محققان، یک آزمایش جدید را طراحی کرده‌اند که می‌تواند شدت بیماری التهابی روده را پیش‌بینی کند. این آزمایش می‌تواند به ایجاد برنامه‌های درمانی اختصاصی‌تر در آینده کمک کند.
بیماری التهابی روده (IBD) اصطلاحی است که پزشکان برای توصیف التهاب مزمن مجرای گوارشی از آن استفاده می‌کنند.
بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، %۱.۳ از بزرگسالان ایالات متحده مبتلا به IBD هستند.
انواع IBD شامل بیماری Crohn’s و کولیت زخم‌دهنده است. بیماری Crohn’s مخاط لوله‌ی گوارشی را درگیر می‌کند و کولیت زخم‌دهنده، مخاط روده‌ی بزرگ و رکتوم را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
علائم بیماری Crohn’s و کولیت زخم‌دهنده بسته به شدت التهاب مکن است متفاوت باشد؛ ولی این علائم معمولا شامل اسهال، درد شکمی، خستگی و کاهش وزن است.
داروهای زیادی می‌تواند علائم IBD را درمان و از عود آن جلوگیری کند؛ ولی در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای آن وجود ندارد. هر چقدر التهاب شدیدتر باشد، داروهای قوی‌تری نیاز است و برخی از این داروها می‌توانند اثرات جانبی ناخوشایندی داشته باشند.
به همین دلیل، محققان مشتاق اند راه‌هایی را بیایند تا پیش‌بینی کنند دوره‌ی بیماری چگونه پیشرفت خواهد کرد و به کمک آن، گزینه‌های درمانی بهتری بیایند. با این حال، تا به امروز، این روش امکان‌پذیر نبوده است.
توسعه‌ی یک آزمایش پیش‌آگهی جدید
قبلا، محققان در کمبریج بریتانیا، اثبات کردند که می‌توان از یک اثر ژنتیکی در سلول‌های T CD8 (نوعی از سلول‌های ایمنی) برای پیش‌بینی شدت IBD استفاده کرد. با این حال، این آزمایش عملی نبود؛ زیرا جدا کردن سلول‌های T CD8 و شناسایی این اثر، پیچیده بود.
به دنبال آن، دانشمندان دانشگاه کمبریج بریتانیا روی توسعه‌ی یک آزمایش (با ستفاده از اثر سلول‌های T CD8) تمرکز کردند؛ با این تفاوت که از تکنولوژ‌های در دسترس کمک گرفتند.
محققان از یک دستگاه و یک آزمایش کامل خون به نام “واکنش زنجیره‌ی پلیمرازی کمی” (qPCR) استفاده کردند. آن‌ها یافته‌های خود را در مجله‌ی Gut به چاپ رسانده‌اند.
qPCR یک ابزار معمول در بسیاری از سیستم‌های مراقبت بهداشتی و آزمایشگاه‌های تحقیقاتی است. با استفاده از این تکنیک، محققان توانستند اثرات ژنتیکی را شناسایی کنند و تشخیص دهند بیماری IBD در یک فرد، خفیف است یا شدید.
به محض این که این آزمایش آماده‌ی اجرایی شدن بود، محققان یافته‌های خود را در بیش از ۱۲۰ نفر مبتلا به IBD از سراسر بریتانیا تایید کردند.
دکتر James Lee که نویسنده‌ی مشترک اول این مطالعه است، توضیح می‌دهد که به کار بردن این فرآیند چقدر می‌تواند ساده باشد:
آزمایش ما با استفاده از این تکنولوژی ساده که تقریبا در هر بیمارستانی در دسترس است، به دنبال یک مارکر زیستی (در واقع یک اثر پزشکی) است تا شناسایی کند کدام بیماران مبتلا به IBD خفیف هستند و کدام یک بیماری جدی‌تری دارند؟
در ادامه، دکتر Lee می‌گوید:
اگر فردی احتمالا مبتلا به IBD خفیف باشد، تمایل ندارد داروهای قوی با اثرات جانبی ناخوشایند را مصرف کند. اما به طور مشابه، اگر فردی احتمالا شکل پیش‌رونده‌تری از بیماری را دارد، شواهد توصیه می‌کند که هر چقدر زودتر بهترین درمان‌های در دسترس را بر روی او اعمال کنیم، بهتر می‌توانیم بیماری او را کنترل کنیم.
تغییر از یک رویکرد همگانی به سمت یک رویکرد اختصاصی
محققان می‌گویند که این آزمایش، مارکرهای زیستی سرطان را می‌سنجد که می‌تواند منجر به ابداع درمان‌های جدید شود.
یک شرکت با بنیان‌گذاری پروفسور Ken Smith (نویسنده‌ی ارشد این مطالعه) تحت حمایت Cambridge Enterprise (شعبه‌ای از دانشگاه کمبریج) ، امروزه در حال تمرکز بر توسعه‌ی یک آزمایش جدیدتر است.
پروفسور Smith می‌گوید:
IBD می‌تواند یک بیماری بسیار ناتوان کننده باشد؛ ولی این آزمایش جدید می‌تواند به ما کمک کند تا گزینه‌های درمانی را تغییر دهیم و از یک رویکرد همگانی، به سمت یک رویکرد اختصاصی برای درمان بیماران حرکت کنیم.
Helen Terry، مدیر تحقیقات در موسسه‌ی Crohn’s & Colitis بریتانیا، این رویکرد جدید را واقعا هیجان‌انگیز می‌داند. او توضیح می‌دهد که مطالعه‌ی اخیر، حاصل تجمع یک دهه تحقیقات پزشکی است و می‌تواند به شدت زندگی افراد مبتلا به IBD را تغییر دهد.
هم‌چنین تیم پژوهشی، ارتباط کار خود را با مطالعه‌ی موردی زیر نشان می‌دهد. این ارتباط بیان می‌کند که چگونه یک فرد می‌تواند از این آزمایش پیش‌آگهی جدید و رویکرد شخصی‌تر برای درمان استفاده کند.
یک خانم ۳۱ ساله در زمان ۱۴ سالگی خود، تشخیص بیماری Crohn’s را دریافت کرد. او تحت جراحی برش روده قرار گرفت؛ ولی علائم او مجددا عود کرد. درمان‌های مختلف با شکست مواجه شدند و او با اثرات جانبی داروها مواجه بود که باعث شده بود مدام در بیمارستان پذیرش شود.
این بیمار با یک روده‌ی بسیار آسیب‌دیده در سن ۲۰ سالگی، نیاز به یک جراحی دیگر داشت که به دنبال آن باید داروهای بیشتری مصرف می‌کرد.
محققان کمبریج معتقدند که یک آزمایش پیش‌آگهی می‌توانست به این خانم کمک کند تا در مورد روند بیماری خود آگاه‌تر باشد و زودتر شروع به مصرف داروهای قوی‌تر کند.
