دانشمندان و مخترعان هر روزه تکنولوژی‌های جدیدی را ابداع می‌کنند که امکان تشخیص و درمان آسیب‌های سلامت را به اشکالی پیشرفته‌تر فراهم می‌کنند. بسیاری از این اختراعات در روزگار گذشته، افسانه‌ای بیش به نظر نمی‌رسیده‌اند.
این اکتشافات جدید در پزشکی نمونه‌ای شگفت‌انگیز از یکی از ویژگی‌های اصیل انسانی هستند؛ چگونه اختراعات راه حلی فوق‌العاده برای مشکلاتی که غیرقابل حل هستند فراهم می‌کنند.
بیایید به تکنولوژی برتر که در حال متحول کردن دنیای پزشکی هستند نگاهی داشته باشیم. با دکتر مجازی همراه باشید.
۱. داروهای مقابله با سرطان
مدت زیادی است که دانشمندان با این حقیقت که به نظر می‌رسد سیستم ایمنی بدن از حمله به سلول‌های سرطانی ناتوان است، دست‌وپنجه نرم می‌کنند. اما با آشکار شدن دلیل این ناتوانی، راهی کشف کرده‌اند که سیستم ایمنی بدن را قادر به مقابله با سرطان می‌کند. مشخص شده است که سلول‌های سرطانی می‌توانند حفاظی در برابر این سیستم ایجاد کنند؛ به گونه‌ای که از سیستم ایمنی پنهان می‌شوند. با این حال با ابداع داروهایی خاص، این حفاظت شکسته شده و امکان مبارزه‌ی بدن با این سلول‌ها، به شکل مستقیم، فراهم شده است.
در پژوهش‌ها، این داروها توانسته‌اند که به بیماران مبتلا به سرطان‌های ملانوما، کلیه، سینه، تخمدان و کولون و سایرین کمک کنند. در سال ۲۰۱۳، مجله‌ی Science، ایمونولوژی سرطان را ابداع سال نامیده است.
۲. پرینت سه بعدی از اعضای مصنوعی
پژوهشگران موفق به ساخت اعضای مصنوعی انسان با استفاده از پرینت سه بعدی شده‌اند. دانشمندان کورنل نخستین بار گوشی مصنوعی را چاپ کرده که ظاهر و عملکرد آن درست مانند یک گوش نرمال بود، محققانِ MIT استخوان‌هایی طراحی کرده‌اند که توانایی تحمل وزن را دارند، سبک هستند و از نظر زیست محیطی خطری برای طبیعت محسوب نمی‌شوند و یک کمپانی در سن‌دیگو در سال جاری از کبد انسانی پرینت‌شده رونمایی خواهد کرد.
مقاله‌ی مرتبط: سه تکنیک برتر ساخت ارگان‌های مصنوعی
این تکنولوژی جدید محققان را قادر می‌سازد که استخوان‌ها، بافت‌ها یا حتی ارگان‌هایی طراحی کنند که از نظر عملکردی با اعضای طبیعی بدن قابل رقابتند. این اعضای مصنوعی طیف توانایی گسترده‌ای را در بر دارند؛ از اصلاح نقوص مادرزادی تا کمک به استخوان‌های شکسته‌ی در حال بهبودی و فراهم ساختن ارگان‌ها برای هزاران نفر از افرادی که در لیست اهدای عضو به سر می‌برند.
۳. ابراز پزشکی که با نیروی بدن انسان کار می‌کنند
پژوهشگران به دنبال کشف راه‌های تازه هستند که از بدن انسان برای تأمین نیروی تکنولوژی‌های حیاتیِ پزشکی استفاده کنند.
محققان دانشگاه میشیگان دستگاهی اختراع کرده‌اند که نیروی الکتریسیته‌ی مورد نیاز خود را از ضربان قلب به دست می‌آورد. این دستگاه می‌تواند نیاز به جراحی‌های مجدد برای جایگزینی ضربان‌ساز قلب را که به وسیله‌ی باتری کار می‌کنند، کاهش دهد. این جراحی‌ها بسیار پر هزینه بوده و هر ۷ سال یک‌بار باید مجدداً انجام شوند.
مقاله‌ی مرتبط: ضربان‌سازها؛ راه‌حلی مطمئن برای کنترل ضربان قلب!
