دکتر کیانوش جهانپو، در گفت و گو با وبدا، درمورد تبلیغات خواص درمانی و واقعیت فواید قارچ گانودرما، عنوان کرد: قارچ گانودرما از هزاران سال پیش در طب سنتی آسیای شرقی مورد استفاده بوده است.
در چین به عنوان نمادی از سلامتی و طول عمر به همراه شادی و اقبال در زندگی، بیش از ۲۰۰۰ سال است که برای درمان های پزشکی استفاده می شده است.
وی با بیان اینکه در باور چینیان باستان نوشیدن معجونی از قارچ گانودرما، جاودانگی و طول عمر را به ارمغان می آورد، افزود: امروزه با سیر افزایش یابندهای از بیماران مبتلا به بیماری های غیرواگیر، مزمن و صعب العلاج مواجه هستیم که ممکن است با درمان های موجود قابل کنترل یا درمان نباشند و افرادی که مبتلا به این بیماری ها هستند، طبعا برای مبارزه و درمان با آن به هر دارو یا کاری که ممکن است در متوقف کردن پیشرفت بیماری یا کم کردن عوارض دارویی، اثرگذار باشد، روی آورند.
وی افزود: قارچ گانودرما لوسیدوم نیز از این دسته است و یک فرآورده غذایی یا طبیعی است که توسط پزشکان و طبیبان سنتی در شرق آسیا تجویز و استفاده میشود، اما سطح شواهد و مدارک موجود از اثربخشی این قارچ و فرآورده های طبیعی مشتق از آن در سطح بالایی از نظر علمی نیست و در سطح insufficient evidence یا “شواهد ناکافی” قرار می گیرد.
رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: تبلیغات زیادی مبنی بر اثربخشی این قارچ در پیشگیری یا درمان برخی بیماری ها در فضای مجازی منتشر می شود که اغلب آنها، اغواگرانه و نادرست است.
دکتر جهانپور گفت: صرفا تعداد انگشتشماری از کارآزماییهای پیشبالینی گزارش کردهاند که گانودرما لوسیدوم حاوی مواد ضدسرطانی و تقویت کننده سیستم ایمنی است، این در حالی است که هنوز مطالعه مروری نظاممندی که به بررسی سودمندی گانودرما در درمان سرطان پرداخته باشد، وجود ندارد.
وی توضیح داد: گانودرما توسط طبیبان سنتی چینی به منظور تقویت سیستم ایمنی تجویز میشود و مطالعات مروری تحقیقات بالینی هم گزارشاتی مبنی بر اینکه گانودرما لوسیدوم احتمالا میتواند به عنوان یک ضدتومور مفید واقع شود، وجود دارد اما این اطلاعات پراکنده است و برای اعلام نظر قطعی نیاز به مطالعاتی نظاممند وجود دارد.
آنچه که در مطالعات تاکنون حاصل شده، این است که گانودرما با افزایش درصد لنفوسیتهای CD3؛ CD4 و CD8 احتمالا میتواند سیستم ایمنی را تقویت کند. همچنین سلولهای کشنده (NK-cell) که وظیفه دفاع از بدن را در برابر عوامل بیگانه دارند نیز تا حدودی بدنبال مصرف این قارچ افزایش مییابند.
رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت با بیان اینکه در مرور مقالات موجود با محدودیتهایی در نتایج نیز مواجه هستیم، افزود: اول آنکه اغلب این مطالعات کوچک و از نظر روششناسی نامناسبند، دوم آنکه اغلب مطالعات و شرکتکنندگان چینی هستند و بنابراین، نتایج به مقدار زیاد تحت تاثیر، قلمداد می شود.
وی ادامه داد: تحقیقات اولیه نشان میدهد احتمالا مصرف نوع خاصی از محصولات این قارچ (Ganopoly) میتواند صرفا علائم مربوط به تنگی عروق قلبی( و نه درمان) شامل درد قفسه سینه و تنگی نفس را کاهش دهد.
لازم به ذکر است مصرف محصولات این قارچ، تاثیری بر سطح قندخون در افراد با دیابت نوع دو نداشته است.
