عوامل خطر قابل کنترل و غیرقابل کنترل ابتلا به اختلال وسواس اجباری (OCD)

وسواس فکری-عملی یا OCD از جمله اختلالات شایع روانی است که عوامل خطر متعددی احتمال ابتلا به آن را افزایش می‌دهد.

عوامل خطر وسواس فکری-عملی که قابل کنترل نیستند

سن: سنین بالا خطر زیادی در ابتلا به OCD دارند. اما در سنین جوانی احتمال ابتلا به وسواس فکری-عملی کمتر است.

رخدادهای زندگی: اتفاقات استرس‌زا، به خصوص اتفاقاتی که ماهیتی دردناک دارند و در سال‌های جوانی رخ داده باشند، احتمال خطر ابتلا به وسواس فکری-عملی را افزایش خواهند داد. به عنوان مثال؛ سوء استفاده جنسی و جسمی در این گروه قرار می‌گیرند.

بیماری روانی: ابتلا به دیگر انواع بیماری‌های روانی به خصوص اختلالات اضطرابی نیز یکی دیگر از عوامل خطر ابتلا به OCD است. این ارتباط پیچیده است با این حال در برخی افراد، ابتلا به وسواس فکری-عملی، خود عامل خطری برای ابتلا به سایر اختلالات روانی است.

عوامل خطر قابل کنترل

مصرف دارو: مصرف دارو با تغییر سطح انتقال‌دهنده‌های عصبی، خطر ابتلا به وسواس فکری-عملی را افزایش می‌دهد. هم‌چنین با افزایش موقعیت‌های استرس‌زا مثل بحث با والدین، اشکال در محل کار و مشکلات قانونی به صورت غیرمستقیم منجر به OCD خواهد شد.

وضعیت ازدواج: تجرد عامل خطر ابتلا به وسواس فکری-عملی است. تأثیر مستیقیم یا غیرمستقیم آن هنوز مشخص نشده است زیرا ممکن است علایم ناتوان‌کننده‌ی OCD، عامل عدم کشل‌گیری روابط مناسب برای شخص باشد. از طرفی دیگر، ازدواج، تحمل موقعیت‌های استرس‌زای زندگی را تسهیل خواهد کرد و خطر ابتلا به وسواس فکری-عملی را کاهش می‌دهد.

وضعیت شغلی: یکی دیگر از عوانل خطر ابتلا به OCD، بی‌کار بودن است. اما مانند تجرد، بی‌کاری نیز ممکن است هم علت و هم معلول ابتلا به وسواس باشد.