در مثال دیگری، محققان اخیراً دستگاهی طراحی کرده‌اند که پتانسیل الکتریکی گوش میانی را به منبع انرژی رادیوی کوچکی تبدیل می‌کنند. آنان امیدوارند که پتانسیل الکتریکی گوش را بتوان برای ساخت ایمپلنت‌های کمک-شنوایی استفاده کرد که می‌تواند درمانی خودجوش برای ناشنوایان باشد.
۴. محرک‌های عصبیِ پاسخ‌دهنده
برای ۲.۸ میلیون آمریکایی که به اپی‌لپسی یا صرع مبتلا هستند، تشنج‌هایی که توسط این بیماری ایجاد می‌شود مخرب، اضطراب‌آور و در برخی موارد، کشنده هستند. در حقیقت، ریسک مرگ افراد مبتلا به اپی‌لپسی ۱.۶ تا ۳ برابر جمعیت عادی است. برای این بیماران، درمان‌های رایج معمولاً از کنترل علائم باز می‌مانند اما ابزار جدیدی در راه است که می‌تواند این روند را تغییر دهد.
دستگاهی که ابداع شده است و به شیوه‌ی جراحی قرار داده می‌شود، محرک‌های تشنج را شناسایی می‌کند و با فرستادن ایمپالس‌های الکتریکی کوتاه، آنان را پیش از آن که علائم بیماری بروز پیدا کنند، مختل می‌کند. پژوهشی کلینیکال گزارش داده است که ۳۸% فرکانس تشنج‌ها با این روش کاهش می‌یابد؛ در مقایسه با درصدِ گروه کنترل که عدد ۱۷ را نشان می‌داد. نکته‌ی جالب توجه، افزایش این میزان با گذر زمان بود.
۵. ژنتراپی
به نظر می‌رسد ژنتراپی روش درمانیِ نویدبخشی، خصوصاً برای بیماری‌هایی است که از نقص یک ژن منشأ می‌گیرند. در ژنتراپی دانشمندان ژن‌های طبیعی را به درون سلولی که دارای نقص یا فقدان آن نسخه است، پیوند می‌زنند تا بیماری‌های ژنتیکی را کنترل یا درمان کنند.
پژوهش‌ها دریافته‌اند که ژنتراپی در درمان بیماران مبتلا به لوسمی و سایر بیماری‌های مرتبط با خون مؤثر است. در حقیقت، دو بیماری که تحت ژنتراپی آزمایشی برای درمان بیماری خونی نادر به نام تالاسمی بتا قرار گرفتند، موفقیت چشم‌گیری در درمان حاصل کردند؛ به گونه که تنها ۱۲ روز پس از این درمان، انتقال خون آن‌ها متوقف شد.
مقاله‌ی مرتبط: ژنتراپی چیست؟
۶. چشم بیونیک
در سال ۲۰۱۳، سازمان غذا و دارو از تکنولوژی جدیدی رونمایی کرد که چشم بیونیک نام دارد و یک عضو مصنوعی رتینال است. آفرینش موفقیت‌آمیز آن، یکی از پیشرفت‌های خارق‌العاده در زمینه‌ی تکنولوژی بیونیک است. این دستگاه می‌تواند پیگمنتوزا رتینیتیس را درمان کند؛ بیماری که سبب می‌شود بسیاری از افرادِ مبتلا تا سن ۴۰ سالگی کور شوند. دوربین کوچکی که تعبیه شده تست، تصاویر را دریافت می‌کند و آنان را به ایمپالس‌های الکتریکی تبدیل می‌کند. سپس عصب بینایی (اُپتیک) این تکانه‌ها را به مغز می‌فرستد. در حالی که امکان بازگشت بینایی به طور کامل وجود ندارد، این تکنولوژی بیمار را قادر می‌سازد تا افراد و اشیا را شناسایی کند و تفاوت بین تاریکی و روشنایی را تشخیص دهد.
۷.تست ژنومی
زیانِ درمان‌های تهاجمی که برای سرطان وجود دارد، در اغلب موارد بیشتر از فواید آن‌ها است. اما تست‌های جدید پتانسیل تغییر راه‌هایی که پزشکان برای تشخیص و درمان سرطان استفاده می‌کند را دارا می‌باشند. تست‌های ژنومی روی گروهی از ژن‌ها متمرکز هستند که درون تومورهای فرد وجود دارند و تلاش می‌کنند چگونگی رفتار آن‌ها را پیش‌بینی کنند.
