آبریزش بینی به‌معنای افزایش ترشحات از بافت بینی یا بافت‌های اطراف و عروق خونی بینی است. این جریان مایع ممکن است شفاف یا موکوزی و غلیظ باشد. ترشحات بینی ممکن است به سوی گلو یا خارج از بینی هدایت شود.
واژه‌‌های rhinorrhea یا التهاب بینی در اغلب اوقات برای اشاره به آبریزش بینی مورد استفاده قرار می‌گیرند. rhinorrhea به طور دقیق به ترشحات نسبتاً شفاف و سطحی بینی اطلاق می‌گردد. در مقابل رینیتیس به‌معنای ورم بافت بینی به علل گوناگون می‌باشد که در اغلب موارد به آبریزش بینی منجر می‌شود. احتقان بینی نیز ممکن است همراه با آبریزش ایجاد گردد.
علل آبریزش بینی
آبریزش بینی ممکن است به علت هرگونه عاملی که موجب آسیب و یا التهاب بافت‌های بینی شود، ایجاد گردد. برخی از این موارد شامل سرماخوردگی و آنفولانزا می‌باشد. آلرژی‌ها و آسیب‌زا‌های گوناگون ممکن است همگی موجب آبریزش بینی گردند. برخی افراد نیز به‌طور مزمن و بدون علتی مشخص از مشکل آبریزش بینی رنج می‌برند. این عارضه تحت عنوان رینیتیس غیر آلرژیک و یا رینیتیس وازوموتور (VMR) شناخته می‌شود. در مواردی نادر نیز آبریزش بینی ممکن است به سبب پولیپ‌ها، اجسام خارجی، تومور‌ها و سردرد‌های شبه میگرنی ایجاد گردد.
در این جا به برخی از علل ایجاد آبریزش بینی اشاره می‌کنیم:
- سینوزیت حاد
- آلرژی‌ها
- سینوزیت مزمن
- سرماخوردگی
- سندرم Churg-strauss
- استفاده بیش از حد اسپری‌های ضد احتقان
- تغییرات هورمونی
- آنفولانزا
- اجسام گیر افتاده در مجرای بینی
- دارو‌ها
- پولیپ‌های بینی
- التهاب بینی غیر آلرژیک
- آسم مرتبط با عوامل محیطی
- بارداری
- ویروس سین‌سیشیال تنفسی (RSV)
- نشت مایع نخاعی
- استعمال تنباکو
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
آبریزش بینی ممکن است موجب ناراحتی و آزردگی فرد گردد، با این حال در اغلب موارد بدون هرگونه دخالتی بهبود می‌یابد. این عارضه ممکن است نشانه‌‌ی مشکلی جدی‌تر باشد. لازم به ذکر است آبریزش بینی در نوزادان مهم قلمداد می‌گردد.
در صورت بروز موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- علائم تا ۱۰ روز ادامه یافته باشند.
- میزان تب‌تان بالا باشد.
- ترشحات به رنگ زرد و سبز بوده و همراه با درد سینوس یا تب باشد. این موارد نشانه‌های عفونت باکتریایی می‌باشند.
- در صورتی که در ترشحات خون وجود داشته و یا بعد از آسیب به سر‌تان ترشحات به‌طور مداوم و شفاف باشد.
در صورت بروز این موارد در کودک‌تان به پزشک مراجعه کنید:
- کودک زیر ۲ ماه‌تان آبریزش بینی دارد.
- آبریزش و یا احتقان بینی نوزادتان سبب ایجاد مشکل در تنفس و شیر خوردن می‌گردد.
مراقبت‌های فردی
تا زمان مراجعه به پزشک می‌توانید به کمک انجام مراحل زیر نشانه‌های آبریزش بینی را کاهش دهید:
- عمل دم سپس بلعیدن و یا خارج کردن کامل ترشحات از بینی
- دوری از محرک‌های آلرژیک
- در صورتی که ترشحات بینی‌تان مداوم و آبکی بوده علت موضوع ممکن است مرتبط با آلرژی بوده و استفاده از دارو‌های آنتی‌هیستامین کمک‌کننده خواهند بود.
- برای کودکان خردسال از حبابچه‌های مکش برای خارج ساختن ترشحات استفاده کنید.
در صورتی که موکوس زیادی همراه با ترشحات بینی باشد موارد زیر را انجام دهید:
- از محرک‌های آسیب‌زا از جمله دخانیات و تغییرات سریع رطوبت جلوگیری کنید.
- آب فراوان بنوشید.
- از قطره‌های نمکی بینی و یا شستشو‌دهنده‌های بینی استفاده کنید.
