احساسات میتواند نقش مهمی در نحوهی تفکر و رفتار ما داشته باشد. احساساتی که هر روز داریم میتواند ما را وادار به انجام اقدامی کند و بر تصمیماتی که دربارهی زندگی خود میگیریم، چه بزرگ و چه کوچک، تاثیر بگذارد. برای درک درست و واقعی احساسات، مهم است که سه جزء اصلی احساسات را درک کنید.
احساسات سه قسمت دارد:
- جزء ذهنی (چگونگی تجربه احساسات)
- جزء فیزیولوژیک (چگونگی واکنش بدن به احساسات)
- جزء بیانگر (چگونگی رفتار شما در پاسخ به احساسات)
این عناصر مختلف میتوانند در عملکرد و هدف پاسخهای احساسی شما نقش ایفا کنند.
احساسات میتوانند کوتاهمدت مانند دلخوری از همکار، یا بلندمدت مانند تحمل ناراحتی ناشی از جدایی باشد. اما دقیقا چرا احساسات را تجربه میکنیم؟ آنها چه نقشی دارند؟
احساسات میتواند در انجام کاری به ما انگیزه دهد
هنگامی که با یک تست اعصابخردکن روبهرو میشوید، ممکن است درمورد اینکه آیا عملکرد خوبی خواهید داشت و این تست چه تاثیری بر نمرهی نهاییتان خواهد داشت، احساس نگرانی زیادی داشته باشید. به دلیل این پاسخهای احساسی، ممکن است بیشتر مطالعه کنید. از آنجایی که احساسات خاصی را تجربه کردهاید، انگیزه برای انجام عمل و کاری مثبت برای افزایش شانس کسب نمرهی خوب دارید.
همچنین، ما تمایل به انجام اقدامات خاص برای تجربه احساسات مثبت و به حداقل رساندن احتمال احساسات منفی داریم. به عنوان مثال، ممکن است به دنبال فعالیتهای اجتماعی یا سرگرمیهایی باشید که به شما احساس شادی، رضایت و هیجان بدهد. از طرفی دیگر، از موقعیتهایی که ممکن است منجر به کسالت، ناراحتی و اضطراب شود، دوری میکنید.
احساسات به ما کمک میکند زنده بمانیم، رشد کنیم و از خطر دوری کنیم
چارلز داروین معتقد بود که احساسات سازگاری است که به انسانها و حیوانات اجازهی بقا و تولیدمثل میدهد. وقتی عصبانی هستیم، احتمالا با منبع ناراحتی و آزردگی روبهرو میشویم. وقتی ترس را تجربه میکنیم، بیشتر احتمال دارد از تهدید فرار کنیم. وقتی احساس عشق میکنیم، ممکن است به دنبال همسر و تولیدمثل باشیم.
احساسات با ایجاد انگیزه برای عملکرد سریع و انجام اقداماتی که شانس بقا و موفقیتتان را به حداکثر برساند، نقش سازگاری و تطبیقی در زندگیمان دارد.
احساسات میتواند به ما در تصمیمگیری کمک کند
احساسات در تصمیمگیریمان تاثیر عمدهای دارد؛ از انتخاب صبحانه گرفته تا انتخاب نامزد در انتخابات سیاسی.
همچنین، محققان دریافتهاند که افراد مبتلا به انواع خاصی از آسیبهای مغزی که بر توانایی آنها در تجربه احساسات تاثیر میگذارد، توانایی کمتری در تصمیمگیری خوب دارند.
حتی در شرایطی که معتقدیم تصمیماتمان خالصانه از روی عقل و منطق گرفته میشوند، احساسات نقش اساسی دارد. همچنین نشان داده شده است که هوش هیجانی یا توانایی ما در درک و مدیریت احساسات نقش مهمی در تصمیمگیری دارد.
احساسات به دیگران اجازه میدهد ما را درک کنند
هنگامی که در تعامل با افراد دیگری هستیم، مهم است که برای کمک به آنها در درک آنچه احساس میکنیم، سرنخهایی بدهیم. این سرنخها میتواند بیانگر احساسات از طریق زبان بدنی باشند، مانند انواع مختلف حالات صورت که در ارتباط با احساسات خاصی است که تجربه میکنیم.
در موارد دیگر، ممکن است مستلزم بیان مستقیم احساساتمان باشیم. وقتی به دوستان یا اعضای خانواده میگوییم که احساس خوشحالی، ناراحتی، هیجان یا ترس میکنیم، به آنها اطلاعات مهمی میدهیم که میتوانند در اقدامات خود استفاده کنند.
احساسات به ما اجازه میدهد دیگران را درک کنیم
درست همانطور که احساسات ما اطلاعات ارزشمندی را برای دیگران ارائه میدهد، بیانات احساسی اطرافیانمان نیز اطلاعات اجتماعی زیادی به ما میدهد. روابط اجتماعی بخش مهمی از زندگی و روابط روزمرهی ماست. داشتن توانایی تفسیر و پاسخ به احساسات دیگران ضروری است و این امکان را به ما میدهد تا پاسخ مناسبی بدهیم و روابط عمیقتر و معنادارتری را با دوستان، خانواده و عزیزانمان برقرار کنیم. همچنین این امکان را میدهد که در موقعیتهای اجتماعی مختلف بهطور موثری ارتباط برقرار کنیم.
چارلز داروین از اولین محققانی بود که بهطور علمی احساسات را مطالعه کرده است. وی اظهار داشت که نمایش احساسات همچنین میتواند نقش مهمی در ایمنی و بقا داشته باشد. اگر با حیوانی مواجه شدید که هیس هیس میکند یا آب دهانش سرازیر شده است، این به وضوح نشان میدهد که موجودی عصبانی و در حالت تدافعی است و باعث میشود عقبنشینی کرده و از خطر احتمالی دوری کنید.
درک نمایش احساسی دیگران اطلاعات روشنی درمورد چگونگی پاسخگویی در موقعیتهای خاص به ما میدهد.
همانطور که میدانید، احساسات اهداف متنوع و گستردهای دارد. احساسات میتواند زودگذر، دائمی، قدرتمند، پیچیده و حتی تغییردهندهی زندگی باشد. احساسات به ما در انجام روشهای خاص انگیزه میدهد و ابزار و منابعی را که برای تعامل معنادار در دنیای اجتماعی نیاز داریم، در اختیارمان قرار میدهد.