محققان امریکایی ارتباطی میان تعدادی از اثرانگشت‌های بیولوژیکی – که به عنوان نشانگر مراحل اولیه‌ی آلزایمر شناخته شده‌اند – و اختلالات خواب، یافته اند. یافته‌های آنها در نشریه‌ی JAMA Neurology منتشر شده است.
رابطهی بین خواب کم و زوال عقلی مدتی است که شناخته شده است ولی تعیین دقیق رابطهی علت و معلولی سخت است؛ ایا خواب کم در ایجاد زوال عقلی اثر دارد؟ یا خواب کم نشانه‌ی اولیه‌ی این بیماری است؟
در جهت تلاش برای درک این رابطه، گروهی از محققان دانشگاه واشنگتن، بر روی ۱۸۶ داوطلب مطالعه کردند و برای این کار از نمایشگرهای قابل حمل فعالیت – فعالیت سنجی (Actigraphy) – به صورت شبانه‌روزی برای اندازه‌گیری دوره‌های استراحت و فعالیت این داوطلبان طی زندگی روزانه‌ی عادی در خانه، استفاده کردند.
سن شرکت‌کنندگان در این مطالعه بالای ۴۵ سال بود (با میانگین سن ۶۶ سال)، و هیچ گونه اختلالی در حافظه یا تفکر نداشتند. شرکت‌کنندگان (۱۵۵ نفر) نمونه‌های مایع نخاعی خود را اهدا کرده بودند، که توسط آن محققان میزان دو پروتئین الزایمری را در آنها اندازه گیری کردند (پروتئین های Tau و Amyloid). بعضی از شرکت‌کنندگان (۱۴۲ نفر) تحت اسکن‌های تخصصی مغز(تحت عنوان PiB-PET Scan) قرار گرفتند تا میزان آمیلوید در مغز آنها اندازه‌گیری شود.
مقاله مرتبط: ۱۳ باور غلط درمورد آلزایمر
محققان دریافتند که افزایش سن با کاهش کیفیت خواب مرتبط است؛ که به صورت تقسیم شدن الگوهای نرمال فعالیت-استراحت بروز می‌کند، مانند افزایش چرت زدن در طول روز و افزایش بیداری در طول شب. با توجه به اسکن‌های مغزی، محققان سطحی را مشخص کردند تا نشان بدهد کدام اسکن‌ها نشان‌دهنده‌ی افزایش امیلوید هستند، و به این ترتیب در ۲۶ نفر سطوح بالای امیلوید مشاهده شد و در ۱۱۶ نفر مشاهده نشد.
زمانی که دو گروه مورد مقایسه قرار گرفتند، محققان متوجه شدند که در افرادی که در آنها افزایش امیلوید مشاهده شده بود، بیشتر الگوهای استراحت-فعالیت تقسیم‌شده دیده شد، حتی زمانی که سن و جنس به حساب اورده شد نتیجه همان بود. مشابه با آن، افرادی که در آنها افزیش نسبت تائو به آمیلوید مشاهده شده بود – که این افزایش نشان‌دهنده ی تغییرات اولیه‌ی آلزایمر است – نیز دچار الگوهای تقسیم شده‌ی فعالیت-استراحت بودند.
مقاله مرتبط: microRNA روشی پیشنهادی برای تشخیص زود هنگام آلزایمر
دکتر دیوید رینولدز، مدیر تحقیقات آلزایمر انگلستان، می‌گوید:
تحقیقات زمانی که به رابطهی خواب وزوال عقلی می‌پردازیم، با وضعی مشابه موضوع مرغ و تخم مرغ مواجه می‌شود. در حالی که ما می‌دانیم که افراد مبتلا به آلزایمر اختلال در الگوی خواب را تجربه می‌کنند، اما اینکه ایا اختلال در خواب موجب الزایمر می‌شود یا نشانه‌ی اولیه‌ی الزایمر است، مشخص نیست. طی این مطالعه تغییراتی در الگوی فعالیت-استراحت روزانه در مراحل اولیه‌ی آلزایمر مشاهده شد، یعنی زمانی که نشانه‌های الزایمر در مغز مشاهده می‌شود اما علائم این بیماری شروع نشده اشت.
در گذشته، در مطالعات برای پی بردن به رابطهی بین خواب و وضعیت سلامت، از یادداشت‌های خواب استفاده میشد، اما ساخت نمایشگرهای قابل حمل فعالیت به محققان کمک می‌کند تا دید عمیق‌تر و دقیق‌تری از فاکتورهای دخیل به دست اورند. ما نمی‌توانیم از این مطالعه نتیجه بگیریم که افزایش چرت زدن در ظول روز موجب زوال عقلی می‌شود، و مطالعات اینده به تحت‌نظر‌گرفتن داوطلبان در طول دوره‌های زمانی طولانی‌تر نیاز خواهد داشت. مطالعاتی مانند این، تکه‌های جدید به پازل درک ما اضافه می‌کند، و می‌تواند زمینه‌ی کاری را برای اضافه کردن راه های جدید تشخیص زودهنگام بیماری، با تمرکز بر گروهی از فاکتورها و نه فقط تست‌های حافظه و تفکر، گسترش دهد.
