یافتن تفاوت متابولیکی در بین انواع مختلف هپاتوبلاستوما و بیومارکرهای مخصوص این بیماری، میتواند کمک بسیاری در تشخیص به موقع آن داشته باشد. هپاتوبلاستوما یکی از انواع سرطانهای کبد در کودکان بوده که معمولا در سه سال اول زندگی تشخیص داده میشود و تفاوت بین انواع هپاتوبلاستوما را میتوان به شیوهی بافتشناسی از هم تفکیک کرد.
عواملی که باعث بروز هپاتوبلاستوماهای متنوعی میشوند، از مواد مغذی متفاوتی استفاده میکنند. مثلا برخی از گلوکز و برخی دیگر از اسیدهای چرب غذا و انرژی خود را تامین میکنند.
از انواع مهم هپاتوبلاستوما میتوان به هپاتوبلاستومای جنینی اشاره کرد. افراد دچار این بیماری از لحاظ کلینیکی قابل پیشبینی هستند. محققان و پزشکان به استفاده از روش بیوپسی به وجود تومور پی برده و بیماری را پیشبینی میکنند هرچند این روش زیاد خوشایند نیست.
دکتر اتین میلان۱ معتقد است که در زیر میکروسکوپ، تومورهای مختلف که عامل بروز هپاتوبلاستوماهای متفاوت اند، قابل تفکیک از هم نیستند. بنابراین با دانستن دقیق منبع انرژی متفاوت هرکدام از آنها میتوان تا حدودی آنها را از هم جدا کنند.
ژن CTNNB1 مسئول ساختن پروتئین بتا-کاتنین بوده که این پروتئین در چسبندگی بین سلولها و رونویسی از ژن نقش دارد. به علت مهم بودن این ژن،جهش در آن عواقب ناگواری از جمله بروز بیماری هپاتوبلاستوما است.
بتا-کاتنین یک مکمل برای سیگنال مسیر Wnt/beta-catenin بوده که این سیگنال مسئول تنظیم عملکرد ژنها مخصوصا ژن سازندهی GLUT3 است. مورد قابل توجه این است که در تومورهای مختلف، مکملهایی که در این سیگنال نقش دارند تغییر میکنند.با توجه به این که عوامل سرطانهای مختلف، چهره و شخصیت متفاوتی از نظر منبع تامین انرژی، تولید و ذخیرهی آن دارند، دانشمندان به بررسی ارتباط بین ژن CTNNB1 و متابولیسم سلولی پرداختند.
در مرحلهی بعد از زنجیرهی RNA برای تشخیص مولکولها و عوامل دخیل در هپاتوبلاستوما استفاده شد. با استفاده از این روش محققان متوجه شدند که آنزیمهای دخیل در متابولیسم گلوکز در هپاتوبلاستومای رویانی بیشتر از هپاتوبلاستومای جنینی بیان شده و در نتیجه سلولهای هپاتوبلاستومای رویانی گلوکز بیشتری مصرف میکنند. نتیجهی مهم دیگر این بود که این سلولها به اختلال آنزیم دخیل در مصرف گلوکز بسیار حساسند که این نتیجه میتواند راهحل درمانی خوبی برای آینده باشد. این مطالعه همچنین نشان داد که مسیر Wnt/beta-catenin برای برنامهریزی تامین انرژی سلولهای آلوده به تومور بسیار حیاتی است که این نتیجه نیز میتواند برای درمان این بیماری راهحل محسوب شود.
تمام این نتیجهگیریها پزشکان را امیدوار کردهاست که شاید روزی برسد که بتوان سرطانهای مختلف را به موقع از هم تفکیک و آنها را درمان کرد تا کودکان نسبت به قبل زندگی بهتری را تجربه کنند.
پینوشت:
۱.Etienne Meylan