نگاه کلی
دررفتگی یک آسیب مفصلی می‌باشد که انتهای استخوان از محل اصلی خود جابجا می‌شود. این آسیب دردناک به طور موقت مفصل را تغییر شکل داده و از حرکت باز می‌دارد.
دررفتگی در شانه و انگشتان شایع‌تر است. محل‌های دیگر عبارتنداز آرنج، زانو و لگن. اگر فرد متوجه شود که دچار دررفتگی شده است باید فوراً به پزشک مراجعه کند تا وی استخوان دررفته را جا بیاندازد.
دررفتگی اگر به درستی درمان شود پس از چند هفته استراحت و توانبخشی، مفصل به فعالیت عادی خود برخواهد گشت. گرچه برخی از مفاصل مانند شانه، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای دررفتگی دوباره قرار گیرد.
علائم
مفصل دررفته می‌تواند:
- به طور قابل ملاحظه‌ای تغییر شکل داده یا از جای خود درآید
- متورم شده یا رنگ آن تغییر یابد
- شدیداً دردناک باشد
- قابل حرکت نباشد
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم
تشخیص شکستگی از دررفتگی می‌تواند مشکل باشد. در هر صورت باید فوراً به پزشک مراجعه کرد.
دلایل
دررفتگی می‌تواند در ورزش‌هایی که برخورد وجود دارد مانند فوتبال و هاکی و نیز در ورزش‌هایی که زمین خوردن در آن شایع است مانند اسکی، ژیمناستیک و والیبال، رخ دهد. بازیکنان فوتبال و بسکتبال نیز در صورت برخورد توپ با دست می‌توانند دچار دررفتگی در انگشتان شوند.
ضربه شدید به مفصل در تصادفات رانندگی و افتادن روی بازو هنگام زمین خوردن از دیگر دلایل شایع دررفتگی هستند.
عوامل خطرزا
عوامل خطرزای دررفتگی مفصل عبارتنداز:
- افتادن
- عوامل ارثی: برخی افراد به طور مادرزادی رباط‌های ضعیف‌تری دارند، این افراد بیشتر از دیگران در معرض دررفتگی هستند.
- انجام ورزش‌هایی که برخورد در آنها زیاد است مانند فوتبال، بسکتبال و کشتی.
- تصادفات رانندگی: این تصادفات شایع‌ترین علت دررفتگی مفصل لگن هستند، به خصوص افرادی که کمربند ایمنی نمی‌بندند.
عوارض
عوارض دررفتگی مفصل عبارتنداز:
- پارگی عضلات، رباط‌ها و تاندون‌ها که آسیب مفصل را تقویت می‌کند
- آسیب اعصاب یا عروق اطراف مفصل
- اگر دررفتگی شدید باشد احتمال آسیب دوباره بیشتر است
- با بالارفتن سن، آرتروز در مفصل آسیب دیده گسترش می‌یابد
تشخیص
علاوه بر معاینه آسیب، پزشک ممکن است آزمایشات زیر را درخواست کند:
درمان
درمان دررفتگی بسته به محل و شدت آسیب می‌باشد. ممکن است موارد زیر لازم باشند:
- جا انداختن: پزشک ممکن است به آرامی استخوان را جا بیاندازد. بسته به مقدار درد و تورم، ممکن است نیاز به بی‌حسی موضعی یا حتی عمومی باشد.
- بی‌حرکت ساختن: پس از جا انداختن استخوان، پزشک مفصل را با آتل می‌ببندد تا از جای خود حرکت نکند.
- جراحی: اگر پزشک نتواند استخوان را جا بیاندازد، اعصاب، عروق یا رباط‌های اطراف آن آسیب دیده باشند، ممکن است نیاز به جراحی باشد.
- توانبخشی: پس از کنار گذاشتن آتل فرد یک برنامه تدریجی توانبخشی را برای بازگرداندن تا قدرت و محدوده حرکت مفصل شروع خواهد کرد.
