انواع مختلفی از سردردها وجود دارند که می توانند زندگی افراد را در طول شب، تحت تاثیر قرار دهند. انواع خاصی از سردردها تنها در شب اتفاق می افتند, در حالی که برخی از آنها به مراتب بیشتر احتمال دارد در طول شب و یا ساعات اولیه صبح رخ دهند.
در این مقاله, ما به بررسی انواع مختلف از سردردهایی که افراد ممکن است در هنگام شب تجربه کنند، میپردازیم.
علت اصلی سردردهای شبانه
عناوین زیر در مورد سردردهای پیش آمده در طول شب آورده شدهاند.
سردرد هیپونیک
سردردهای hypnic نادر هستند. پس از اطمینان حاصل کردن از میگرن, این نوع از سردرد شبانه اغلب در افراد بالای ۵۰ سال رخ می دهد, اگر چه این سردردها را میتوان در افراد جوان نیز مشاهده کرد. سردرد hypnic در زنان شایع تر از مردان است.
سردرد hypnic تنها در حین خواب رخ می دهد. اگر یک فرد تجربه سردرد شبانه را بیش از ۱۰ بار در ماه داشته باشد، علت آن ممکن است سردرد hypnic باشد. در بعضی موارد, سردرد hypnic می تواند پس از یک خواب روزانه نیز رخ دهد.
برخی از افراد این نوع سردرد را، “سردرد هشدار دهنده ” میدانند، زیرا این سردردها باعث بیدار شدن افراد از خواب (اغلب هنگام خواب شبانه) میشوند. در واقع ، مردم ممکن است متوجه شدهباشند که سردرد hypnic آنها را حدودا مابین ساعت ۱ صبح و ۳ صبح از خواب بیدار میکند.
علائم سردرد hypnic ممکن است شامل موارد زیر شوند:
- دردهای تکانهای
- درد در یک یا هر دو طرف سر
- دردی که ممکن است ۱۵ دقیقه تا ۴ ساعت طول بکشد، اما معمولا مدت زمان آن۳۰ الی ۶۰ دقیقه است
- افزایش حساسیت به نور و صدا
- سوزش یا اشکآلود شدن چشمها و گرفتگی بینی
- تهوع
برخی از افراد ممکن است هر شب بیش از یک سردرد hypnic را تجربه کنند.
سردرد خوشه ای
افرادی که سردرد های متعدد را تجربه میکنند، ممکن است سردرد خوشه ای داشته باشند. این ناحیه یا خوشه از سردرد, می تواند بین یک تا هشت بار در روز درگیر شود ومدت زمان آن بین ۱۵ دقیقه و ۳ ساعت میباشد. سردرد خوشه ای نیز یکی از دردناکترین انواع سردرد شبانه است.
سردرد خوشه ای معمولا در هنگام شب رخ می دهد و ممکن است باعث بیداری افراد از خواب، ۱ الی ۲ ساعت پس از به خواب رفتن شود.
محققان مطمئن نیستند علت اصلی سردرد خوشهای چیست, اما ژنتیک ممکن است بتواند پاسخگو باشد. این نوع از سردرد شبانه، معمولا در افراد بالای ۳۰ سال رخ می دهد.احتمال تجربه سردرد خوشهای در مردان و افرادی که به فراوانی به استعمال دخانیات میپردازند، بسیار بالاتر است.
سایر علتهای سردرد خوشهای:
- مصرف الکل
- رایحههای قوی, مانند دود رنگ یا حلال
- ورزش
- Overheating یا گرمای شدید
علائم سردرد خوشه ای
- سردردهای شدید سوزنی ، که می تواند ناحیه چشم و گیجگاهی را درگیر کند
- چشمهای قرمز و اشکآلود
- آبریزش بینی
- عرق کردن در ناحیهای از سر که دچار سردرد شدهاست
- بی قراری و تحریک
- سردرد که ناگهان متوقف می شود
سردرد تنشی
سردرد تنش می تواند به علت استرس, عضلات تنگ و یا خستگی رخ دهد. مردم ممکن است سردرد تنشی را در شب به علت یک روز پرتنش تجربه کنند.
