محققانی از دانشگاههای کمبریج و کالج لندن جزء تشکیلدهندهی مهمی از ویروس HIV را شناسایی کردهاند که امیدوارند این یافتهها به تولید داروهای مؤثرتری برای مبارزه با عفونتها منجر شود؛ داروهایی که میتوانند وارد سلولهای بدن شوند و مسیرهای ورود میکروبها را مسدود کنند! ویروس ایدز وارد نوع خاصی از سلولهای ایمنی میشود و به این دلیل مبارزه با آن سخت است.
ویروس ایدز باعث تخریب سلولهایی در بدن انسان میشود که نقش بسیار مهمی در مبارزه بیماریها دارند. این ویروس از طریق مایعات بدن مثل؛ خون، مایعهای انزالی، رکتال و واژینال و همچنین به واسطه شیر مادر میتواند منتقل شود.
بر اساس آمار مرکز کنترل بیماریها و پیشگیری، فقط ۱.۲ میلیون فرد مبتلا به ایدز در ایالات متحده وجود دارد و درمان خاصی هم برای آن هنوز در دسترس نیست ولی برخی داروها میتوانند پیشرفت آن را کند کنند و زندگی بیماران را کمی طولانیتر کنند.
این ویروس جزو رتروویروسهاست؛ یعنی به جای DNA در ساختار خود RNA دارد و میتواند پس از ورود به سلول از روی آن DNA بسازد. این DNA به ماده ژنتیکی سلول میزبان متصل میشود و از شناسایی سیستم ایمنی در امان میماند. سلول میزبان از ژنومهای مختلف RNA برای ساخت انواع مختلف ویروس استفاده میکند و همین تنوع، ساخت واکسن برای ویروس HIV را مشکل کرده است.
منافذ عنبیه مانند در ویروس HIV شناسایی شدند!
قبل از این معلوم نبود که این ویروس چگونه DNA میسازد و سلول را آلوده میکند؛ ولی محققان به تازگی مکانیسم آن را کشف کردهاند. پروتئینی که ماده ژنتیک ویروس را احاطه میکند (کپسید) منافذی دارد که مانند چشم باز و بسته میشوند!
این منافذ به سرعت میتوانند باز و بسته شوند و نوکلئوتیدهایی را که ویروس برای ساخت DNA نیاز دارد در اختیار آن قرار دهند. این منافذ اختصاصی عمل میکنند؛ یعنی اجارهی ورود مولکولهای دیگر به درون ویروس را نمیدهند.
این موضوع در مجله Nature منتشر و با بررسی ساختار اتمی پوشش ویروس و ساخت ویروسهای جهشیافته امکانپذیر شده است که به آنها امکان مشاهدهی رفتار این منافذ را داده.
دکتر Leo James:
ما قبلا فکر میکردیم که پوشش ویروس (کپسید) با ورود آن به سلول جدا میشود، اما اکنون بر این باوریم که این پوشش، ویروس را از آسیب سیستم ایمنی طبیعی ما مصون نگه میدارد. کانالهایی که ما یافتهایم چگونگی بدست آوردن مواد اولیه برای ساخت ژنوم را توجیه میکنند.
مولکولی برای بستن این منافذ طراحی شده است!
برای جلوگیری از تکثیر ویروس و عفونت سلولها محققان مولکولی را طراحی کردهاند به نام ” hexacarboxybenzene” که میتواند منافذ یادشده را مسدود کرده و خاصیت عفونی را از این ویروس بگیرد! این مولکول نمیتواند وارد سلولهای انسانی شود و به همین دلیل برای سلولهایی که آلوده شدهاند کارایی ندارد.
با این حال محققان امیدوارند این یافتهها منجر به ساخت داروهایی شود که بتوانند وارد سلولهای انسان شده و با کارایی بالاتری منافذ یاد شده را مسدود کنند.
باید اضافه کرد که این مولکول میتواند در درمان سایر بیماریها که عامل آنها رتروویروسها هستند، نیز مؤثر باشد.
دکتر David Jacques:
ما هماکنون این مولکول را طوری طراحی کردهایم که بتواند کانالها را هدف قرار دهد و پیشبینی میکنیم این ابزار برای درمان بیماریهای دیگری نیز مؤثر باشد. ما میتوانیم داروهای ضدویروسی جدیدی بسازیم که شامل درمان جدیدی برای ایدز نیز هست!
منبع: medicalnewstoday