اختلال وسواسی اجباری OCD یک بیماری روانی است که باعث ایجاد افکار یا تکانه های ناخواسته و تکراری (وسواس) می شود. همچنین می تواند باعث شود شما اعمال خاصی را بارها و بارها انجام دهید (اجبار). البته ممکن است هم وسواس و هم اجبار را با یکدیگر تجربه کنید.
توجه داشته باشید که این اختلال در مورد عادت هایی مانند جویدن ناخن یا فکر کردن به افکار منفی نیست. این اختلال وسواسی ممکن است این باشد که برخی از اعداد یا رنگ ها را “خوب” یا “بد” بدانید. یا به عنوان مثال، به صورت اجباری خود را ملزم به شستن دست ها هفت بار بعد از لمس چیزی که ممکن است کثیف باشد، بدانید.
در اختلال وسواسی اجباری OCD اگرچه ممکن است شما دوست نداشته باشید به این کارها فکر کنید یا آن ها را انجام دهید؛ با این حال احساس می کنید که باید آن ها را انجام دهید. به همین دلیل است که این اختلال می تواند بسیار ناراحت کننده و مختل کننده زندگی شما باشد.
اما خبر خوب این است که درمان ها و استراتژی های زیادی برای مقابله با این اختلال وجود دارد که می تواند به شما کمک کند.
ما در ادامه این مقاله با بهرهگیری از اطلاعات جامع و به روز سایت معتبر آر تی ام اس ایران، به بررسی دقیق اختلال وسواسی اجباری OCD خواهیم پرداخت. از علائم اولیه و تشخیص این اختلال تا روش های درمانی مختلف و موثر، از جمله روشی نوین مانند تحریک مغناطیسی مغز (rTMS)، تمامی جوانب OCD را مورد تحلیل قرار خواهیم داد.
آیا OCD یک اختلال اضطرابی است؟
OCD تا چندین سال پیش به عنوان یک اختلال اضطرابی شناخته و معرفی می شد. اما این موضوع با انتشار نسخه پنجم کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) در سال ۲۰۱۳ تغییر کرد. اکنون نیز، به عنوان “اختلالات وسواس اجباری و مرتبط” شناخته می شود. با این حال، اکثر افرادی که OCD دارند، دارای اختلال اضطرابی نیز هستند.
اختلال وسواسی اجباری OCD در مقابل OCPD
OCPD مخفف اختلال وسواسی اجباری است. افرادی که این اختلال را دارند، نگرانی شدیدی در مورد نظم، جزئیات و کمال دارند که باعث می شود سرسخت و کنترل گر باشند. با این حال، معمولاً از رفتارهای خود ناراحت نیستند و متوجه مشکل خود نمی شوند. همچنین آن ها را طبیعی می دانند و و تمایل دارد دیگران را نیز کنترل کند.
این در حالی است که افراد مبتلا به اختلال وسواسی اجباری OCD معمولاً از وسواس و افکار خود ناراحت هستند و سعی دارند آن ها را کنترل کنند. به همین دلیل، OCD به عنوان یک اختلال اضطرابی و OCPD عنوان یک اختلال شخصیت تشخیص داده می شود.
توجه داشته باشید که هر دوی این اختلالات بر روابط اجتماعی افراد تاثیر می گذارد. زیرا افراد مبتلا به OCD ممکن است به دلیل رفتارهای اجباری خود از تعاملات اجتماعی اجتناب کنند. افراد دارای OCPD نیز، معمولاً مشکلات بیشتری در روابط ایجاد می کند. زیرا فرد ممکن است به دلیل کنترل گری و انعطاف ناپذیری خود با دیگران درگیر شود.
علائم اختلال وسواسی اجباری OCD
اکثر مبتلایان به OCD هم وسواس و هم اجبار دارند. با این حال ممکن است برخی فقط یکی از این علائم را داشته باشید. برخی از افراد نیز، اختلال تیک دارند. جایی که حرکات یا صداهایی را انجام می دهند که تحت کنترل آن ها نیست.
وسواس در اختلال وسواسی اجباری OCD
برخی افکار وسواسی در بین افراد مبتلا به OCD عبارت اند از:
- نگرانی درباره آسیب دیدن خود یا دیگران
- دقت و تمرکز بر حرکاتی چون پلک زدن، تنفس یا سایر احساسات بدن
- نگرانی درباره میکروب و آلودگی که بدن را لمس می کنند.