علائم سردرد تنشی عبارتند از:
- دردی مبهم در هر رو طرف بدن
- دردی که احساسی مانند یک گروه محکم یا منگنه مانند در اطراف سر میدهد
- درد عضلات در گردن ، شانه ها ، و یا پشت
- تنگی در فک
- درد که بین ۲۰ دقیقه الی ۲ ساعت طول می کشد
میگرن
میگرن می تواند باعث سردرد شبانه شدید و بیدار شدن مردم از خواب شود.
با توجه به بنیاد میگرن در آمریکا ، شایع ترین زمان تجربه سردرد میگرنی، صبح اول وقت است. دلیل اصلی آن، این است که هر دارویی که جهت درمان درد تجویز میشود، اثر خود را پس از ۴ الی ۸ ساعت از دست میدهد.
به گزارش بنیاد ملی خواب، حدود ۵۰ ٪ از افراد میگرن را بین ساعت های ۴ صبح و ۹ صبح تجربه می کنند.
علائم میگرن عبارتند از:
- درد متوسط تا شدید
- تهوع
- استفراغ
- افزایش حساسیت به نور و صدا
- تغییر در بینایی ، مانند دیدن چراغ های چشمک زن یا الگوهای زیگزاگ
هر سردرد میگرنی می تواند بین ۴ الی ۷۲ ساعت طول بکشد.
تشخیص
اسکن (تصویربرداری) ممکن است به پزشک در زمینه شناسایی علت سردرد شبانه کمک زیادی بکند.
پزشک باید بتواند نوع سردرد را با استفاده از انجام معاینات فیزیکی ، گرفتن سابقه پزشکی افراد, و توجه دقیق به علائم تشخیص دهد.
اگر فرد دارای علائم دیگری است که نشان می دهد علت زمینه ای برای سردرد شبانه ممکن است وجود داشتهباشد, پزشک اقدام به انجام تستهای زیر نیز ممکن است بکند:
- آزمایش خون
- MRI یا سی تی اسکن
- تست های EEG ، برای بررسی الگوهای امواج مغزی
درمان
بخش های زیر لیستی از گزینههای پیشنهادی درمان است که بر اساس نوع سردرد شبانه فرد باید اعمال شود.
سردرد هیپونیک
برای درمان سردرد hypnic فرد می تواند قبل از خواب کافئین مصرف کند. برای افرادی که به سردرد شبانه هیپونیک مبتلا هستند، مصرف کافئین در هنگام خواب مانع از به خواب رفتن نمی شود.
در بعضی موارد, دیگر گزینه های درمان ممکن است موثرتر واقع شوند:
این گزینهها عبارتند از:
- ملاتونين
- فلناسین
- ایندومتاسین
- لیتیم کربنات
با این حال افراد دارای زخم معده باید از مصرف ایندومتاسین خودداری کنند.
همچنین, افراد مبتلا به کم آبی که از دیورتیک استفاده میکنند، یا بیماران کلیوی یا تیروئیدی، باید قبل از مصرف لیتیم کربنات با دکتر خود مشورت کنند.
سردرد خوشه ای
اگر چه در حال حاضر هیچ درمانی برای سردرد خوشه وجود ندارد, گزینه های درمان وجود دارند که برای تسکین درد توصیه میشوند. سردرد خوشه باعث تولید سریع سردرد مزمن میشودئ که بسیاری از داروهای مسکن درد به اندازه کافی موثر واقع نمیشوند.
با توجه به اعتماد میگرن ، درمان های مؤثر برای رهایی از درد شامل موارد زی میشوند:
- جریان بالای اکسیژن: افراد می توانند اکسیژن اضافی را از طریق یک سیلندر و ماسک صورت دریافت کنند. دریافت اکسیژن در سطح ۷ – ۱۲ لیتر در دقیقه ممکن است برای به تاخیر انداختن یا متوقف کردن سردرد مؤثر واقع شود. این روش ممکن است در عرض ۱۵ – ۲۰ دقیقه سردرد خوشهای را درمان کند.