دکتر جهانپور بیان کرد: همچنین تحقیقات اولیه نشان داده که مصرف نوع خاصی از محصولات این قارچ (Ganopoly) برای ۱۲ هفته میتواند مقداری از میزان ویروس هپاتیت B را در بدن کاهش دهد و به نظر می رسد احتمالا می تواند عملکرد کبدی را در افراد مبتلا به این بیماری تا حدودی بهبود بخشد.
وی با بیان اینکه در مطالعات انجام شده، استفاده روزانه از عصاره قارچ گانودرما حتی به مدت ۱۲ هفته سطح کلسترول را در افرادی که فشار خون بالا و یا کلسترول بالا دارند، تحت تاثیر قرار نمی دهد، تصریح کرد: شواهد متناقضی در مورد اثرات قارچ گانودرما در فشار خون بالا نیز وجود دارد، ولی تحقیقات اولیه نشان می دهد که استفاده روزانه از عصاره قارچ گانودرما به مدت ۱۲ هفته، فشار خون را در افرادی که دارای اندکی فشار خون بالا هستند، کاهش نمی دهد.
با این حال، تحقیقات دیگری هست که نشان میدهد که مصرف قارچ گانودرما احتمالا تاحدودی باعث کاهش فشار خون در افراد مبتلا به فشار خون شدید میشود.
وی گفت: بنا بر مطالعات موجود، مصرف قارچ گانودرما، تومورهای ریه را کاهش نمیدهد، ولی به نظر میرسد که عملکرد سیستم ایمنی و کیفیت زندگی افراد مبتلا به سرطان ریه را تا حدی بهبود میبخشد.
وی اظهار کرد: فواید متعدد دیگری نیز برای این قارچ از قبیل تاثیر روی سایر سرطانها، دردهای عصبی، سیستم ایمنی، عفونت های ویروسی و… بیان شده که برای رد یا اثبات آن نیاز به تحقیقات بیشتری است و شواهد کافی و علمی تا کنون در اختیار نیست.
رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت بیان کرد: نکته قابل توجه اینکه مصرف مداوم پودر این قارچ در مدت زمان بیش از یک ماه احتمالا غیرایمن بوده و به همراه خطر آسیب به کبد میباشد.
وی در خصوص عوارض مصرف این قارچ افزود: همچنین مصرف گانودرما می تواند در برخی افراد منجر به خشکی مخاط دهان، گلو و بینی همراه با خارش، ناراحتی معده، خونریزی بینی، مدفوع خونی، ضایعات پوستی و تنفس هاگ این قارچ نیز میتواند منجر به بروز آلرژی شود.
دکتر جهانپور خاطرنشان کرد: هیچ گونه شواهد قابل اطمینانی مبنی بر بیخطر بودن مصرف این قارچ در بارداری و شیردهی نیز وجود ندارد. بنابراین توصیه میشود از مصرف این قارچ در این دوره اجتناب شود.
وی با اشاره به اینکه مصرف مقدار زیاد این قارچ خطر خونریزی را در افراد با اختلالات خونریزی دهنده افزایش میدهد، همچنین از مصرف آن در افراد با فشار خون خیلی پایین بهتر است اجتناب شود، گفت: دوزهای بالا از این قارچ هم ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد و حداقل ۲ هفته قبل از عمل جراحی نباید استفاده شود.
همچنین، مصرف همزمان قارچ گانودرما با داروهای ضد فشارخون نیز تداخل دارد. داروهای ضد انعقاد خون هم با گانودرما تداخل دارند و از مصرف همزمان آنها باید اجتناب شود.
وی ادامه داد: میزان مصرف مناسب از قارچ گانودرما بستگی به عوامل متعددی نظیر سن، سلامتی و شرایط دیگر دارد لکن در حال حاضر اطلاعات علمی کافی برای تعیین دوز مناسب برای قارچ گانودرما وجود ندارد.
به یاد داشته باشید که محصولات طبیعی همیشه لزوما ایمن نیستند و میزان مصرف آنها می تواند بسیار مهم باشد.
رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت در پایان تاکید کرد: گانودرما امروزه در ایران صرفا به عنوان یک فرآورده غذایی توسط چند شرکت مجوز تولید و توزیع دارد، لکن هیچگونه تجویز دارویی و درمانی برای آن تایید نشده و تبلیغاتی که در این زمینه انجام شود از زمره موارد تبلیغات کاذب و اغواگرانه به شمار می رود.