- ترس از گم شدن یا فراموش کردن چیزها
- نگرانی درباره از دست دادن کنترل بر آن چیزی که انجام می دهید
- افکار آزاردهنده درباره جنسیت
- نیاز به تقارن
- اجبار در اختلال وسواسی اجباری OCD
حرکات اجباری اعمال فیزیکی یا ذهنی هستند که فرد بیمار احساس می کند باید انجام دهد.
به عنوان مثال:
- هر بار انجام دادن کارها به ترتیب خاص یا حفظ روال های سختگیرانه
- نیاز به شمارش چیزها، مانند قدم ها یا بطری ها و اختصاص اهمیت به اعداد خاص
- مقررات خاص برای شستشو و تمیز کردن
- مرتب کردن وسایل به ترتیب خاصی
- چندین بار چک کردن اینکه درها قفل هستند؛ وسایل برقی خاموش هستند و غیره.
- تکرار کلمات خاص یا دعا کردن به صورت بی صدا
- دائماً به دنبال اطمینان یا مورد تأیید بودن
علائم اختلال وسواسی اجباری OCD می توانند از خفیف تا بسیار جدی که آزاردهنده هستند، متغیر باشند. آن ها امکان دارد با گذشت زمان بهبود یابند یا بدتر شوند. مسائلی که شما درباره آن ها وسواس دارید و کارهایی که مجبور به انجام دادن آن ها هستید نیز امکان دارد تغییر کنند.
درمان اختلال وسواسی اجباری OCD
در حال حاضر درمانی برای OCD وجود ندارد. اما نحوه تأثیر علائم این اختلال بر زندگی از طریق دارودرمانی و … قابل مدیریت است.
روان درمانی
درمان رفتاری شناختی (CBT) می تواند به تغییر پیدا کردن الگوهای فکری شما کمک کند. پزشک در شکلی از درمان به نام مواجهه و پیشگیری از پاسخ، شما را در موقعیتی می گذارد که دچار اضطراب یا انجام کارهایی مربوط به اختلال اجباری شوید. در این موقعیت شما یاد می گیرید که تفکرات و کارهای مربوط به اختلال وسواسی اجباری OCD را کمتر انجام دهید. سپس آن ها را متوقف کنید.
انواع دیگر درمان که امکان دارد موثر باشد، شامل درمان پذیرش و تعهد، درمان شناختی مبتنی بر استنتاج و ذهن آگاهی است.
دارو درمانی
داروهای ضد افسردگی که مهارکننده بازجذب سروتونین انتخابی (SSRI) نامیده می شوند، داروهای اصلی برای بهبود و کنترل وسواس و اجبار در افراد مبتلا هستند. آن ها معمولاً با دوز بالاتری نسبت به آنچه برای مدیریت افسردگی استفاده می شود، تجویز می شوند.
اگر دارو به شما کمک کرد، حداقل یک یا دو سال یا ممکن است بقیه عمر خود را ملزم به استفاده از دارو شوید. مطمئن شوید که پزشک شما از سایر داروهایی که مصرف می کنید، از جمله مکمل ها، آگاه است تا از اختلالات دارویی بالقوه خطرناک جلوگیری کنید.
درمان اختلال وسواسی اجباری OCD با rTMS
در حالی که روان درمانی و SSRI ها درمان استاندارد هستند، محققان در تلاش برای یافتن داروهای جدید و سایر روش های درمانی برای کمک به افراد مبتلا به OCD هستند. درمان با روش تحریک مغناطیسی مغز (rTMS) یا آر تی ام اس یکی از روش های نوین و موثر در درمان این اختلال است. در این روش، با استفاده از پالس های مغناطیسی، نواحی خاصی از مغز که در ایجاد و تداوم علائم OCD نقش دارند، تحریک می شوند.
rTMS یک روش غیرتهاجمی است و اغلب بدون نیاز به بیهوشی انجام می شود. این روش درمانی می تواند برای افرادی که به دارو و روان درمانی پاسخ مناسبی نداده اند، گزینه ای مناسب باشد. زیرا با تنظیم فعالیت های عصبی در نواحی مرتبط با OCD، به کاهش علائم وسواس و اجبار کمک می کند و کیفیت زندگی افراد مبتلا را بهبود می بخشد.
سخن آخر
اگر به دنبال درمان مؤثر و بدون تهاجم اختلال وسواسی اجباری OCD هستید؛ سایت رسمی rTMS ایران منبع کاملی از اطلاعات است. در این سایت می توانید به طور مفصل با مزایای درمان OCD با روش rTMS، نحوه عملکرد این روش و … آشنا شوید.