- سوماتریپتان: مردم می توانند این دارو را به صورت تزریقی دریافت کنند، که میتواند در عرض ۱۰ دقیقه باعث رهایی از سردرد خوشه شود. سوماترپتان همچنین می تواند به شکل قرص یا اسپری بینی مصرف کنند, اما این اشکال از دارو ممکن است اثر کندتری داشته باشند.
- اسپری بینی زولمیتریپتان: این روش ممکن است برای درمان سردرد خوشه در برخی از افراد موثر واقع شود, اما اثر آن آهستهتر است.
در پی گرفتن درمان های پیشگیرانه معمولا راه موثری برای جلوگیری از سردرد خوشه قبل از شروع آنها است. داروهای پیشگیری کننده عبارتند از:
- وراپاميل
- متیل ایندول
- لیتیوم
- کورتیکواستروئیدها
- ergotamine
- توپیرامات
برخی از این درمان های پیشگیرانه می توانند عوارض جانبی داشتهباشند, بنابراین ممکن است نیاز باشد دکتر بر مصرف این دارو نظارت کند.
سردرد تنشی
اگر یک فرد تجربه سردرد تنشی در طول شب را داشتهباشد، مصرف بیش از حد مسکن درد قبل از خواب ممکن است کمککننده باشد.
استفاده از کمپرس گرم به منطقه درد و یا گرفتن یک حمام آب گرم و یا یک دوش قبل از خواب نیز می تواند به آرامش عضلات و تسکین هر گونه تنش کمک کند.
میگرن
در حال حاضر هیچ درمانی برای میگرن وجود ندارد ، هر چند که درمان علائم ممکن به نظر میرسد. مردم می توانند دارو را یا برای از بین بردن درد در ناحیه درد میگرن و یا برای جلوگیری از توسعه درد در وهله اول بکار بگیرند.
مدیریت استرس از طریق تکنیک های تمدد اعصاب و ورزش منظم همچنین ممکن است به جلوگیری از شدت یا فرکانس ناحیه میگرن کمک کند.
زمان مراجعه به پزشک
اگر سردرد به صورت مکرر یا شدید در طول شب تجربه شود،فرد باید به پزشک خود مراجعه کند. دکتر قادر خواهد بود با انجام آزمایشات مختلف، هر گونه علل زمینه ای را بررسی و نوع سردردی که فرد ممکن است تجربه کند، بیاید.
فرد همچنین باید به محض متوجه شدن هر گونه علائم غیر معمول, مانند علائم زیر به پزشک خود مراجعه کند:
- گرفتن سردرد جدید پس از سن ۵۰ سالگی
- تغییر در شخصیت یا حالت ذهنی
- گرفتن سردرد پس از ضربه آهسته به سر
- سردردی که آنها را از انجام فعالیت های روزمره بازمیدارد
- خستگی یا ضعف عضلانی
نکاتی برای خواب بهتر
افراد ممکن است قادر به جلوگیری و یا کاهش شدت سردرد شبانه از طریق تمرین عادات خواب خوب باشند.
به عنوان مثال, مردم میتوانند با رعایت نکات زیر خواب بهتری داشته باشند:
- بیدار شدن و به خواب رفتن در همان زمان مشخص در هر روز
- داشتن ۷ – ۸ ساعت خواب در هر شب
- اجتناب از مصرف کافئین قبل از خواب, مگر اینکه استفاده از آن با هدف دارودرمانی و به صورت مناسب باشد
- اجتناب از الکل و نیکوتین, زیرا این موارد می توانند خواب را تحت تاثیر قرار دهند
- رهایی و آرامش داشتن قبل از رفتن به خواب
خلاصه
مردم میتوانند سردرد شبانه خود را با دارو و مسکن ، تکنیک های تمدد اعصاب و عادات خواب خوب درمان کنند.
اگر فردی سردرد شدید یا مداوم شبانه و یا علائم دیگری در کنار این سردرد شبانه را تجربه میکند, بهتر است به پزشک خود مراجعه کنند.