بدخیمی‌هایی که منشا اولیۀ آن‌ها بعد از شرح‌حال، معاینۀ فیزیکی، بررسی‌های تصویربرداری و اقدامات تشخیصی مناسب تشخیص داده نمی‌شوند تحت عنوان سرطان با منشا اولیۀ نامشخص (CUP) شناحته می‌شوند. CUP حدود ۲% از موارد جدید سرطان در ایالات متحده با ۳۷۸۶۰ مورد در سال ۲۰۱۳۰را شامل می‌شود. CUPها بسیار ناهمگون و با تظاهرات بالینی و پیش‌آگهی بسیار متفاوت ظاهر می‌شوند. هرچند مکان اولیه به‌ندرت در دورۀ بیماری مشخص می‌شود، پروفایل مولکولی پیشنهاد می‌کند که CUP به‌طور نتیجۀ سرطان مخفی ریه، کلیه، مثانه و پانکراتوبیلیاری می‌باشد.
تظاهرات بالینی
اغلب بیماران با CUP شکایت‌های غیراختصاصی دارند. علائم عمومی مانند بی‌اشتهایی، کاهش وزن و خستگی ویژگی‌های بارز بیماری پیشرفته می‌باشد و به‌طور شایع در زمان تشخیص وجود دارند. درد در زمان بروز بسیار متغیر اما اغلب در بیماران با متاستاز استخوانی تجربه می‌شود. علائم و نشانه‌های کم‌ترشایع شامل فشردگی اپیدورال نخاعی، هایپرکلسمی، متاستاز منفرد مغزی و بیماری ترومبوآمبولی وریدی است.
به هر حال بسیاری از بیماران علائم کمی در ابتدا مانند لنفادنوپاتی پیش‌رونده دارند. بعضی اوقات تشخیص به صورت اتفاقی و در حین بررسی شرایط غیرمرتبط اتفاق می‌افتد.
پاتولوژی
CUPها براساس ارزشیابی بافت‌شناسی تقسیم‌بندی می‌شوند. اغلب CUPها بافت‌شناسی آدنوکارسینوم را نشان می‌دهند. به هر حال با کارسینوم سلول سنگفرشی، کارسینوم نورواندوکرین و کارسینوم با تمایز ضعیف نیز به طور شایع روبه‌رو می‌شویم. کارسینوم با تمایز صعیف باید از ملانوم، لنفوم و سارکوم به خاطر درمان متفاوت افتراق داده شود.
ایمونوهیستوشیمی می‌تواند در تعیین منشا موثر واقع شود. برای مثال درمورد تومور با تمایز ضعیف وجود S100 و HMB45 از تشخیص ملانوم درحالی که حضور CD45 از تشخیص لنقوم حمایت می‌کند کروموگرانین و سیناپتوتروفین تمایز نورواندوکرین را پیشنهاد می‌کنند. سیتوکراتین ۵ (CK5 و CK6) قویاً در کارسینوم سلول سنگفرشی بیان می‌شود، درحالی که بیان الگوی CK7 و CK20 می‌تواند تشخیص‌های افتراقی آدنوکارسینوم را محدود کند.
مطالعۀ پروفایل مولکولی تومور پیشنهاد می‌کند که پروفایل بیان ژنی در ۶۰% تا ۸۰% بیماران به تشخیص منشا اولیه می‌انجامد. با این وجود، این که آیا پروفایل بیان ژنی نتایج را بهبود می‌بخشد نیز هم‌چنان مشخص نیست.
درمان و پیش‌آگهی
زمان متوسط بقا در CUP 8 تا ۱۱ ماه است. درمان تقریباً همیشه با قصد تسکین انجام می‌شود. شیمی‌درمانی می‌تواند علائم مرتبط با سرطان را کم و بقای ملی را بهبود بخشد. با این حال چندین تظاهر بالینی با پیش‌آگهی مطلوب همراه هستند و درمان آن‌ها می‌تواند علاج‌کنند باشد. برای مثال یک خانم با لنف‌نود آگزیلری یک‌طرفه ایزوله آدنوکارسینوم باید تحت بررسی و درمان برای یک سرطان پیشزفتۀ لوکال قرار گیرد.
روش‌های تشخیصی که پروفایل مولکولی تومور را یررسی می‌کند ممکن است با صحت بیشتری از متغیرهای کلینیکوپتولوژیک منشا اولیۀ تومور را مشخص کند. این روش‌ها در حال حاضر در دسترس می‌باشند.
