استئوآرتریت شایع‌ترین شکل آرتریت می‌باشد که میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار داده است. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که غضروف محافظ در انتهای استخوان‌ها با گذشت زمان فرسایش می‌یابد.
با اینکه استئوآرتریت برای هر مفصلی قابل پیش‌بینی است ولی این ناهنجاری بیشتر مفاصل دست‌ها، زانوها، لگن و مهره‌ها را درگیر می‌کند. نشانه‌های استئوآرتریت می‌تواند به طور مؤثری تحت کنترل قرار گیرد اما علت اساسی برگشت‌پذیر نخواهد بود. فعال بودن، کنترل وزن و درمان‌ها دیگر شاید پیشرفت بیماری را کند و به بهبود درد و عفونت کمک نماید.
نشانه‌ها
این بیماری می‌تواند به آهستگی گسترش یافته و با گذشت زمان بدتر شود. علائم و نشانه‌های استئوآرتریت عبارتند از:
درد: مفصل شاید بعد از حرکت ویا در طول آن آسیب ببیند.- نرمی: شاید با فشاری اندک در مفصل‌تان احساس نرمی بکنید.
- سفتی: این مورد شاید قابل ذکرترین نشانه، صبح‌ها پس از خواب یا دوره‌ای بعد از عدم فعالیت باشد.
- احساس سایش: شاید هنگام استفاده از مفصل احساس ساییدگی در آن داشته باشید.
- از دست دادن انعطاف: شاید قادر نباشید مفصل را در حد حرکتش جابه‌جا نمائید.
- سیخک استخوانی: این قست‌های اضافی از استخوان که شبیه توده‌های سخت به نظر می‌آیند، شاید اطراف مفصل به‌وجود بیایند.
درد: مفصل شاید بعد از حرکت ویا در طول آن آسیب ببیند.
زمان مراجعه به پزشک
زمان مراجعه به پزشکاگر درد مفصلی یا سفتی احساس می‌کنید که برطرف نمی‌شود، یک ویزیت با پزشک ترتیب دهید.
دلایل
این بیماری با نابودی تدریجی غضروف‌های انتهای استخوان‌ها اتفاق می‌افتد. غضروف بافتی محکم و لغزشی می‌باشد که حرکت بدون اصطکاک مفصل مدیون آن است. در استئوآرتریت، سطح نرم و صاف غضروف خشن می‌شود. نهایتاً اگر غضروف کاملاً مستهلک گشت، شاید استخوان‌ها با هم تماس پیدا کنند.
عوامل خطرزا
- سن بالاتر
- جنسیت: با این که معلوم نیست چرا، ولی این بیماری در زنان شایع‌تر است.
- چاقی: این عامل با چندین راه به پیشرفت بیماری کمک می‌کند و هر چه وزن بیشتر باشد، خطر نیز بیشتر است. افزایش وزن بار بیشتری را به مفاصلی مثل لگن و زانوها وارد می‌کند. علاوه بر آن بافت چربی پروتئین‌هایی را می‌سازد که شاید موجب التهاب مضر درون یا اطراف مفاصل شوند.
- آسیب‌های مفصلی: صدماتی مثل آنچه در بازی‌های ورزشی و تصادفات رخ می‌دهند، خطر استئوآرتریت را افزایش خواهند داد. حتی آسیب‌هایی که سال‌ها پیش اتفاق افتاده و ظاهراً ترمیم یافته‌اند نیز این خطر را بالا می‌برند.
- برخی از مشاغل: اگر شغل شما شامل مهارت‌هایی است که استرس‌های مکرری در مفصلی ویژه وارد می‌آورند، این امر شاید نهایتاً به استئوآرتریت منجر شود.
- ژنتیک
- بدشکلی استخوانی: برخی افراد با مفاصل بدشکل یا غضروف‌های ناقصی به دنیا می‌آیند که خطر استئوآرتریت را افزایش خواهد داد.
عوارض
استئوآرتریت بیماری دژنراتیوی است که با گذشت زمان بدتر می‌شود. درد مفصلی و سفتی شاید به اندازه‌ی کافی برای ایجاد مشکلات روزانه شدید باشند. برخی افراد دیگر قادر به راه رفتن نخواهند بود. اگر بیماری به این مرحله برسد باید مفصل تعویض گردد.
تشخیص
در طول بررسی فیزیکی پزشک مفصل آسیب‌دیده را از نظر نرمی، تورم، قرمزی و محدوده‌ی حرکت بررسی خواهد کرد. همچنین ممکن است تصویربرداری و تست‌های آزمایشگاهی نیز تجویز گردد.
تست‌های تصویربرداری
- پرتوX: غضروف در تصاویر پرتو ایکس معلوم نمی‌شود ولی از دست دادن آن با باریک شدن فضای بین دو استخوان مشخص خواهد شد. همچنین ممکن است سیخک استخوانی نیز دیده شود. بیماری برخی افراد ممکن است قبل از بروز نشانه‌ها در تصویربردای استئوآرتریت خود را نشان دهد.
- تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI): این روش از بافت‌های نرمی مانند غضروف نیز تصویر می‌سازد. این روش معمولاً برای تشخیص به کار نمی‌رود ولی می‌تواند اطلاعات بیشتری ارائه دهد.
