصری کورههای آجرپزی را شناسایی میکنند. شکل بیضوی اجاقهای بزرگ، گاهی با طول ۱۵۰ متر، و دودکشهای آنها را میتوان تشخیص داد؛ حتی از فضا! اصلاً امکان ندارد این تصاویر چیزی جز کورههای آجرپزی باشند.
بوید پس از شناسایی کورهها توسط نمونههای علامتگذاری شده انسانی، از الگوریتمهای یادگیری ماشین استفاده کرده است. ماه گذشته، در ژورنال Remote Sensing، او و همکارانش گزارش کردند که الگوریتمهای مورد نظر توانسته ۱۶۹ مورد از ۱۷۸ کورهی موجود در دادههای Google Earth را در راجاستهان شناسایی کند. البته ۹ مورد مثبت کاذب هم در کار بود.
شرکت دیگری به نام Planet صد و پنجاه ماهوارهی کوچک دارد که روزانه تصاویر زیادی از تمامی عوارض روی زمین تهیه میکنند. وضوح این تصاویر از تصاویر DigitalGlobe پایینتر است، ولی آنقدر زیاد است که میتوان با آنها، تغییرات زمانی را هم لحاظ کرد. اندرو زولی، معاون ابتکارات Planet در نیویورک میگوید:
ما هر روز تمامی ساختمانها، میادین، معادن و جنگلها را در دید داریم.
با دادههای Planet، بوید و سازمان مافوق او برنامهی بازرسی نشانههای سریعالحرکت بردهداری را به راه انداختند. از فضا میتوان یک مزرعهی پنبه را در ترکمنستان مشاهده کرد و بر اساس سرعت برداشت محصول، میشود گفت که این برداشت، کار دست است یا کار ماشین. در سانداربانز، ناحیهای بین هند و بنگلادش، پرورشگاههای میگو و کمپهای فرآوری ماهی از نیروی کار برده استفاده میکنند؛ آنها را هم میتوان از فضا دید.
Rights Lab همچنین برنامه دارد تا از اطلاعات ماهوارهای در قسمتهای دیگر این طیف نیز استفاده کند. ماهوارهی Sentinel-1 آژانس فضایی اروپا از رادار برای اندازهی گیری تغییرات جزئی در ارتفاع استفاده میکند که میتواند فرونشست تونلهای کار غیرقانونی را تشخیص دهد. ماهوارهی Sentinel-2 که فرکانس نور فروسرخ را شناسایی میکند، میتواند عملیاتهای معدنی را بر اساس بازتاب مواد معدنی جدید تشخیص دهد.
راهحلهای پروازی با ارتفاع بالا، حتی آنهایی که هوشمند هستند نیز به هیچ وجه کاربرد ندارند. سازمانهای دیگر باید کار شناسایی را از فضا به عکسالعملهای روی زمین تبدیل کنند. و حتی قبل از تحلیل، محققان باید بدانند که دنبال چه چیزی میگردند. “اگر اطلاعات موضعی نداشته باشیم، این تصاویر به درد نمیخورد”.