تجربیات فراجسمانی (out-of-body experiences) یا OBE مدت ها در حوزه عرفان و معنویت قرار داشت، اما در حال حاضر علم به بررسی آن می پردازد. محققان پی برده اند که این تجربه وهمناک و درعین حال زنده شاید به خاطر آسیب گوش باشد.
مطالعات جدید دانشگاه Aix-Marseille فرانسه که در مجله Cortex منتشر شده است، نشان می دهد که در افراد مبتلا به سرگیجه و مشکلات گوش داخلی یا به طور کل اختلالات وستیبولار محیطی، به طور چشمگیری احتمال تجربه OBE بیشتر است. علاوه بر این، بیشتر بیماران تنها پس از آن که برای اولین بار دچار سرگیجه شدند، شروع به تجربه OBE کردند.
تجربه OBE افراد متفاوت است، اما به طور معمول این تجربه نوعی حس شناور بودن در خارج از بدن در قالب یک خواب شفاف است. بسیاری از افراد این تجربیات را در زمان نزدیک شدن به مرگ یا یک آسیب شدید جسمی گزارش می دهند. یکی از بیماران در این مطالعه، این تجربه را به این گونه بیان کرد:
من خارج از خودم بودم و احساس می کردم که در خودم نیستم.
از تجربه های دیگر در این زمینه می توان گفت که گویی فرد به ۲ نفر تقسیم شده است؛ یکی که وضعیتش تغییری نکرده و شخص دیگری که در سمت راست او قرار گرفته است و به بیرون نگاه می کند. سپس ۲ جسم به یکدیگر نزدیک شده و ادغام می شوند و درآن لحظه سرگیجه ناپدید می شود.
کریستوف لوپز و محققان حوزه عصب شناسی، ۲۱۰ بیمار مبتلا به سرگیجه را با ۲۱۰ فرد سالم و سالخورده بدون سابقه سرگیجه مقایسه کردند. از میان کسانی که سرگیجه داشتند، ۱۴ درصد OBE را تجربه کرده بودند درحالیکه تنها ۵ درصد شرکت کنندگان سالم، تجربه OBE را گزارش کرده بودند. در بسیاری از بیماران که هم سرگیجه و هم سابقه OBE داشتند نیز افسردگی، اضطراب، زوال شخصیت یا میگرن تشخیص داده شد. آنها معتقدند که این امر می تواند به دلیل سیستم وستیبولار در گوش داخلی باشد که به کنترل حرکت و تعادل چشم کمک می کند. مشکلات سیستم های وستیبولار اغلب باعث علائمی نظیر سرگیجه، احساس شناور بودن و مشکل تمرکز چشم می شود. البته ارتباط بین مشکلات گوش داخلی و OBE هنوز واضح و شفاف نیست.
در مجموع اطلاعات ما نشان می دهد که OBE در بیماران مبتلا به سرگیجه ممکن است ترکیبی از ناسازگاری های ادراکی ناشی از اختلال وستیبولار گوش داخلی با عوامل روحی (مسخ شخصیت، افسردگی و اضطراب) و عوامل عصبی (میگرن) باشد.
