کالاآزار (لشمانیوز احشایی) یک بیماری آهسته پیش رونده بومی است که توسط انگلی تک سلولی از گونه لشمانیا ایجاد می شود. این انگل به طور عمده سیستم رتیکلواندوتلیال را آلوده می کند و ممکن است به فراوانی در مغز استخوان، طحال و کبد یافت شود
لشمانیوز پوستی بعد از کالاآزار (PKDL)
لشمانیوز پوستی بعد از کالاآزار، وضعیتی است که انگل Leishmania donovani به درون سلول های پوستی نفوذ می کند. انگل در آنجا مانده و گسترش می یابد و به صورت ضایعات پوستی ظاهر می شود. اخیرا اعتقاد بر این است که PKDL ممکن است بدون عبور از مرحله احشایی ظاهر شود. با این حال، هنوز اطلاعات کافی در مورد روند PKDL وجود ندارد.
علائم کالاآزار
- تب متداول یا متناوب با افزایش درجه حرارت مضاعف
- از دست دادن اشتها، رنگ پریدگی، کاهش وزن همراه با لاغری تدریجی
- ضعف
- خشکی پوست، کم پشت شدن و زبری و نازکی موها. افراد با پوست رنگ روشن، پس از ابتلا به بیماری رنگ پوست، پاها، دست ها، شکم و چهره شان خاکستری مانند می شود. این علائم باعث نامیده شدن بیماری به نام “کالاآزار” که در هندی به معنی تب سیاه است، شده است.
- آنمی (سریع گسترش می یابد)
- اسپلنومگالی (طحال بزرگ می شود و به طور معمول نرم و غیرحساس به لمس است)
- کبد نیز بزرگ می شود ولی نه به اندازه طحال. سطح صاف و نرمی داشته و لبه تیزی دارد.
علل ایجاد کالاآزار
علت ایجاد لشمانیوز ها، پشه خاکی است. پشه خاکی ها حشرات کوچکی هستند که یک چهارم اندازه یک مگس را دارند. طول بدن یک پشه خاکی حدود ۱.۵-۳.۵ میلی متر است.
پشه خاکی ها در رطوبت نسبی بالا، هوای گرم، آب زیرزمینی زیاد و فراوانی پوشش گیاهی زاد و ولد می کنند. این پشه ها در شرایط مطلبو خرداقلیم در مکان هایی با مواد آلی فراوان زاد ولد میکنند تا غذای لاروها تامین شود.
این حشرات حساس به محیط، آسیب پذیر بوده و نمی توانند در محیط خشک دوام بیاورند.
پیشگیری از کالاآزار
واکسن یا داروهای پیشگیری کننده ای برای لشمانیوز احشایی وجود ندارد. موثرترین روش برای پیشگیری از عفونت، محافظت دربرابر گزش پشه خاکی است. برای کاهش خطر گزیده شدن ،توصیه های زیر را جدی بگیرید:
بیرون از خانه:
از فعالیت در فضای باز بخصوص از غروب تا سپیده دم (زمانی که پشه خاکی ها بیشترین فعالیت را دارند) بپرهیزید. هنگامی که در خارج از منزل (یا محیط های محافظت نشده) حضور دارید: میزان پوست درمعرض هوای آزاد(مقداری که پوشانده نمیشود) را به حداقل برسانید. تاحدی که بتوانید تحمل کنید، پیراهن های آستین بلند، شلوار و جوراب بلند بپوشید و پیراهنتان را زیر شلوار بیندازید.
مواد دافع حشرات را به پوستی که پوشانده نشده و زیر انتهای آستین پیراهن و پای شلوار بزنید. طبق دستورالعمل روی برچسب ماده دافع حشره عمل کنید. موثرترین مواد دافع، موادی هستند که ماده شیمیایی DEET را دارند.
داخل خانه:
- در مکان هایی که به خوبی غربالگری شده اند و تهویه هوای مطبوع دارند بمانید.
- بدانید که پشه های خاکی از مگس کوچکتر هستند و بنابراین می توانند از سوراخ های کوچکتر رد شوند.
- مکان زندگی یا جای خواب را برای کشتن حشرات، با ماده حشره کش اسپری کنید. اگر در مکانی که به خوبی غربالگری نشده یا تهویه هوای نامطبوع دارد زندی می کنید، از توری تخت استفاده کنید و لبه آن را زیر تشک محکم کنید.
- در صورت امکان از توری هایی استفاده کنید که با حشره کش خیس شده یا اسپری شده اند. همین روش را می توان برای غربالگرها، پرده ها، ملافه ها و لباس ها به کار برد. (پس از ۵ بار شست و سوی لباس ها، این کار باید تکرار شود)
