محققان بریتانیایی موفق به ساخت تار عنکبوتی با خاصیت آنتیبیوتیکی شدهاند.
پس از ۵ سال کار و تلاش، محققان بریتانیایی در نهایت توانستند تار عنکبوت سنتتیک (Synthetic، توسط خود عنکبوت تولید نشده است) با خاصیت آنتیبیوتیکی بسازند؛ این نوآوری انتقال دارو به موضع عفونت را آسانتر کرده و گزینهای بسیار مناسب برای پانسمان زخمهای باز محسوب میشود.
در این فناوری جدید، تار عنکبوت مورد نیاز توسط باکتری – طبق معمول E. coli – سنتز میشود و در ادامه مولکولهایی – با خاصیت آنتیبیوتیکی – به ساختمان تار اضافه شده و جهت افزایش کیفیت پانسمان با مواد دیگری تلفیق مییابد؛ تا در نهایت یک باند (گاز) آنتیبیوتیکی حاصل شود.
این قضیه شاید عجیب به نظر برسد ولی حقیقت دارد! تار عنکبوت در زمینۀ کمکهای اولیه (مثل پانسمان نمودن زخم)، مادهای شگفتانگیز است؛ ساختار پروتئینی دارد، زیستتخریبپذیر میباشد و مهمتر از همه آنکه هیچگونه واکنش ایمنی – التهابی و آلرژیک – ایجاد نمیکند.
ایدۀ استفاده از تار عنکبوت جهت پانسمان به یونان و روم باستان باز میگردد؛ در این دوره از تار عنکبوت جهت پانسمان نمودن زخم سربازها و بندآوردن خونریزی استفاده میشده است. رومیان باستان ابتدا با استفاده از مخلوط سرکه و عسل – به عنوان گندزا – زخم را تیمار کرده و سپس تار عنکبوت را همانند گاز استریل دور موضع مجروح پیچیده و پانسمان مینمودند.
گروه تحقیقاتی این ایده را به عاریت گرفتند و با استفاده از فناوری امروزی کمی مدرنیزه نمودهاند. آنها به جای استفاده از تار عنکبوت واقعی (که هزینۀ بسیار بالایی خواهد داشت) از تار سنتتیک استفاده میکنند که توسط E. coli تولید میشود. محققان در ادامۀ کار به این نتیجه رسیدند که این تار عنکبوت باکتریایی (!) را میتوان کمی آرایش نمود؛ از همین رو آنتیبیوتیک لووفلوکساسین (Levofloxacin) را نیز به ساختمان تار اضافه کردند. جهت انجام این کار؛ مولکولهای آنتیبیوتیک را به محلول حاوی تار سنتتیک – پیش از آنکه پروتئینهای تار شکل نهایی رشتهای را به خود گرفته باشد – اضافه میکنند تا تدریجاً لابهلای ساختار رشتهای تار بستهبندی شوند.
شاید بهترین مثال – جهت تصویرسازی ذهنی – در این زمینه توپ کاموا باشد. توپ کاموا پیش از اینکه یک توپ کاموا باشد، یک رشتۀ کاموا است که خود این رشته از الیاف نخی بسیار ظریف ساخته شده است. هر ویرایشی که روی این الیاف صورت بگیرد در توپ کاموای نهایی ظاهر خواهد شد؛ سادهترین ویرایش ممکن رنگ کردن الیاف است.
محققان نیز همین کار را در سطح بسیار ریزتری انجام میدهند. اگر مولکول آنتیبیوتیک پیش از در هم پیچیدهشدن رشتهها به ساختمان ترکیب اضافه شود، در پیکرۀ نهایی تار نیز حضور خواهد داشت.