تست‌های آزمایشگاهی
بررسی خون یا مایع مفصلی برای تأیید تشخیص بیماری شاید مورد نیاز باشد.
- آزمایش خون: با اینکه تست خاصی وجود ندارد ولی برخی از آزمایش‌ها شاید دلایل دیگر درد مفصلی مثل روماتوئید آرتریت را مشخص سازند.
مقاله‌ی مرتبط: مکانیسم کامل شکل‌گیری روماتوئید آرتریت
- آنالیز مایع مفصلی: با استفاده از سرنگی مایع مفصلی بیرون کشیده شده و وجود التهاب بررسی خواهد شد و اگر دلیل درد نقرس یا عفونت باشد معلوم می‌شود.
مقاله‌ی مرتبط: نقرس
درمان
در حال حاضر دلیل اساسی استئوآرتریت معلوم نیست اما نشانه‌های آن را می‌توان با تغییراتی در سبک زندگی، درمان فیزیکی، دارودرمانی یا جراحی به طور مؤثری مدیریت نمود. ورزش کردن و دست یافتن به وزنی سالم عموماً مهم‌ترین راه‌ها برای درمان می‌باشند.
نشانه‌های استئوآرتریت، درد اولیه شاید با برخی از داروها و روش‌های درمانی درمان شوند:
- استامینوفن: برای بیمارانی که درد کم تا متعادل دارند این دارو مؤثر است. استفاده‌ی بیشتر از دز مجاز می‌تواند آسیب کبدی به همراه داشته باشد.
- ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی (NSAIDs): این داروهای بدون نسخه شامل ایبوپروفن و ناپروکسنسدیم، در دزهای پیشنهادی، معمولاً درد استئوآرتریت را تسکین می‌دهند. ضدالتهاب‌های قوی‌تر با نسخه‌ی پزشک، نیز می‌توانند کارگر باشند. ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی می‌توانند موجب ناراحتی معده، مشکلات قلبی‌عروقی، مشکلات خونریزی و آسیب کلیوی و کبدی شوند. داروهای موضعی مشابه نیز به همین اندازه مؤثرند و عوارض جانبی کمتری خواهند داشت.
- دولوکستین (سیمبالتا): معمولاً به عنوان ضدافسردگی استفاده می‌شود ولی ثابت شده است که در تسکین دردهای مزمن، مثل درد استئوآرترتیت نیز مؤثر است.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپیست می‌تواند برای انجام ورزش‌های اختصاصی که عضلات دور مفصل را قوی‌تر می‌کنند، افزایش محدوده‌ی حرکت و کاهش درد کمک کند. ورزش‌های ملایمی مثل پیاده‌روی و شنا نیز به همان اندازه مؤثرند.
- کاردرمانی
- تای‌چی و یوگا
- جراحی و دیگر روش‌ها
اگر درمان‌های محافظه‌کارانه جواب ندادند، شاید اقدامات زیر به کار بیایند:
تزریقات کورتیزون: تزریق داروهای کورتیکوستروئید شاید درد را در مفصل تسکین دهد. در این روش پزشک ناحیه‌ی اطراف مفصل را بی‌حس کرده، سپس سرنگ کورتیزون را به درون مفصل فروخواهد برد. شمار این تزریقات در هر سال به ۳ یا ۴ بار محدود می‌شود؛ چون با گذشت زمان دارو می‌تواند آسیب مفصلی را بدتر کند.
تزریقات برای روغن‌کاری: تزریق هیالورونیک اسید شاید با تهیه‌ی ضربه‌گیر برای زانو درد را تسکین دهد. بنابراین برخی از تحقیقات اثرات آن را با دارونما برابر دانسته‌اند. هیالورونیک اسید مشابه ماده‌ای است که به صورت طبیعی در مایع مفصلی یافت می‌شود.
مقاله‌ی مرتبط: تزریق هیالورونیک اسید برای درد مفاصل
هماهنگی مجدد استخوان: اگر استئوآرتریت به یک سمت زانو بیشتر صدمه بزند استئوتومی (برش استخوان) شاید کمک‌کننده باشد. در استئوتومیِ زانو، جراح استخوان را بالاتر یا پائین‌تر از زانو برش می‌دهد و سپس یک گوه را به استخوان اضافه کرده یا از آن حذف می‌کند.
جایگزینی مفصل: در آرتروپلاستی، جراح سطح مفصل آسیب‌دیده را حذف کرده و آن‌ها را با پلاستیک و فلز جایگزین می‌کند. خطراتی نظیر عفونت و لخته‌ی خونی همراه با این روش وجود دارد. همچنین امکان دارد در صورت ناسازگاری جایگزین شوند.
طب جایگزین
طب جایگزین- طب سوزنی
- مکمل‌های گلوکزآمین و کندروتین
- آووکادو و سویا
سبک زندگی و درمان‌های خانگی
- ورزش کردن
- کاهش وزن
- استفاده از گرما و سرما برای مدیریت درد
- کپسایسین
- کرم‌های ضددرد بدون نسخه و دیگر کرم‌ها
