نگاه کلی
کلوئیدها (Keloids)، تودههای خوشمخیم، مسطح و سخت در سطح پوست هستند و زمانی بروز پیدا میکنند که بافت ترمیم شدهی یک زخم، رشد اضافی داشته باشد. در حالت کلی، نژادهای آفریقایی، آسیایی و لاتین، خانمهای باردار و افراد زیر ۳۰ سال، از ریسک بالاتری برای ابتلا به این تودهها برخوردارند. روشهای درمانی نیز اغلب جوابگو نیستند.
برای اطلاعات بیشتر، به خواندن مقاله ادامه دهید.
زمانی که پوست آسیب میبیند، بافت فیبروزی (که بافت زخم نیز نامیده میشود) برای بستن زخم و بهبود علائم ناشی از آن، همچنین محافظت از بافتهای زیرین شکل میگیرد. در برخی موارد، این بافت جایگزین، روند رشد افراطی در پیش گرفته و تودههای صاف و سختی با نام کلوئید به وجود میآورد. کلوئیدها میتوانند از خود زخم نیز بسیار بزرگتر شوند.
این تودهها معمولاً در ناحیهی سینه، شانه، لالهی گوش و گونه ظاهر میشوند؛ با اینحال، در تمام قسمتهای بدن پتانسیل بروز آنها وجود دارد. کلوئیدها، مشکل جدی در سلامتی فرد ایجاد نمیکنند و مهمترین نگرانی که ایجاد میشود، در خصوص مسائل زیبایی است.
کلوئید چه نشانههایی ایجاد میکند؟
کلوئیدها نتیجهی رشد زائد بافت جایگزینکنندهی زخم هستند، بنابراین نشانههای آنهای آن در محل زخم سابق بروز پیدا میکنند و شامل موارد زیر میشوند:
- بروز رنگ صورتی یا قرمز موضعی در محل
- حس برآمدگی سطحی
- برآمدگی غیرطبیعی نسبت به پوست اطراف
- خارش و حساسیت در ناحیه
تودههای کلوئیدی به رشد خود حتی پس از ماهها نیز ادامه میدهند و در صورتی که در نواحی متحرک بدن، مانند آرنج یا زانو ظاهر شوند، حرکت را مختل میکنند. تابش نور خورشید یا استفاده از دستگاههای سولاریوم سبب تغییر رنگ شدید این ناحیه در مقایسه با پوست اطراف میشود بنابراین، بهتر است دربرابر تابش، تودههای کلوئیدی پوشانده شوند.
چه عواملی سبب بروز کلوئید میشوند؟
بیشتر آسیبهای پوستی میتوانند منتهی به تودههای کلوئیدی شوند؛ از قبیل:
- آکنه
- سوختگی
- زخمهای ناشی از آبله
- سوراخ کردن پوست با مقاصد زیبایی (پیرسینگ)
- بخیهها
- محل واکسیناسیون
بنابر کالج درماتولوژی اُستئوپاتیک آمریکا (AOCD) نزدیک به ۱۰% از افراد، کلوئید را تجربه میکنند. شیوع این تودهها در مردان و زنان یکسان است.
افرادی با رنگدانهی بیشتر در پوست، همانند افراد سیاهپوست، برای رشد این تودهها مستعدتر هستند. همچنین، بهنظر میرسد عاملی ژنتیکی در افزایش استعداد ابتلای فرد به این عارضه نقش دارد؛ بنابر پژوهشی که در بیمارستان هنری فورد (Henry Ford) در دترویت، میشیگان انجام گرفت، ژنی با نام AHNAK میتواند در تعیین اینکه چه کسی به کلوئید مبتلا میشود و چه کسی نه، نقش ایفا کند.
افرادی که دارای فاکتورهای ریشک هستند، بهتر است از انجام دادن انواع تتو، پیرسینگ و جراحیهای غیرضروری خودداری کنند.
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
کلوئیدها به طور معمول نیازی به مراقبت پزشکی خاصی ندارند اما در صورتی که به رشد خود ادامه دهند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. همچنین در صورتی که نشانههای دیگری در محل عارضه ظاهر نیز بهتر است پزشک خود را مطلع کنید.
کلوئیدها خوشخیم هستند؛ اما رشد افراطی آنها میتواند نشانهی ابتلا به سرطان پوست باشد.
مقالهی مرتبط: سرطان پوست؛ هر آنچه لازم است بدانید
این تودهها، معمولاً با معاینهی فیزیکی قابل تشخیصاند اما پزشک برای اطلاعات بیشتر ممکن است بیوپسی انجام دهد؛ بدین معنا که نمونهی کوچکی از توده برداشته شده و مورد آزمایش قرار میگیرد. بیوپسی میتواند سرطانی یا غیرسرطانی بودن توده را مشخص کند.
کلوئیدها چگونه درمان میشوند؟
درمان تودههای کلوئید دشوار است؛ چرا که این تودهها در نتیجهی تلاش بدن برای درمان زخم به وجود آمدهاند، برداشتن آنها میتواند سبب بازگشتن آنها برای بستن زخم ناشی از جراحی، اینبار در اندازههای بزرگتر شود.
گزینههایی که ممکن است توسط پزشک تجویز شوند عبارتاند از:
- ترزیق کورتیکوستروئیدها برای کاهش التهاب
- روغنهای مرطوبکننده
- استفاده از فشار یا یا پدهای ژلی پس از جراحت
- لیزر
- استفاده از پرتوها برای کاهش سایز توده