پژوهشی انجام شده است که تعیین کند آیا شیمی‌درمانی در نوع خاصی از سرطان سینه درمان مناسبی است یا بیمار از هورمون‌درمانی به تنهایی سود بیش‌تری می‌یابد. پژوهش دیگری بر فعالیت‌های ژن‌ها در نمونه‌های تومور متمرکز شده است که تعیین کند آیا سرطان کولورکتال باز خواهد گشت یا نه. این قبیل پژوهش‌ها منجر به تائید روش تشخیصیِ تست ژنومی برای سرطان پروستات در سال ۲۰۱۳ شد.
مقاله‌ی مرتبط: واکسن‌های ژنومیک؛ مبارزه‌ای متفاوت با بیماری‌ها
۸. ژل ضدخون‌ریزی
VETI-GEL ابداع فوق‌العاده‌ای است که توسط دانشجویان NYU بناگذاری شده است. این ماده از پلی‌مرهای گیاهی ساخته شده است و بدون نیاز به اعمال فشار، بلافاصله خون‌ریزی را متوقف می‌کند. عملکرد آن به گونه‌ای است که در کسری از ثانیه سبب فعال شدن سیستم انعقادی خود بدن می‌شود. این ژل توانایی کنترل هر دو نوع خون‌ریزی داخلی و خارجی را دارد و نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهد که از عهده‌ی مهار طیف وسیعی از زخم‌ها با اندازه‌های متفاوت را دارد. به علاوه، ماده‌ی سازنده‌ی آن در دمای اتاق قابل نگهداری است؛ بنابراین می‌تواند در جعبه‌ی کمک‌های اولیه جایگذاری شود و در شرایط مختلف، نظیر کوه، جنگل یا میدان جنگ حمل شود، بنابراین پتانسیل نجات دادن جان گستره‌ی وسیعی از افراد را دارد. در حال حاضر، سازمان غذا و دارو استفاده‌ی آن را در زمینه‌ی دامپزشکی تائید کرده است و استفاده‌ی آن برای انسان نیز در دست بررسی است.
۹. درمان خوراکی برای هپاتیت C
در گذشته، بیماران مبتلا به هپاتیت C باید درمان‌های طولانی (تا ۴۸ هفته) را که تحمل آن‌ها دشوار بود را می‌گذراندند. امروزه داروی جدیدی با نام Sofosbuvir (تحت نام تجاری Sovaldi) وارد بازار شده است که امید است همه‌ی شرایط را تغییر دهد.
این دارو، نخستین درمان کاملاً دهانی برای هپاتیت C است که پاسخ‌های درمانی را تا ۹۰% یا بالاتر بهبود بخشیده است و عوارض جانبی آن نیز نسبت به رقیبان خود کم‌ترین است. با تائید شدن آن توسط سازمان غذا و دارو، پزشکان آن یک تغییردهنده‌ی اساسی نامیده‌اند و به نظر می‌رسد پرتو امیدی برای بیماران هپاتیت C پس از زمانی طولانی به وجود آورده است.
۱۰. اپلیکیشن‌های پزشکی برای گوشی‌های هوشمند
نگاه آخر ما به تحولات پزشکی، موردی است که احتمالاً همه‌ی ما به آن دسترسی داریم؛ گوشی‌های هوشمند. تکنولوژی در حال حاضر، چیزی فراتر از محاسبه‌ی کالری مصرفی یا دنبال کردن برنامه‌ی ورزشی است و پتانسیل واقعی گوشی‌های هوشمند را برای بهبود سطح سلامت محک می‌زند. برنامه‌های جدید شامل یک استتوسکوپ کنترل از راه دور است که می‌تواند ضربان قلب را به پزشک اطلاع دهد، مچ‌بندی که مواد غذایی موجود درون جریان خون را شناسایی می‌کند و کاور جدیدی برای گوشی‌های آیفون که اطلاعات مربوط به قلب را مستقیماً به پزشک ارسال می‌کند. این تکنولوژی‌ها عرصه‌ی پزشکی را متحول خواهند کرد، هزینه‌ها را کاهش می‌دهند و اعجاب‌های درمانی ایجاد می‌کنند که پتانسیل نجات دادن جان هزاران نفر را دارد.
مقاله‌ی مرتبط: تشخیص آریتمی قلبی به‌کمک اپل واچ
